Groene Stroom Checker 2022

Groene stroom checker

 

Bijgewerkt op: 17 mei 2022

Niet alle groene stroom is écht groen. Daarom moet je altijd goed opletten wélk product je koopt! Met de Groene stroom checker controleer je snel welk product wel écht groen is!

Doe de check!

Groene stroom checker

Wat is groene stroom?

Groene stroom is elektriciteit die is opgewekt uit duurzame bronnen zoals waterkracht, wind, zon, aardwarmte en biomassa. Doordat bij de opwekking van stroom uit deze bronnen geen gebruik gemaakt wordt van fossiele brandstoffen (zoals aardgas en kolen), draagt het niet bij aan klimaatverandering. Door over te stappen op duurzame energiebronnen stoppen we de opwarming van de aarde niet in één klap, maar het draagt wel aan bij aan de oplossing. 

Wanneer is groene stroom echt groen? 

HIER noemt alléén stroom die uit duurzame bronnen in Nederland komt écht groen. Alleen dan weet je namelijk zeker dat jouw stroom bijdraagt aan de groei van duurzame energie in Nederland. Wanneer de vraag naar echt Nederlandse groene stroom groeit, komen er in Nederland windmolens of zonnepanelen bij en hoeven we dus minder gebruik te maken van kolen of gas. Helaas verkopen veel energieleveranciers in Nederland stroom die is 'vergroend' met certificaten uit het buitenland; sjoemelstroom.

Groene stroom certificaten

Stroom die wordt 'vergroend' met certificaten uit het buitenland is in onze ogen niet echt groen omdat het niet bijdraagt aan de groei van duurzame energie. In onderstaand filmpje leggen we in 1,5 minuut uit hoe die groene stroom certificaten precies werken. 
 


Deze video is in 2014 gemaakt, dat betekent dat de genoemde percentages iets verouderd zijn. 

 

Welke duurzame energiebronnen zijn er?

Er zijn verschillende duurzame energiebronnen:

  • Een groot deel van de duurzame energie die we in Nederland gebruiken is biomassa. Met biomassa wordt al het organische materiaal bedoeld aan de oppervlakte van de aarde. Bijvoorbeeld hout en planten(resten). Uit biomassa kun je energie halen.
     
  • Windenergie is schoon en komt uit een bron die nooit opraakt, de wind. Om de bewegingsenergie van de wind om te zetten in energie is een windmolen nodig. 
     
  • Elektriciteit die wordt opgewekt met stromend en vallend water noemen we waterkracht. In Nederland staan enkele waterkrachtcentrales in stuwen in rivieren. 
     
  • Zonne-energie is de energie van de zon in de vorm van warmte en licht. Misschien hebben jij en je buren zelfs al wel zonnepanelen op je dak liggen? 
     
  • Last but not least: aardwarmte, met een ingewikkeld woord ook wel geothermie genoemd. Deze aardwarmte kan gebruikt worden voor het opwekken van energie of voor het verwarmen van gebouwen.  

Veelgestelde vragen
 

Over groene stroom

Wat gebeurt er als ik groene stroom koop?

Als je groene stroom koopt, koop je een bewijs dat er eenzelfde aantal kilowatturen groene stroom wordt geproduceerd als je afneemt. Omdat het vrijwel onmogelijk is om een apart stroomnet aan te leggen voor groene stroom, wordt de stroom die duurzaam wordt opgewekt aan het bestaande stroomnet toegevoegd. Mensen met groene stroom krijgen dus gewone stroom uit hun stopcontact maar hebben de zekerheid dat eenzelfde hoeveelheid groene stroom op het net is gezet.

Wat kost groene stroom?

Door een vervelende samenkomst van omstandigheden hebben veel energieleveranciers hun tarieven in het najaar van ’21 massaal verhoogd. Het is daarom lastig om een goed antwoord op deze vraag te geven. Het produceren van 100% groene stroom in Nederland is wel vaak duurder dan grijze stroom, daar merk jij overigens verder niets van. Dit komt omdat de overheid de productie van groene energie stimuleert door middel van subsidies. Er is eigenlijk geen enkele reden meer waarom groene stroom op dit moment duurder zou moeten zijn.

Wat is een Garantie van Oorsprong (GvO)?

Energie die op een duurzame manier wordt opgewekt krijgt een certificaat; een zogenaamde Garantie van Oorsprong (GvO). Deze certficaten worden uitgegeven door CertiQ, een onafhankelijke organisatie. De controle op de groene stroom producten wordt gedaan door de ACM (Autoriteit Consumenten markt). Er worden niet meer GvO-certificaten uitgegeven dan er groene stroom wordt geproduceerd. Daar zien CertiQ en de NMA streng op toe.

Waarom is groene stroom dan niet altijd groen?

Van alle groene stroomproducten die worden aangeboden is 30%* niet écht groen. Deze (als groen verkochte) stroomproducten worden vergroend met GvO’s uit het buitenland, meestal Noorwegen. Deze zogenaamde import van groene stroom (sjoemelstroom) deugt niet. Als je er beter naar kijkt, blijkt dat je eigenlijk grijze stroom uit Nederland koopt.

*Bron: Groene stroom checker 2022
Wat is er mis met groene stroom uit het buitenland?

Nederlandse energieleveranciers die zelf niet voldoende groene stroom produceren kopen voor een zacht prijsje groene stroom certificaten uit met name Noorwegen om de grijze Nederlandse stroom te ‘vergroenen’. De Noren hebben echter alleen maar groene stroom en hebben de certificaten niet nodig om dat te bewijzen. De stroom wordt wel gebruikt door de Noren, maar de certificaten blijven over. Er komt dus niet daadwerkelijk groene stroom uit Noorwegen naar Nederland en er komt ook geen extra windmolen of zonnepaneel bij. In de video over groene stroom hierboven leggen we het heel duidelijk uit. 

Welke groene stroom is wel goed?

In Nederland weet je alleen zeker dat je echte groene stroom hebt, als deze stroom in Nederland wordt opgewekt. Dan weet je immers zeker dat er ergens in Nederland bijvoorbeeld een windmolen of zonnepaneel jouw stroom aan het opwekken is en dat het geen grijze stroom is die ‘vergroend’ wordt met Noorse certificaten. In dit artikel leggen we uitgebreid uit waarom je voor Nederlandse groene stroom moet kiezen. 

Hoeveel groene stroom wordt er in Nederland opgewekt?

In 2021 kwam 33% van alle stroom die in Nederland wordt verbruikt, opgewekt uit duurzame bronnen zoals zonnepanelen, winmolens en biomassa. Lees hier meer over hoeveel groene stroom er in Nederland wordt opgewekt. 

Bron: CBS
Hoe weet ik nu welke stroom echt groen is?

Groene stroom die in Nederland is opgewekt, is écht groene stroom. Check met de Groene stroom checker of jouw groene stroom echt groen is.

Over de checker

Hoe komt HIER aan de informatie over de groene stroom producten?

Iedere energiemaatschappij is verplicht de herkomst van stroom te publiceren, via een stroometiket. Dat etiket wordt gecontroleerd door de ACM op basis van de groene stroomcertificaten die worden verstrekt door CertiQ. De Groene stroom checker is gebaseerd op deze etiketten. Daarnaast hebben wij iedere leverancier in ons overzicht gevraagd of zij in Nederland geproduceerde stroom leveren of importeren uit het buitenland.

Is de Groene stroom checker wel objectief?

De Groene stroom checker zet alle groene stroomproducten van alle energieleveranciers op een rijtje. De uitkomst van de checker is volledig objectief.

Wanneer is de Groene stroom checker 2023 beschikbaar?

De informatie in de Groene stroom checker is gebaseerd op de stroometiketten die energieleveranciers jaarlijks in mei moeten publiceren aangevuld met informatie die HIER bij energieleveranciers opvraagt over de herkomst van deze stroomproducten. De checker wordt medio mei 2023 geactualiseerd naar aanleiding van de stroometiketten over 2022.

Wat is het verschil tussen jullie lijst en die van de Consumentenbond en Greenpeace?

De Groene stroom checker van HIER vergelijkt stroomproducten. Zolang je echte groene stroom afneemt, maakt het ons niet uit waar je dat koopt. Net zoals het niet uitmaakt of je Max Havelaar Hagelslag of Arla biologische melk bij de supermarkt of de natuurwinkel koopt.

De Consumentenbond en Greenpeace vergelijken energieleveranciers en kijken ook naar investeringen en toekomstplannen. Hun vergelijking leidt er toe dat projectontwikkelaars van wind bovenaan eindigen en bedrijven die ervoor zorgen dat we elk moment van de dag stroom hebben onderaan de lijst eindigen. Geen van de bedrijven die door de milieuorganisaties wordt aanbevolen, kan de voorzieningszekerheid aan hun klanten garanderen.

Waarom is jullie grens voor echt groene stroom opgeschoven van 80 naar 100%?

Het idee achter de tachtig-procent-grens was dat groene stroom een natuurproduct is en voldoende windkracht en zonne-uren niet altijd kunnen worden gegarandeerd. Dat is natuurlijk nog steeds zo, maar sinds de introductie van groene stroom in Nederland (in 1995) is het aanbod van groene stroomproducten sterk gegroeid. Bijna iedere energieleverancier heeft op zijn minst wel één stroomproduct dat in Nederland wordt geproduceerd en echt groen is volgens onze voorwaarden.

We zien dat er eigenlijk geen producten meer zijn die rond de tachtig-procent-grens schommelen. Groene stroom is óf 100% in Nederland opgewekt óf - zo goed als - 100% 'vergroend' met buitenlandse certificaten. De tachtig-procent-grens is daardoor niet meer relevant. Je moet dus nog steeds goed opletten welk product je afneemt.

Overige

Is HIER tegen import van groene stroom?

Wij vinden het belangrijk dat er ook in Nederland meer groene stroom wordt geproduceerd, maar uiteraard zijn we niet tegen goed gecontroleerde import. Dat wordt mogelijk als er een koppeling komt tussen het certificatensysteem en de Europese duurzame energieverplichting. Dan zou Noorwegen extra groene stroom moeten produceren als zij certificaten verkoopt om aan haar Europese verplichting te voldoen. Bij een dergelijke koppeling krijgen de certificaten ook in Noorwegen een waarde en vindt er geen dumping plaats van certificaten, zoals nu wel gebeurt.

Hoe duurzaam is biomassa?

Voor de wetenschap is het duidelijk dat het niet mogelijk is om de opwarming van de wereldwijde temperatuur te beperken tot 1,5 graden, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs, zonder de inzet van biomassa. HIER vindt dat er zeker in de opwek van stroom al behoorlijk zorgvuldig gekeken wordt naar de duurzaamheid en de sociale kant van de herkomst van de biomassa, al moeten we dit verder door ontwikkelen. Daarom kiezen we ervoor om elektriciteitsopwekking uit biomassa als echt groene stroom mee te nemen in de Groene stroom checker. We kunnen gewoonweg niet zonder, dus laten we er dan op een goede manier wél gebruik van maken. Je kunt bij ieder stroomproduct in de Groene stroom checker de samenstelling (%) van het product terugvinden, zo ook het (eventuele) aandeel biomassa.  Lees hier meer over hoe duurzaam biomassa is

Hoe duurzaam is kernenergie?

HIER is geen voorstander van kernenergie. Kerncentrales stoten dan wel geen CO₂ uit, maar dat betekent niet dat kernenergie ook een duurzame en hernieuwbare energiebron is. Lees hier meer over de duurzaamheid van kernenergie

Over de Groene stroom checker 

De informatie in de Groene stroom checker is gebaseerd op de stroometiketten die energieleveranciers jaarlijks in mei moeten publiceren aangevuld met informatie die HIER bij energieleveranciers opvraagt over de herkomst van deze stroomproducten. Wanneer een energieleverancier niet aan ons onderzoek wil meewerken, gebruiken we de informatie die zij zelf delen via hun website. Als daar geen informatie over het land van herkomst van de groene stroom te vinden is, doen we de aanname dat het gaat om geïmporteerde certificaten. 

De checker is in mei 2022 geactualiseerd naar aanleiding van de stroometiketten over 2021. Mis je een stroomproduct? Laat het ons even weten via info@hier.nu.