HIER voor energie-initiatieven

Een van de meest schrijnende cijfers van de energietransitie, zijn de energiearmoedecijfers. Maar wat wordt er precies met energiearmoede bedoeld en hoe ziet energiearmoede in Nederland eruit? HIER

Samen met je buren van het gas af gaan biedt veel voordelen. Daarom wordt op diverse plekken in Nederland flink geëxperimenteerd met mini-warmtenetten. Hoe begin je? En welke lessen zijn er uit de

Sinds begin 2025 kunnen inwoners van twaalf kernen langs de Vecht terecht bij Energiecoöperatie Duurzame Vecht (EDV). Dankzij een samenwerking met de gemeente, bundelden de reeds bestaande stichting

Lokale energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn waardevolle partners voor gemeenten. Toch ontbreekt vaak structurele financiering. De Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) kan een

In Soest werken gemeente en inwoners samen aan een duurzame toekomst. Lokale initiatieven zoals Energie Actief Soest en Energiecoöperatie Soester Energie helpen met advies, energiebesparing en het

Energiek Leiden is al ruim twaalf jaar actief. Eerst als stichting, inmiddels als coöperatie. Samen met energiecoöperaties uit de omliggende gemeenten kocht Energiek Leiden twee windmolens. Met een

Hoe zorg je dat bewoners, partners en gemeente weten wat jullie als bewonersinitiatief doen? Naast een website kun je met sociale media veel bereiken. Alleen: er zijn zóveel kanalen – Facebook

Naarmate je bewonersinitiatief voor een aardgasvrije buurt vordert en serieuzer wordt, merk je dat je partners nodig hebt. De gemeente, adviseurs, bedrijven, andere bewonersinitiatieven

Hoe zorg je dat de omwonenden van een windpark zo min mogelijk hinder ondervinden van de turbines? De belangrijkste tip: ga vanaf het allereerste moment in gesprek met de bewoners en maak glasheldere

Je wilt buren, wijk-, dorps- of stadsbewoners aanspreken om deel te nemen aan je duurzame-energieproject. Maar wat ga je vertellen, aan wie? Hoe wil je die mensen bereiken en hoe ga je ze interesseren

Op 29 oktober 2025 gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag bepaalt in grote mate het energiebeleid voor de komende jaren. Politieke partijen denken verschillend

Het Rijk draagt met Energie op Rijksgrond bij aan de realisatie van de doelen uit de Klimaatwet. Het landelijk programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) voert dat uit. In dit artikel geven we

Windmolens hebben een grote impact op de directe omgeving. Goed communiceren met betrokkenen – van partners tot omwonenden – is een belangrijk en continu proces. Waar kunnen energiecoöperaties bij hun

‘Gehoord worden’ is voor de meeste leden van coöperaties een belangrijk punt. Een goede coöperatieve dialoog met leden zorgt voor een grotere groep betrokken leden, een betere kwaliteit van

Energiecoöperatie CALorie Energie deelt in haar communicatieplan de communicatiemiddelen in in drie categorieën: gangbare communicatie, meeliftcommunicatie en ludieke communicatie. In dit artikel lees

Waarom is de ene organisatie wel succesvol en andere niet? Om mensen te raken, moeten ze zich in jouw waarom kunnen herkennen. Aldus Simon Sinek, bekend van één van de meest bekeken TED Talks aller

Mensen worden dagelijks overspoeld met informatie en commerciële uitingen. Hoe kun je ze toch aanzetten tot verduurzaming van hun woning? Richt je op de vrouw en op comfortabel wonen. Niels Götz

Lokale energie-initiatieven en energiecoöperaties zijn afhankelijk van de vrijwillige inzet van hun leden. Maar hoe houd je vrijwilligers langere tijd betrokken en gemotiveerd? Twee

Bij een mijlpaal in de ontwikkeling van een zon- of warmteproject, of bij de oprichting van je coöperatie wil je graag aandacht krijgen in lokale media. Hoe pak je dat aan? We geven vijf tips. In dit

Het elektriciteitsnet is grotendeels vol. Er ontstaan steeds vaker congestieproblemen, waardoor wind- en zonneparken niet meer overal aangesloten kunnen worden. Aangezien de transitie naar duurzaam

Hoe betrek je meer dorps- of stadsgenoten bij je energiecoöperatie? Hoe vind je deelnemers voor je zon-, windproject? Hoe vind en behoud je vrijwilligers, en bereik je nieuwe doelgroepen buiten de

Op woensdag 18 maart 2026 is het weer zover: de gemeenteraadsverkiezingen! Lokale politieke partijen zijn de komende weken druk met het schrijven van de verkiezingsprogramma's. Veel organisaties doen

Cijfers over het besparingspotentieel van warmtepompen lopen behoorlijk uiteen. Energiecoöperatie CALorie nam de proef op de som en onderzocht de daadwerkelijke prestaties door het energieverbruik van

Gemeenten werken in 2025 en 2026 aan een warmteprogramma: de routekaart voor de warmtetransitie. Nu is het moment om bewonersinitiatieven te laten bijdragen aan het warmteprogramma, zodat bewoners een

Er is veel belangrijke wetgeving op het gebied van energie in de maak of net aangenomen. Wat uit die wetten is nou echt relevant als je onderdeel bent van een energiegemeenschap, coöperatie of

Lokaal energie delen via energiegemeenschappen biedt enorme kansen. Maar dan moet je wél aan alle randvoorwaarden voldoen op het gebied van wetgeving en techniek. Belangenorganisatie Energie Samen en

Iedereen moet kunnen profiteren van de energietransitie, vindt ZutphenEnergie. Daarom wil de coöperatie met zonnepark Zonnestroom helpen lokale energiearmoede aan te pakken.

Begin 2023 opende gemeente Zoetermeer de subsidieregeling ‘Handen Ineen’. Bedoeld voor collectieve initiatieven die bijdragen aan de energietransitie en bewust laagdrempelig van opzet zijn. Zo wil de

In een thuisbatterij of thuisaccu sla je zelfopgewekte stroom van je zonnepanelen op voor een later moment. Zo gebruik je meer van je eigen zonnestroom en heb je minder stroom nodig van een

Wil je bewoners informeren over échte groene stroom, en ze helpen een duurzame keuze te maken bij het afsluiten van een energiecontract? Gebruik dan de Groene stroom checker van HIER. Op deze pagina

In de Amersfoortse wijk Schothorst-Zuid is sinds 1 februari 2025 de Energiehuiskamer geopend. Een mooi opgeknapt pand op een centrale locatie: midden in het winkelcentrum. Bewoners kunnen er

Fossielvrij, betaalbaar en volledig in handen van het bewonerscollectief: KetelhuisWG is gestart met de aanleg van een buurtwarmtenet op het WG-terrein in Amsterdam. Hoe en met wie heeft ze dat

Met zonnepanelen ben je al heel goed bezig. Energiecoöperatie Zuiderlicht uit Amsterdam doet daar nog een schepje bovenop en redde tweedehands panelen die anders afval zouden worden. De coöperatie

In Utrecht ontstond bij een groep VvE's het idee om gezamenlijk zonnepanelen te leggen. Inmiddels liggen er 105, zonder dat gebruik werd gemaakt van subsidie. Hoe pakten ze het aan? HIER sprak met

Als bewonersinitiatief of energiecoöperatie op het gebied van energie besparen of opwekken, kom je op een punt dat je in gesprek gaat met de gemeente. Dan is het slim om kennis paraat te hebben over

Het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) heeft als doel om rijksgronden voor hernieuwbare energie in te zetten. Welke kansen liggen er om dit soort projecten met lokaal eigendom en

De ervaring wijst uit dat betrokkenheid van bewoners essentieel is voor het realiseren van een warmtenet. Deze en nog meer maatschappelijke kanten van een coöperatief warmtenet brengt HIER in beeld in

Op verschillende plekken in Nederland werken bewoners samen aan hun eigen gezamenlijke warmteoplossing. Bijvoorbeeld een warmtenet op basis van restwarmte of aquathermie. Met name de ontwikkelfase

Op plekken waar relatief veel voortgang wordt geboekt bij het aardgasvrij maken van een wijk of dorp, wordt dezelfde belangrijke bouwsteen genoemd: een ‘energiehuis’. Het is een centraal punt in de

In 2020 opende het energiehuis 'Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht' in de wijk Pendrecht in Rotterdam. Culturele verschillen en financiële zorgen maken het gesprek met bewoners over aardgasvrij worden

Veel huishoudens overwegen batterijen aan te schaffen nu de salderingsregeling gaat stoppen. Batterijen gaan ook een grote rol spelen in een elektriciteitsvoorziening die voor een groot deel is

De ervaringen uit de praktijk laten zien dat het verduurzamen van de bestaande woningen ingewikkeld is. Dat geldt zowel voor energiebesparing als het aardgasvrij(ready) maken. Het tempo is laag en

Als je als energiecoöperatie wilt samenwerken met een projectontwikkelaar in een zon- of windproject, is het essentieel om elkaars perspectief en werkwijze goed te begrijpen. HIER sprak met

In het Friese Garyp kunnen bewoners terecht bij het energiehuis voor advies over het aardgasvrij(ready) maken van hun woning. Het wordt gerund door de lokale energiecoöperatie Enerzjy Koöperaasje

Wil je huishoudens informeren over hoeveel ze kunnen besparen onder de douche? Gebruik de Douche bespaarchecker van HIER. Hiermee geef je bewoners gemakkelijk inzicht in hoeveel water en energie ze

Met de aanstaande afschaffing van de salderingsregeling zoeken veel huiseigenaren naar oplossingen om optimaal gebruik te maken van hun zelfopgewekte stroom. Een van de meest besproken innovaties is

Wil je bewoners helpen bij de vraag of een hybride of all electric warmtepomp voor hun woning de moeite waard is? Gebruik de Warmtepomp bespaarchecker van HIER. Hiermee bereken je gemakkelijk de

Energiebedrijven brengen tegenwoordig kosten in rekening als je zonnestroom teruglevert aan het elektriciteitsnet: terugleverkosten. Maar wat kun je verwachten als de salderingsregeling wordt

Wil je bewoners informeren over wat zonnepanelen nog opleveren nu de salderingsregeling wordt afgeschaft? Gebruik de Zonnepanelen checker van HIER. Hiermee geef je bewoners een eerlijk en objectief

Je hoort de term energiegemeenschap steeds vaker. Wat is een energiegemeenschap eigenlijk? Waar komt de term vandaan? En wat kan je er mee?

Begin 2024 hebben bewonersinitiatieven die zich richten op energiebesparing en aardgasvrije buurten in Nijmegen en omgeving een gezamenlijk steunpunt opgericht. Hiermee worden knelpunten opgelost

De salderingsregeling maakte zonnepanelen jarenlang financieel aantrekkelijk. Nu wil het kabinet de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen*. Wat betekent dat voor de energierekening van

Of je nu net begint met het verkennen hoe je samen energie kunt opwekken, of een doorgewinterde energiecoöperatie bent; je kunt de organisatie altijd verbeteren. Een initiatief met een sterke

Niets zo gezellig als een pubquiz. En als deelnemers ook nog wat leren over energie besparen, is dat natuurlijk helemaal mooi meegenomen. Dus download de benodigdheden, organiseer een avond in jouw

Aan de slag met energie besparen in de buurt? De Participatiecoalitie biedt bewonersgroepen en gemeenten kosteloze ondersteuning aan bij het opzetten van collectieve acties. We hebben verschillende

Als je actief bent bij een energiecoöperatie kan het zijn dat je na een tijdje ‘vrijwilliger-moeheid’ opmerkt. Bij anderen die hun enthousiasme verliezen, maar misschien ook wel bij jezelf. Hoe houd

Tijdens de coronapandemie was er een tijdelijke wet digitale ALV. Deze wet gaf toestemming om een virtuele algemene vergadering of ledenvergadering te houden, ook als de statuten dit niet faciliteren

Coöperaties kennen een eigen governance code waarbij transparantie en kwaliteit van goed bestuur centraal staan: de Coöperatie Code. Hij is opgesteld door de NCR, de Nationaal Coöperatieve Raad. In

Wat bepaalt het succes van een energiecoöperatie? Beau Warbroek stelde zichzelf deze vraag en wijdde er een promotieonderzoek aan vanuit de Universiteit Twente. Hij bestudeerde 14 Friese

Ook voor energie-initiatieven geldt vaak dat alle begin moeilijk is. Gelukkig is hulp nabij. Er zijn namelijk al vele initiatieven die je voorgingen en zij delen hun kennis graag. Christiaan Teule

Wil je bewoners stimuleren met elkaar in contact te komen over energie besparen? Gebruik dan het SlimmeBuren overzicht van HIER. Met dit platform bouw je aan een community en verlaag je de drempel tot

Wat ooit begon als bescheiden buurtinitiatief, is uitgegroeid tot een omvangrijke maatschappelijke organisatie met maar liefst 80 vrijwilligers en verschillende betaalde krachten: EnergieRijk Houten

Hebben jullie energiecoaches en/of fixteams onder jullie hoede, en wil je dat zij beter zichtbaar zijn in de buurt? Wijs ze dan op het SlimmeBuren overzicht van HIER! Iedereen die actief is als

Je bent al goed bezig als energiecoöperatie, maar je wilt graag meer deelnemers werven. Hoe pak je dat aan? Experts delen hun 13 tips voor een effectieve ledenwerving. Deelnemers werven kost tijd en

Tegen welke knelpunten lopen energiecoöperaties aan? En welke oplossingsrichtingen zijn denkbaar? Dat zijn de belangrijkste vragen van het jaarlijkse knelpuntenonderzoek van HIER. De coöperatieve

De stempassen en kieslijsten voor de verkiezingen van het Europees Parlement zijn inmiddels verzonden. Op donderdag 6 juni 2024 mogen alle stemgerechtigden in Nederland weer een vakje aankruisen op

Sinds een paar jaar groeit het aantal energiecoöperaties voor en met huurders van woningcorporaties. Via deze constructie kunnen huurders zonder investering ook profiteren van de financiële voordelen

De uitrol van het warmtenet in Terheijden blijkt een stuk lastiger dan verwacht. Het project heeft te maken met vervuilde grond, stijgende kosten, aannemers die moeilijk te krijgen zijn en

Wanneer je als bewonersinitiatief een project opzet om energie te besparen met de buurt, is het vroeg of laat interessant om met andere partijen samen te werken. Aan welke samenwerkingspartners kun je

De energietransitie betekent de komst van warmtepompen, zonnepanelen en elektrische voertuigen. Die zorgen voor een zwaardere belasting van het elektriciteitsnet, bijvoorbeeld wanneer de zon schijnt

Mede door de sterke groei van zonnestroom nemen spanningsklachten in het laagspanningsnet op steeds meer plaatsen toe. Hoe complex is deze kwestie? Hoe gaan netbeheerders ermee om? En wat kunnen

Lokale gemeenschappen nemen steeds vaker het voortouw bij het verkennen van nieuwe energiebronnen. Zo ook in Soest, waar een groep bewoners zich verenigde tot de Soester Energiecoöperatie. Ze

Door lokale netcongestie dromen steeds meer coöperaties over het opslaan van hun duurzaam opgewekte energie. Maar wanneer is dat interessant voor coöperatieve wind- en zonprojecten? Onderzoeksbureau

Een huis energiezuinig maken is voor veel mensen aardig ingewikkeld. Want wat kun je allemaal doen, en welke bedrijven kunnen je daarbij helpen? Als bewonersinitiatief kun je daar goed bij helpen door

Een simpele, maar effectieve maatregel om energie te besparen is het verlagen van de cv-keteltemperatuur. Aangezien deze laagdrempelige actie geen financiële investering vergt, is het ook interessant

Van expansiebochten tot vollooprisico's: de vaktermen over warmtenetten vliegen je soms om de oren. Om goed mee te kunnen praten als er plannen worden gemaakt voor een warmtenet, is het handig om de

Geothermie, letterlijk aardwarmte, is warmte die wordt gewonnen uit de grond. De kern van de aarde is erg warm. Hoe dieper je de grond in gaat, hoe warmer het wordt. Die warmte kan worden gebruikt om

De realisatie van een warmtenet met betrokkenheid van een bewonerscoöperatie is een complex proces. Het goede nieuws is dat er inmiddels meerdere initiatieven zijn die dichtbij of zelfs al in de

Warmtepompen zijn een belangrijk alternatief voor de vervanging van de cv-ketel. Daarom bekijken lokale bewonersinitiatieven welke mogelijkheden interessant zijn en regelen ze collectieve inkoopacties

SGS en de isolatiesector hebben een protocol ontwikkeld om vleermuizen in spouwmuren op te sporen met een slimme eDNA-methode. Als de methode door de provincies wordt goedgekeurd, kunnen

Het waterzijdig inregelen van cv-installaties in woonhuizen (ook wel cv-tuning of cv-optimalisatie) is een effectieve energiebespaarmaatregel. Gemiddeld levert het zo'n 10% tot soms wel 15%

Het kan jaren duren om een aardgasvrijplan voor een buurt te maken. Om te voorkomen dat die tijd verloren gaat, is het handig om direct te beginnen met gericht energie besparen. Een 'energiehuis' kan

Sinds 2015 brengt HIER de Lokale Energie Monitor uit. De Monitor brengt de groei en impact van energiecoöperaties in beeld. Daarnaast zien we ook al een aantal jaren dat bewonersinitiatieven op het

Zes bewoners van een VvE aan het Scheveningse strand zijn de drijvende kracht achter de volledige verduurzaming van hun gebouw. Niet alleen zijn al veel gebreken opgelost, het gebouw heeft een

EnergieKronenberg stelde rond 2017 een ambitieus doel. Het wil in 2030 het eerste Nederlandse energieneutrale dorp zijn. Om de dorpsbewoners mee te krijgen startte de stichting met energiecoaches en

In het dorp Huijbergen is begin 2023 een groepje van vier mannen een energie-initiatief gestart. Ze helpen medebewoners die willen verduurzamen over de drempel. Dat doen ze door hen werk uit handen te

In het afgelopen anderhalve jaar hielp bewonersinitiatief EnergieWending zo’n 1000 woningen met energiebesparende maatregelen in Amsterdam stadsdeel West. Het initiatief groeide in die tijd van 2

Zestig Soestenaren zetten zich in voor het initiatief Energie Actief Soest. Samen willen ze met tal van activiteiten zorgen dat iedere inwoner van Soest op een haalbare en betaalbare manier kan

Begin 2023 startten 10 bewoners van het Friese dorp Ingwierrum een de Werkgroep Energie Ingwierrum. De eerste actie is het schrijven van een dorpsvisie met het ambitieuze doel om in 2035

Twee buren in Bennekom die los van elkaar hun huis aan het verduurzamen waren, hebben samen voor een sneeuwbaleffect in de wijk gezorgd. Inmiddels is bewonersinitiatief Koninklijke Buurt Bennekom

Terwijl de gemeente Amersfoort zich in rap tempo klaarmaakte voor de warmtetransitie in Schothorst-Zuid, begon onder de bewoners van de wijk enig gevoel van bezorgdheid te groeien. Een groepje actieve

Wat begon als een duurzame ideeënmotor is uitgegroeid tot een professionele organisatie van vrijwilligers die de handen uit de mouwen steken. De Stichting Duurzame Initiatieven Borne (DiBo) helpt

In de wijk Zandweerd in Deventer is een bewonersgroep van zo’n dertig vrijwilligers actief die samen de sociale verbinding in de wijk wil versterken en de bewoners helpt met verduurzamen. En dat lukt

Of je nu in je buurt met 200 huizen of in je regio met 1500 leden te maken hebt; als bewonersinitiatief wil je relaties beheren en gericht communiceren. Het liefst doe je dat gemakkelijk, veilig en

Betuwewind bestaat 10 jaar! En dat vieren ze met de uitgave van een magazine. Je leest er verhalen over het ontstaan, de nieuwste projecten en ontmoet de mensen van deze club. En alles over het

Vanaf 1 januari 2023 betaal je als Nederlandse huizenbezitter geen btw meer voor de aanschaf van zonnepanelen. Voor die datum konden particulieren btw terugvragen van de Belastingdienst voor de

In West-Brabant zijn de afgelopen jaren langs de A-16 28 windmolens, in totaal 100 MW gebouwd. Daarbij is met de negen ontwikkelaars afgesproken dat een kwart van het rendement van de windmolens wordt

Ga je in een wijk aan de slag met verduurzamen? Dan veranderen daarmee de energievraag en de belasting op het stroomnet. Om inzichten te geven in de gevolgen van de energietransitie op gebied van

In 2019 besloot gemeente Pijnacker-Nootdorp dat voor de wijk Klapwijk een alternatief voor aardgas gezocht moest worden. Vier jaar later ligt er een aanbod bij bewoners om aan te sluiten op een

Op 4 oktober heeft het ministerie van BZK een brief aan de Kamer gestuurd met daarin een tijdelijke oplossing voor woningeigenaren om spouwmuren en daken vogel- en vleermuisvriendelijk te kunnen

In de derde editie van de Monitor Financiële Participatie wordt de balans opgemaakt van het aandeel hernieuwbare energie (wind en zon) op land. Net als de Participatiemonitor in 2020 en 2021, is de

Wil je graag bewoners in je buurt informeren over hoe bepaalde technieken werken? Maar heb je zelf de tijd of kennis niet om artikelen te schrijven? HIER stelt kant en klare artikelen beschikbaar voor

Vroeg of laat ga je als energiecoöperatie samenwerken met andere partijen, zoals de gemeente of een projectontwikkelaar. Welke positie kun je dan innemen? En hoe bouw je een goede relatie op? In dit

De verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezing zijn bekend. HIER lichtte ze alle 18 door op de thema’s energie, bewoners en burgerinitiatieven. Hieronder zetten we onze bevindingen op een

HIER opgewekt onderzoekt samen met Energie Beheer Nederland (EBN) waar kansen en mogelijkheden liggen voor participatie bij geothermieprojecten. Hiervoor zoeken we een aantal warmte-initiatieven die

Er is onenigheid over de concept-warmtewet. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) willen bij de openbare aanwijsprocedure

In aflevering 11 van de HARTstikke Groen videopodcast gaat presentator Linda van Laar samen met Jessica Rietveld en Eric Boessenkool van Warm in de Wijk in gesprek over het realiseren van een duurzame

De initiatiefnemers van Warm Heeg zijn inmiddels al meer dan 10 jaar bezig. Als pioniers in de lokale warmtetransitie hebben ze gaandeweg veel geleerd. Doordat ze altijd hun ervaringen en stappen

De blauwdruk voor de rest van Nederland. Zo ziet Eelco Fortuijn, oprichter en projectleider van stichting Zonnewarmte.NL (voorheen SpaarGas), het plan om de Haarlemse wijk Ramplaankwartier aardgasvrij

Het Programma Aardgasvrije Wijken heeft inmiddels behoorlijk wat proeftuinen waarin een bewonersinitiatief een grote rol speelt. In vier video's delen initiatiefnemers hoe hun innovatieve aanpak eruit

Duurzaam Hoonhorst is de trotse bezitter van de P-NUTS Award, dé aanmoedigingsprijs voor lokale duurzame energie. Het energie-initiatief won met haar houtgestookte dorpskachel de award voor Mooiste

Texel wil in 2020 helemaal in haar eigen energiebehoefte voorzien. Het eiland experimenteert erop los om die doelstelling te behalen. Ook met warmteprojecten, zoals de collectieve biomassakachel die

Minister Jetten heeft besloten dat in de nieuwe Warmtewet gemeenten alleen warmtebedrijven kunnen aanwijzen waarbij de infrastructuur – in meerderheid - in handen is van publieke partijen. De

HIER en Next2Company hebben in een whitepaper uitgewerkt op welke manier de beste eigenschappen van bewonersinitiatieven en de commerciële warmtesector kunnen worden samengebracht. Voor zeker een

Nog maar weinig warmte-initiatieven houden zich serieus bezig met geothermie. Onder andere vanwege de grote schaal van dit type projecten – denk aan duizenden woningen – en de grote investeringen die

De Benedenbuurt komt steeds dichterbij een warmtenet. Om het te realiseren, wordt nauw samengewerkt door Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen, gemeente Wageningen, en technisch partner Kelvin. Een

Zeven buurtinitiatieven uit Utrecht stelden een gezamenlijk manifest op met daarin hun visie op de ontwikkeling van warmtetten in de stad. Ze geven daarbij aandachtspunten voor lokaal beleid rond

De BNG Bank (de bank voor Nederlandse gemeenten) heeft een financiële constructie gelanceerd: GROWE. Hiermee kunnen gemeenten of provincies bewonersinitiatieven aan betaalbare financiering helpen voor

SpaarGas Ramplaankwartier werkt in Haarlem aan een collectief duurzaam aardgasalternatief: het zonnewarmtenet. In een video legt projectleider Eelco Fortuijn helder uit hoe het systeem werkt.

Het besluit van het kabinet om te stoppen met de subsidie voor nieuwe projecten met biomassa voor lage temperatuur warmte (tot 100 graden) maakt het veel moeilijker en duurder om de gebouwde omgeving

TNO, Energie Samen | Buurtwarmte en Drift laten in een inspirerend casusboek acht voorbeelden zien van lagetemperatuur-warmtenetten met lokale bronnen. Het gaat zowel om nieuwbouw als bestaande bouw

Geothermie wordt vaak genoemd als een heilige graal in de warmtetransitie – zeker voor grotere steden met bestaande of nieuwe warmtenetten. Er zijn al enkele bronnen in gebruik en er lopen steeds meer

Een Buurt Energie Systeem (BES) is een kleinschalige collectieve warmteoplossing, die 400 tot 800 woningen op een duurzame manier kan verwarmen. BES biedt de mogelijkheid om modulair wijk voor wijk

Het wetsvoorstel voor de nieuwe warmtewet bevat veel punten die op draagvlak kunnen rekenen bij bewonersinitiatieven, maar gaat in de huidige vorm niet goed werken. Dat is de kern van de reactie van

Biomassa is een moeilijk en gevoelig onderwerp. In het recent uitgekomen SER rapport wordt duidelijk verteld hoe biomassa drie lastige transities in onze maatschappij en economie moet begeleiden

Duurzame biogrondstoffen – de nieuwe term voor biomassa - vormen een noodzakelijke en waardevolle bron voor een CO2-neutrale en circulaire economie en zijn nodig om de klimaatdoelen te halen. De

Er zijn in de media recent veel vraagtekens gezet bij de duurzaamheid van biomassa. Ondertussen zeggen experts dat de inzet ervan onmisbaar is om over te schakelen op duurzame energie. In dit artikel

Woningcorporaties en warmtebedrijven gaan op projectniveau snel tot afspraken komen over de aanleg van een warmtenet. De afspraken zijn vastgelegd in het zogenoemde ' Startmotorkader'. Het Rijk

Buurtcoöperatie MeerEnergie uit de Amsterdamse wijk Middenmeer gaat restwarmte van een datacenter inzetten om huizen te verwarmen. De coöperatie, warmtenetwerkbedrijf Firan en datacenterbedrijf

Minister Jetten heeft besloten dat warmtenetten in publiek handen moeten komen. In dit artikel lees je de belangrijkste onderdelen in de nieuwe wet die te maken hebben met de marktordening.

In Muiderberg is het nu al duidelijk hoe het dorp van het gas af gaat. Sterker nog, de eerste leidingen voor een warmtenet op basis van aquathermie liggen al in de grond. Er moet echter wel nog een

Energie uit duurzame bronnen halen, dat kan al lang. Maar hoe doe je dat voor een hele wijk midden in de stad? Met woningen én bedrijven. Met monumentale en nieuwe gebouwen? Op de website Planken

Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen (WOW) heeft samen met haar partners gemeente Wageningen en de Woningstichting een commerciële warmtepartner gekozen om het warmtenet te gaan realiseren en

Bewonersinitiatieven die zich bezighouden met duurzame warmte zijn pioniers. Intensief samenwerken met gemeenten en externe partijen is iets waar iedereen nog aan moeten wennen. Wel zijn er al goede

Je wijkwarmteplan voldoet aan alle eisen. Check. De samenwerking is goed geregeld. Check. En dan, de financiering. Check? Hoe organiseer je de financiering van je buurt warmtebedrijf? Het zoeken van

Het advies van de SER om de toepassing van (houtige) biomassa in warmtenetten geleidelijk af te bouwen heeft ertoe geleid dat veel plannen zijn stopgezet. Wat betekent dat voor de doelstellingen van

Aardwarmte heeft veel potentie om op kosteneffectieve wijze bij te dragen aan de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. Dat is de belangrijkste conclusie van de WARM studie voor de gebouwde

Bij het oprichten van een wijkwarmtebedrijf werk je vroeg of laat samen met de gemeente. Ook komt er vroeg of laat het vraagstuk van investeringen bij kijken. Stichting Spaargas ontwikkelde samen met

Een van de grootste uitdagingen in de warmtetransitie is de opslag van warmte. Bij de gebouwde omgeving – en zeker de woningbouw – betekent dat: hoe bewaren we een overschot aan warmte voor koude

De nieuwe Warmtewet 2 biedt kansen voor warmtecoöperaties, maar er zijn ook risico’s en knelpunten die moeten worden aangepakt. Dat is de conclusie van de kennissessie van HIER opgewekt en Buurtwarmte

Bij ANNE in Utrecht komen vrijdag 1 november zo’n 35 betrokken deelnemers samen voor de derde HIER opgewekt kennissessie over de warmtetransitie. Op deze energieneutrale ontmoetingsplek kun je niet om

Met een warmtenet kunnen hele straten en wijken aardgasvrij gemaakt worden. Veel wijken zijn geschikt voor het aanleggen van een warmtenet. Dat maakt warmtenetten een goede optie om meerdere woningen

Afgelopen zomer kwam het regelmatig langs in het nieuws: koperdiefstallen bij zonneparken. Het gebeurt steeds vaker, en ook coöperatieve zonneparken zijn de klos. Is beveiligen de oplossing? De

Na maanden van onderhandelen, hebben de provincies hun coalitieakkoorden rond. Hoe het ervoor staat met de plannen voor duurzame energie? HIER onderzocht het. Per provincie analyseerden we de

Op 6 juli 2023, een dag voor de val van het kabinet Rutte IV, verstuurde minister Jetten van Klimaat en Energie zijn tweede 'zonnebrief' naar de Tweede Kamer. Hierin beschrijft hij de uitdagingen voor

Zie jij mogelijkheden om vanuit jullie bewonersinitiatief, buurthuis, vereniging of andere bewonersorganisatie iets te organiseren dat bijdraagt aan energiebesparing in jullie buurt? En zoek je naar

Warmtetransitie begint bij de mensen. De betrokkenheid van de eigenaars/afnemers is cruciaal voor het welslagen van 'een nieuwe Nuts' als Thermo Bello, aldus directeur Gerwin Verschuur. En hun belang

In Denemarken en Italië zijn er al veel lokale warmtecoöperaties. Deze vorm voor collectieve warmtenetten blijkt ook voor Nederland interessant. Inmiddels zijn de eerste lokale initiatieven, opgezet

Steeds meer bewonersinitiatieven werken aan plannen om de buurt over te laten stappen op duurzame warmte. Voor welke warmteoplossingen kiezen ze, slagen ze erin hun buurt te betrekken en welke rol

De overstap naar een alternatief voor verwarming is noodzakelijk als Nederland in 2050 van het aardgas af wil zijn. Dit brengt kosten met zich mee, voor aanpassingen aan woningen, verzwaren van het

Hoe kunnen we als bewoners of energiecoöperatie nu echt een rol van betekenis gaan spelen in de warmtetransitie? Volgens Buurtwarmte, een initiatief van koepelcoöperatie Energie Samen, moet het voor

Omdat er steeds meer kleinere (coöperatieve) warmtebedrijven komen, heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) voor alle helderheid een leidraad gepubliceerd. Daarin staat beschreven wat een

Met zijn platte daken, rechte vormen en sobere ruimtelijkheid is het dorp Nagele een opvallende verschijning. In de jaren vijftig, na de drooglegging van de Noordoostpolder, bundelen grootheden als

Het Traais Energie Collectief (TEC) wil het historische dorp Terheijden (vlakbij Breda) energieneutraal maken. Door het bouwen van een molen, een zonnepark en een eigen warmtenetwerk. En volgens Pim

2030 en 1,5 miljoen woningen van het aardgas af is de ambitie. Maar dit is niet direct betaalbaar voor alle woningeigenaren en -verhuurders. De overheid heeft daarom een aantal regelingen in het leven

170 sociale huurwoningen, 210 koopwoningen en 110 appartementen verdeeld over 18 VVE’s in één wijk. Bijna 1.000 mensen met verschillende meningen, belangen en gedachten. Over één ding zijn bewoners

We leggen met een infographic uit hoe de relaties in elkaar zitten tussen de verschillende partijen betrokken bij een SCE-project: deelnemers, energieleverancier en subsidieverstrekker RVO.

Je huis isoleren. Wist je dat je het ook samen met de buren kunt aanpakken? Samen kun je het uitzoek- en regelwerk verdelen. En het levert je mogelijk groepskorting op. In dit artikel lees je wat de

Kort nadat TNO in september 2021 het meest uitgebreide onderzoek naar energiearmoede in Nederland publiceerde, begon de gasprijs scherp te stijgen. De Russische invasie van Oekraïne in februari 2022

Hoe ziet een effectieve lokale energiebesparingsaanpak er uit? En hoe pak je het aan als je met een hele wijk wilt overstappen op een warmtenet of warmtepompen? Dan moeten bewoners vaak eerst

De collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen (zoals isolatie) neemt veel voordelen met zich mee. Van minder kopzorgen voor bewoners tot efficiëntere processen voor uitvoerders. En ook niet

In de tweede helft van februari – het staartje van het stookseizoen – gaat Urgenda in het hele land zoveel mogelijk ketels op 60 proberen te krijgen. Bij deze actie is jouw hulp namens je

TU Eindhoven ontwikkelt een tool om energiecollectieven te helpen het juiste isolatiemateriaal te kiezen voor collectieve inkoop. Je kunt de tool nu al gebruiken en zo bijdragen aan de ontwikkeling

Een huis op een comfortabele temperatuur houden is de belangrijkste energieslurper in huis, want veel warmte wordt verspild. 60% van het warmteverlies gaat door het dak, de vloer of muur. Ventilatie

De schoonste energie is energie die je niet gebruikt. Je komt deze zin vaak tegen op websites van energiecoöperaties. Meer dan 70% van de energiecoöperaties houdt zich bezig met energiebesparing. Heel

Samen stroom opwekken op het dak van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Of energiebesparende maatregelen nemen voor de algemene voorzieningen van het appartementencomplex. Hoe pak je dat aan? Wat zijn

Vrijwilligersorganisatie Stichting Energie-N uit Nieuwegein heeft een webapplicatie gemaakt, waarmee je per postcode het gemiddelde energieverbruik – elektriciteit en gas – gemakkelijk kunt inzien

Een deel van Nederland bereidt zich met enthousiasme voor op de energietransitie. Dieselauto’s worden ingeruild, zonnepanelen geïnstalleerd en energiecoöperaties opgezet door samenwerkende burgers

Met een muisklik een schat aan informatie bij de hand over energieverbruik, hernieuwbare energie, geschikte locaties en woningen in jouw werkgebied. Dat is wat de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat

De verdrievoudiging van de eigen gasrekening van Stichting Buurthuis Hornmeer in Aalsmeer zorgde in eerste instantie voor paniek. Nu ruim een half jaar later blijkt de hoge rekening juist een

Veel Verenigingen van Eigenaren (VvE) willen wel verduurzamen, maar stuiten op praktische belemmeringen. Zoals gebrek aan kennis, weinig betrokken bewoners of onvoldoende financiële middelen. TNO

Wil je als energie-initiatief kijken wat je zou kunnen ondernemen op het gebied van energiebesparen? In dit artikel worden acht laagdrempelige energiebesparingsacties toegelicht. Organiseer een

Met jouw coöperatie aan de slag met energiebesparing? Coöperaties werken op het gebied van energiebesparing vrijwel altijd samen met andere partijen. Meestal de gemeente, regionale energieloketten

Deelnemen aan een Vereniging van Eigenaren is een vak apart. Als het lukt iets van de grond te krijgen, zijn er meteen grote slagen te maken. Maar in een organisatie die doorgaans maar eenmaal per

HIER-collega Susanne van Suylekom reageert in de Volkskrant op het demoniseren en ophemelen van specifieke aardgasvrije technieken. De focus moet niet op één techniek liggen, vindt ze, omdat er straks

We moeten "de middengroepen" meekrijgen in de energietransitie, hoor je vaak. Maar wie zijn dat dan? En hoe kunnen we hen bewegen om samen aan de slag te gaan in de lokale energietransitie? In

Hoe betrek je bewoners bij het aardgasvrij maken van een wijk? In Purmerend hebben ze inmiddels de nodige ervaring opgedaan. Joke Dijkstra, omgevingsmanager bij gemeente Purmerend, deelt de

In het Haarlemse Ramplaankwartier is het plan om woningen uit te rusten met PVT-panelen en een warmtepomp, en aan te sluiten op een buurtwarmtenet. Hoe gaat dat in zijn werk met honderden huishoudens

De eerste kennissessie van dit jaar! We kwamen op 22 april 2021 weer bij elkaar, helaas nog steeds online. Toch weerhield dit deelnemers er gelukkig niet van om actief mee te doen en hun

Het Expertise Centrum Warmte heeft voor gemeenten en andere instellingen factsheets gemaakt over veelgebruikte energiebronnen, energiedragers en gebouwmaatregelen. Ze zijn goed bruikbaar in combinatie

Er ontstaan steeds meer initiatieven van bewoners die zelf een actieve rol willen spelen als hun buurt overstapt op duurzame warmte. Ondertussen hebben gemeenten de regierol in de warmtetransitie en

Het Klimaatakkoord is er heel duidelijk over: vanaf 2020 moeten er per jaar tienduizenden woningen worden verduurzaamd. Isolatie, zonnepanelen, warmtepompen, aquathermie, restwarmte, en nog vele

Erik Christiansen wordt internationaal beschouwd als een van de meest vooraanstaande deskundigen op het gebied van duurzame energieopwekking en -coöperaties in Europa. Hij is onder meer directeur van

Op veel plekken in het land werken bewonersgroepen aan een alternatieve warmtevoorziening voor hun wijk. Sommige werken hierin nauw samen met de gemeente. Andere maken de plannen zelf, en zien de

Stroomversnelling maakte een document waarin je leest hoe gemeenten kunnen bijdragen aan de versnelling van nul-op-de-meter in de gebouwde omgeving. Versnellen is alleen mogelijk als de lokale

Jouw wijk gaat vroeg of laat van het aardgas af. Verschillende buurten en woningen vragen om andere oplossingen. Er zijn ongeveer 15 technische concepten. Benieuwd wat technisch gezien de beste

Er wordt door de politiek opgeroepen tot een verbod op cv-ketels ten gunste van hybride warmtepompen. Hybride warmtepompen worden bovendien flink gepromoot door een aantal gemeenten en

Wat zijn de prestaties van warmtepompsystemen in Nederland? Om daar inzicht in te krijgen is op initiatief van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een monitoringstraject gestart onder

De eerste coöperatieve waterstofprojecten dienen zich aan. In dit artikel lichten we ze uit. Deltawind Deltawind is partner in het project Aardgasvrij Stad aan ’t Haringvliet. Het dorp verkent

Minstens tien lokale energiecoöperaties werken aan groengasprojecten. In dit artikel lichten we een aantal gerealiseerde voorbeelden uit. Onderaan beschrijven we de initiatieven in ontwikkeling.

Het is misschien wel het meest ambitieuze kabinetsplan: het Klimaatakkoord. Nederland heeft nog tot 2030 om de nationale broeikasuitstoot met 49% terug te dringen ten opzichte van 1990. Haalbaar

Waterstof is met een enorme opmars bezig in de energietransitie. Er gebeurt dan ook veel met waterstof op allerlei gebieden. Cv-ketels, bussen en personenauto’s worden erop aangedreven, maar ook

Waterstof wordt vaak aangehaald als de heilige graal in de energietransitie. Op Nederlands en op Europees niveau wordt er hard gewerkt om waterstof in te zetten voor energieopslag en vervoer. In dit

Een golfballetje slaan met ruim twee miljoen m3 afval onder je voeten. Het klinkt gek maar komt vaker voor dan je denkt. Ons land telt zo’n 4000 afgesloten stortplaatsen waarvan velen door de jaren

Wil je zo snel mogelijk aardgasvrij zijn, dan kan groen gas een optie zijn. In deze brochure van vind je alle informatie over groen gas en een stappenplan hoe je als energiecoöperatie groen gas kunt

Waterstof kan op vele manieren gemaakt worden, en de ene is duurzamer dan de andere. Om het als duurzaam onderdeel van ons energiesysteem te integreren moet daarom de juiste methode gekozen worden. In

Minister Ollongren wijst er op 20 september 2020 in een Kamerbrief op dat de focus bij gemeenten in de Transitievisies Warmte en wijkuitvoeringsplannen niet exclusief hoeft te liggen op het in één

Als het gaat over het lokaal opwekken van energie, kun je jezelf - in meer of mindere mate - een expert beschouwen. Hoe je de opgewekte energie verkocht krijgt aan andere buurtbewoners, is een heel

Het opschalen van lokale energie initiatieven gaat niet alleen over meer zon en wind, maar ook over het aantrekken van meer en andere leden. Vooral jonge mensen worden gemist en blijken een lastige

Wat 'ziet' een bank als een coöperatie bij hen langskomt? En waar beoordelen ze op? Kennis van elkaars wereld is de eerste stap naar goede samenwerking. Een kijkje in de keuken van de bank. “We

Als energie-initiatief wil je mensen bereiken om met je mee te doen, te denken en helpen. Maar hoe bereik je mensen? Hoe krijg je ze enthousiast voor jouw initiatief? We hebben een aantal inspirerende

Communicatie is essentieel voor het voortbestaan van je initiatief of energiecoöperatie. Je kunt namelijk nog zo’n goed project hebben, maar als niemand hier vanaf weet dan wordt het lastig om leden

Burgers nemen steeds vaker samen het heft in eigen hand om zaken te regelen die zij voor de kwaliteit van hun leven belangrijk vinden. Zorgvuldig besturen of governance speelt daarbij een belangrijke

Een coöperatie is wettelijk verplicht om elk jaar een jaarrekening op te stellen. Deze jaarrekening moet goedgekeurd worden door de leden van de coöperatie en worden gedeponeerd bij de Kamer van

Hoe bescherm je de privacy van je leden? Per 25 mei 2018 geldt in de hele EU dezelfde privacywetgeving. Die zogeheten Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geldt voor alle organisaties, dus

Crowdfunding is een innovatieve vorm van financieren die de laatste jaren sterk in opkomst is. Het stelt je niet alleen in staat om kapitaal te vergaren, maar biedt – mits goed ingezet – ook

Greenchoice is een commerciële, private onderneming die in 2001 wordt opgericht en anno 2016 duurzame energie levert aan ruim 400.000 klanten in Nederland. Greenchoice werkt samen met 46

In samenwerking met Anne Marieke Schwencke, HIER Opgewekt en Alliander heeft de Radboud Universiteit Nijmegen onderzoek gedaan naar de partnerships tussen lokale energiecoöperaties en energiebedrijven

Als bestuurder van een lokale energiecoöperatie kom je weleens voor moeilijke keuzes te staan. Dit artikel gaat over het dilemma: 'wie betaal je wel en wie niet?' We bespreken verschillende

Deze bachelorscriptie geeft antwoord op de vraag: 'In h oeverre maken lokale energiecoöperaties gebruik van agglomeratievoordelen bij het omgaan met onzekerheden in hun projectmanagement?' Met

Hoe krijg je de grote groep mensen mee die duurzaamheid minder of zelfs helemaal niet belangrijk vindt? Hoe trek je hun aandacht? Dat blijkt een enorme opgave. Zeker als je bedenkt dat 95% van ons

Per 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De AVG geldt

De essentie van een coöperatie is het delen van verantwoordelijkheden en het gezamenlijk werken aan de realisatie van doelen. De statuten vormen de basis waarop een levendige en vitale organisatie kan

Als je doorgroeit van burgerinitiatief naar professionele onderneming, komen er allerlei ‘taaie vragen’ op je pad. Over het borgen van de kwaliteit van je bestuur, over bezoldigde en onbezoldigde

Als bestuurder van een lokale energiecoöperatie sta je weleens voor lastige keuzes. In de rubriek 'bestuursdilemma's' belichten we kwesties waar veel coöperaties mee worstelen. Dit artikel gaat over

Als bestuurder van een lokale energiecoöperatie kom je weleens voor moeilijke keuzes te staan. In de rubriek 'bestuursdilemma's' laten we licht schijnen op kwesties waar veel coöperaties mee worstelen

Al gauw nadat je een lokaal duurzaam energie-initiatief bent gestart, komt waarschijnlijk de behoefte om de activiteiten onder te brengen in een rechtsvorm. Een rechtsvorm die past bij jullie

Het is van doorslaggevend belang dat energiecoöperaties en projectontwikkelaars goed samenwerken. Alleen dan kunnen we de ambitie waarmaken van 50% hernieuwbare energie in eigendom van de lokale

Burgerinitiatieven zijn in opkomst. Maar vullen lokale initiatieven het gat dat de overheid laat vallen? De Volkskrant ging in gesprek met onderzoeker Hiska Ubels van de Rijksuniversiteit Groningen

Bij wind- en zonprojecten is 50% eigendom van de lokale omgeving het streven. Steeds vaker werken lokale initiatieven gelijkwaardig samen met ontwikkelaars van wind- en zonprojecten. Hoe ziet zo’n

Stel dat je als buurtbewoners iets met zonne-energie wilt doen. Heb je daar hulp bij nodig? Ja, zeggen organisaties van Amsterdam tot Groningen. Zij zijn experts op het gebied van duurzame energie en

Lokale coöperaties zijn in de drie noordelijke provincies verenigd in drie provinciale koepels: Ús Koöperaasje (Friesland), De Groninger Energiekoepel (Groningen) en de Drentse Kei (Drenthe). Samen

De stichting Code Sociale Ondernemingen helpt sociale ondernemingen sinds 2019 met professionaliseren en het vergroten van de zichtbaarheid. Deelnemen aan de Code Sociale Ondernemingen vergemakkelijkt

Gemeenteraden denken nog niet na over welke wijken in 2030 van het gas af gaan en Sible Schöne, adviseur bij HIER, waarschuwt dat de tijd dringt. Hij wijst erop dat gemeenten moeten nadenken over het