CALorie laat zien: een warmtepomp loont, ook zonder perfecte isolatie

warmtepomp en zonnepaneel

Cijfers over het besparingspotentieel van warmtepompen lopen behoorlijk uiteen. Energiecoöperatie CALorie nam de proef op de som en onderzocht de daadwerkelijke prestaties door het energieverbruik van een groep huishoudens te monitoren. Conclusie: ook bij matige isolatie is een warmtepomp een slimme keuze.

Advies van energiecoaches

Woningeigenaren in gemeente Castricum kunnen bij de energiecoaches van energiecoöperatie CALorie terecht voor persoonlijk advies. De energiecoaches zijn vrijwilligers met een passie voor verduurzaming. Ze begeleiden woningeigenaren bij het maken van een goed onderbouwde keuze, bijvoorbeeld bij de aanschaf van een warmtepomp.

Warmtepompscan

Woningeigenaren kunnen een warmtepompscan aanvragen bij CALorie. Deze omvat twee gesprekken met een energiecoach. 

Tijdens het eerste gesprek bespreekt de energiecoach de wensen en mogelijkheden met de woningeigenaar. Het Hoomdossier dient als leidraad voor dit gesprek. Relevante zaken zoals het huidige stookgedrag en het afgiftesysteem krijgen aandacht in het Hoomdossier, en een handige zelf ontwikkelde tabel geeft inzicht in de potentiële gasbesparing. Ook lopen ze samen een rondje om het huis om te onderzoeken waar de buitenunit van de warmtepomp geplaatst zou kunnen worden. 

In het tweede gesprek ondersteunt de energiecoach de woningeigenaar bij het beoordelen van de offerte(s) en het maken van een keuze. Dankzij deze begeleiding kan de woningeigenaar vervolgens zelf een weloverwogen beslissing nemen over de aanschaf van een warmtepomp. 

calorie groepsfoto

Beeld: Energiecoöperatie CALorie

Het onderzoek: meten is weten

De energiecoaches van CALorie zijn ervaringsdeskundigen. Velen van hen hebben een warmtepomp geïnstalleerd in hun eigen woning. Ze wilden exact weten hoeveel gas ze bespaarden, zo ook coaches Hans Gaillard en Marc Cornelissen. Samen met acht andere energiecoaches hebben ze het energieverbruik in tien verschillende woningen gemonitord, waaronder hoekwoningen, tussenwoningen, twee-onder-een-kapwoningen en patio’s. Daarbij hebben ze onderscheid gemaakt tussen verschillende warmtepompsystemen: hybride, all-electric en all-electric ready.

Ze hebben de metingen uitgevoerd tijdens het stookseizoen 2023/2024, met behulp van een slimme meter. “We geloven in de slimme meter, niet in apps. De getallen in de apps blijken vaak onbetrouwbaar. Door objectieve cijfers te verzamelen, kunnen we woningeigenaren een realistisch beeld geven van de besparing,” verklaart Gaillard. 

Meetresultaten: hoeveel bespaart een warmtepomp?

De energiecoaches hebben de meetresultaten vergeleken met het historisch verbruik en gecorrigeerd voor de zachte winter. Er was ten tijde van het onderzoek namelijk ongeveer 10% minder warmtevraag dan in voorgaande stookseizoenen. Bij de interpretatie van de resultaten hebben ze rekening gehouden met factoren zoals woningtype, bouwjaar, woonoppervlakte, isolatie, afgiftesysteem en warmtepompsysteem. 

Het onderzoek heeft aangetoond dat een hybride warmtepomp gemiddeld 80 tot 90% bespaart op het totale gasverbruik. Hybride warmtepompen verminderen het totale gasverbruik dus tot wel 90%, afhankelijk van de isolatie en het warmtepompsysteem.

 "Door objectieve cijfers te verzamelen, kunnen we woningeigenaren een realistisch beeld geven van de besparing”

Praktijkvoorbeelden: drie woningen uitgelicht

  1. In een redelijk geïsoleerde hoekwoning uit 1974 is 79% gas bespaard op het totale verbruik met een hybride warmtepomp en radiator met ventilator.
  2. In een goed geïsoleerde twee-onder-een-kapwoning uit 1997 is 88% gas bespaard op het totale verbruik met een hybride warmtepomp en vloerverwarming.
  3. In een matig geïsoleerde patiowoning uit 1964 is 100% gas bespaard met een all-electric warmtepomp en radiator met ventilator.

Deze resultaten laten zien dat een warmtepomp onder de streep ook in minder goed geïsoleerde woningen aanzienlijke besparingen oplevert, hoewel dit wel gepaard gaat met een relatief hoger extra elektriciteitsverbruik in vergelijking met goed geïsoleerde woningen. In de patiowoning werd bijvoorbeeld door de warmtepomp 4300 kWh extra elektriciteit verbruikt, maar de woningeigenaar was uiteindelijk wel goedkoper uit.

warmtepompen woningen

Warmtepompen als slimme tussenstap

Ook het terugdringen van de CO2-uitstoot is een belangrijke motivatie voor de energiecoaches. Het onderzoek heeft aangetoond dat een warmtepomp al gauw anderhalf tot twee ton CO2 per jaar kan besparen. Gaillard en Cornelissen concluderen dat een hybride warmtepomp een laagdrempelige en effectieve manier is om zowel gasverbruik als CO2-uitstoot te verminderen. “Voor veel mensen is de portemonnee belangrijker dan het klimaat, maar met een warmtepomp gaat dat hand in hand. Het is goed voor beide,” benadrukt Cornelissen.

“En onze warmtepompscan helpt woningeigenaren om deze stap weloverwogen te zetten,” vult Gaillard enthousiast aan. Alle informatie die de warmtepompscan heeft opgeleverd, noteert een energiecoach namelijk overzichtelijk in het online Hoomdossier. De woningeigenaar kan de mogelijkheden, persoonlijke adviezen en prijsindicaties zo rustig nalezen.  

Bespaartips 

“Tijdens het warmtepompscan-traject merken we vaak dat mensen denken dat je een woning eerst perfect moet isoleren voordat een warmtepomp zinvol is, maar dat hoeft niet per se. Je kunt ook al flinke stappen zetten als je woning nog niet 100% geïsoleerd is,” vatten Hans en Gaillard enthousiast samen. Het geld dat de bewoners dan op de energierekening besparen, kunnen ze opzij zetten om later de woning beter te isoleren. De energiecoaches geven nog drie handige tips.

  • Vloerverwarming | Mocht je je vloer op een gegeven moment gaan vervangen, overweeg dan de aanleg van vloerverwarming. Je huis is dan gereed voor een all-electric warmtepomp.
  • Radiatorventilatoren | Voor een hybride warmtepomp is vloerverwarming niet noodzakelijk. Je kunt radiatoren eventueel van ventilatoren voorzien om efficiënter te verwarmen.
  • Isolatie | De meeste woningen zijn geschikt voor een warmtepomp. Heb je geen tochtwoning? Overweeg dan een warmtepomp. Zo bespaar je geld om je woning beter te isoleren. 

Meer weten? 

Meer weten over de aanpak van CALorie? Bekijk de website.

Dit artikel werd geschreven op basis van de sessie 'Het besparingspotentieel van warmtepompen, wat kan je aan bewoners vertellen?' tijdens HIER opgewekt op 11 maart 2025.

Op de hoogte blijven?

Ontvang tips, artikelen, nieuws en meer! Geef hieronder aan welk thema je voorkeur heeft.

Lijsten