HIER voor energie-initiatieven
Hier vind je alles voor en over duurzame energie-initiatieven. Over samen energie besparen en opwekken, met de buurt van het gas af, en flexibiliteit in de wijk.
Vragenlijst Lokale Energie Monitor 2025
OPROEP aan alle energiecoöperaties én andere soorten bewonersinitiatieven: geef vóór 1 okt informatie over jullie initiatief en activiteiten door voor de Lokale Energie Monitor 2025!
Wat zijn energiecoöperaties en bewonersinitiatieven?
Laatste artikelen:
Energiearmoede in Nederland: de cijfers
Een van de meest schrijnende cijfers van de energietransitie, zijn de energiearmoedecijfers. Maar wat wordt er precies met energiearmoede bedoeld en hoe ziet energiearmoede in Nederland eruit? HIER
Mini-warmtenetten in opkomst: lessen uit de pilots
Samen met je buren van het gas af gaan biedt veel voordelen. Daarom wordt op diverse plekken in Nederland flink geëxperimenteerd met mini-warmtenetten. Hoe begin je? En welke lessen zijn er uit de
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Stichtse Vecht
Sinds begin 2025 kunnen inwoners van twaalf kernen langs de Vecht terecht bij Energiecoöperatie Duurzame Vecht (EDV). Dankzij een samenwerking met de gemeente, bundelden de reeds bestaande stichting
Handreiking DAEB: Dienst van Algemeen Economisch Belang
Lokale energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn waardevolle partners voor gemeenten. Toch ontbreekt vaak structurele financiering. De Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) kan een
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Soest
In Soest werken gemeente en inwoners samen aan een duurzame toekomst. Lokale initiatieven zoals Energie Actief Soest en Energiecoöperatie Soester Energie helpen met advies, energiebesparing en het
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Leiden
Energiek Leiden is al ruim twaalf jaar actief. Eerst als stichting, inmiddels als coöperatie. Samen met energiecoöperaties uit de omliggende gemeenten kocht Energiek Leiden twee windmolens. Met een
Welke sociale media zet je wanneer in? Slim zichtbaar zijn als bewonersinitiatief
Hoe zorg je dat bewoners, partners en gemeente weten wat jullie als bewonersinitiatief doen? Naast een website kun je met sociale media veel bereiken. Alleen: er zijn zóveel kanalen – Facebook
Samenwerken met gemeente en partners aan een aardgasvrije buurt: de basics
Naarmate je bewonersinitiatief voor een aardgasvrije buurt vordert en serieuzer wordt, merk je dat je partners nodig hebt. De gemeente, adviseurs, bedrijven, andere bewonersinitiatieven
Hoe maak je overlast van windmolens voor omwonenden zo klein mogelijk?
Hoe zorg je dat de omwonenden van een windpark zo min mogelijk hinder ondervinden van de turbines? De belangrijkste tip: ga vanaf het allereerste moment in gesprek met de bewoners en maak glasheldere
Communicatieplan opstellen: hoe doe je dat?
Je wilt buren, wijk-, dorps- of stadsbewoners aanspreken om deel te nemen aan je duurzame-energieproject. Maar wat ga je vertellen, aan wie? Hoe wil je die mensen bereiken en hoe ga je ze interesseren
Analyse verkiezingsprogramma's 2025: groene energie & bewonersinitiatieven
Op 29 oktober 2025 gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag bepaalt in grote mate het energiebeleid voor de komende jaren. Politieke partijen denken verschillend
Gedeelde lusten, verdeelde lasten: hoe omgevingsfondsen écht impact maken
Opwek van energie op Rijksgrond (OER): 11 veelgestelde vragen en antwoorden
Het Rijk draagt met Energie op Rijksgrond bij aan de realisatie van de doelen uit de Klimaatwet. Het landelijk programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) voert dat uit. In dit artikel geven we
Communicatietips voor bij coöperatieve windprojecten
Windmolens hebben een grote impact op de directe omgeving. Goed communiceren met betrokkenen – van partners tot omwonenden – is een belangrijk en continu proces. Waar kunnen energiecoöperaties bij hun
Ledenbetrokkenheid = coöperatieve dialoog
‘Gehoord worden’ is voor de meeste leden van coöperaties een belangrijk punt. Een goede coöperatieve dialoog met leden zorgt voor een grotere groep betrokken leden, een betere kwaliteit van
Communicatiekansen in drie categorieën: gangbaar, meelift en ludiek
Energiecoöperatie CALorie Energie deelt in haar communicatieplan de communicatiemiddelen in in drie categorieën: gangbare communicatie, meeliftcommunicatie en ludieke communicatie. In dit artikel lees
Mensen echt raken met je energie-initiatief? Zorg dat ze zich herkennen in jouw 'waarom'
Waarom is de ene organisatie wel succesvol en andere niet? Om mensen te raken, moeten ze zich in jouw waarom kunnen herkennen. Aldus Simon Sinek, bekend van één van de meest bekeken TED Talks aller
Hoe zet je mensen aan tot verduurzamen: richt je op comfortabel wonen en de vrouw
Mensen worden dagelijks overspoeld met informatie en commerciële uitingen. Hoe kun je ze toch aanzetten tot verduurzaming van hun woning? Richt je op de vrouw en op comfortabel wonen. Niels Götz
Vrijwilligers boeien, binden en behouden
Lokale energie-initiatieven en energiecoöperaties zijn afhankelijk van de vrijwillige inzet van hun leden. Maar hoe houd je vrijwilligers langere tijd betrokken en gemotiveerd? Twee
Wijkgericht waterzijdig inregelen: toolkit en stappenplan
Zo krijg je media-aandacht voor je lokale energieproject
Bij een mijlpaal in de ontwikkeling van een zon- of warmteproject, of bij de oprichting van je coöperatie wil je graag aandacht krijgen in lokale media. Hoe pak je dat aan? We geven vijf tips. In dit
Tig mogelijkheden om netcongestie te omzeilen met zonne-energieprojecten
Het elektriciteitsnet is grotendeels vol. Er ontstaan steeds vaker congestieproblemen, waardoor wind- en zonneparken niet meer overal aangesloten kunnen worden. Aangezien de transitie naar duurzaam
Dorps- of stadsgenoten betrekken bij je energiecoöperatie: de belangrijkste tips
Hoe betrek je meer dorps- of stadsgenoten bij je energiecoöperatie? Hoe vind je deelnemers voor je zon-, windproject? Hoe vind en behoud je vrijwilligers, en bereik je nieuwe doelgroepen buiten de
Gemeentelijke verkiezingsprogramma's: wat moet er zeker in staan?
Op woensdag 18 maart 2026 is het weer zover: de gemeenteraadsverkiezingen! Lokale politieke partijen zijn de komende weken druk met het schrijven van de verkiezingsprogramma's. Veel organisaties doen
"Stop met participatie, ga voor mede-eigenaarschap." Hoe je de energietransitie wél van bewoners maakt
CALorie laat zien: een warmtepomp loont, ook zonder perfecte isolatie
Cijfers over het besparingspotentieel van warmtepompen lopen behoorlijk uiteen. Energiecoöperatie CALorie nam de proef op de som en onderzocht de daadwerkelijke prestaties door het energieverbruik van
Bouwstenen voor sterkere positie van lokale initiatieven in warmteprogramma
Gemeenten werken in 2025 en 2026 aan een warmteprogramma: de routekaart voor de warmtetransitie. Nu is het moment om bewonersinitiatieven te laten bijdragen aan het warmteprogramma, zodat bewoners een
Nieuwe energiewetten: wat moet je er écht over weten?
Er is veel belangrijke wetgeving op het gebied van energie in de maak of net aangenomen. Wat uit die wetten is nou echt relevant als je onderdeel bent van een energiegemeenschap, coöperatie of
Zo zet je succesvol een energiegemeenschap op
Lokaal energie delen via energiegemeenschappen biedt enorme kansen. Maar dan moet je wél aan alle randvoorwaarden voldoen op het gebied van wetgeving en techniek. Belangenorganisatie Energie Samen en
Sociaal en lokaal: opwekproject Zonnestroom van ZutphenEnergie
Iedereen moet kunnen profiteren van de energietransitie, vindt ZutphenEnergie. Daarom wil de coöperatie met zonnepark Zonnestroom helpen lokale energiearmoede aan te pakken.
Zoetermeer brengt lokale initiatieven in beweging met subsidieregeling
Begin 2023 opende gemeente Zoetermeer de subsidieregeling ‘Handen Ineen’. Bedoeld voor collectieve initiatieven die bijdragen aan de energietransitie en bewust laagdrempelig van opzet zijn. Zo wil de
Wat is een warmtenet (of stadsverwarming) en hoe werkt het?
Thuisbatterijen: zijn ze de investering waard?
In een thuisbatterij of thuisaccu sla je zelfopgewekte stroom van je zonnepanelen op voor een later moment. Zo gebruik je meer van je eigen zonnestroom en heb je minder stroom nodig van een
Communicatiekit Groene stroom checker: help bewoners te kiezen voor groen
Wil je bewoners informeren over échte groene stroom, en ze helpen een duurzame keuze te maken bij het afsluiten van een energiecontract? Gebruik dan de Groene stroom checker van HIER. Op deze pagina
Drie lessen uit de Energiehuiskamer in Amersfoort
In de Amersfoortse wijk Schothorst-Zuid is sinds 1 februari 2025 de Energiehuiskamer geopend. Een mooi opgeknapt pand op een centrale locatie: midden in het winkelcentrum. Bewoners kunnen er
Een warmtenet voor en door de buurt: KetelhuisWG bewijst dat het kan
Fossielvrij, betaalbaar en volledig in handen van het bewonerscollectief: KetelhuisWG is gestart met de aanleg van een buurtwarmtenet op het WG-terrein in Amsterdam. Hoe en met wie heeft ze dat
Duurzaam zonnedak: Zuiderlicht redt ‘weespanelen’
Met zonnepanelen ben je al heel goed bezig. Energiecoöperatie Zuiderlicht uit Amsterdam doet daar nog een schepje bovenop en redde tweedehands panelen die anders afval zouden worden. De coöperatie
Zonnepanelen zonder subsidie: deze VvE's kregen het voor elkaar
In Utrecht ontstond bij een groep VvE's het idee om gezamenlijk zonnepanelen te leggen. Inmiddels liggen er 105, zonder dat gebruik werd gemaakt van subsidie. Hoe pakten ze het aan? HIER sprak met
In gesprek met de gemeente? Handige kennis voor energie-initiatieven om paraat te hebben
Als bewonersinitiatief of energiecoöperatie op het gebied van energie besparen of opwekken, kom je op een punt dat je in gesprek gaat met de gemeente. Dan is het slim om kennis paraat te hebben over
Energie opwekken op Rijksgronden? Zo doe je dat!
Het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) heeft als doel om rijksgronden voor hernieuwbare energie in te zetten. Welke kansen liggen er om dit soort projecten met lokaal eigendom en
Coöperatieve warmtenetten: bewonersinitiatieven laten zien dat het kan
De ervaring wijst uit dat betrokkenheid van bewoners essentieel is voor het realiseren van een warmtenet. Deze en nog meer maatschappelijke kanten van een coöperatief warmtenet brengt HIER in beeld in
Ontwikkelfonds Warmte helpt warmteprojecten door de risicovolle fase heen
Op verschillende plekken in Nederland werken bewoners samen aan hun eigen gezamenlijke warmteoplossing. Bijvoorbeeld een warmtenet op basis van restwarmte of aquathermie. Met name de ontwikkelfase
Handleiding en stappenplan energiehuis oprichten
Op plekken waar relatief veel voortgang wordt geboekt bij het aardgasvrij maken van een wijk of dorp, wordt dezelfde belangrijke bouwsteen genoemd: een ‘energiehuis’. Het is een centraal punt in de
Drie lessen uit het energiehuis Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht (Rotterdam)
In 2020 opende het energiehuis 'Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht' in de wijk Pendrecht in Rotterdam. Culturele verschillen en financiële zorgen maken het gesprek met bewoners over aardgasvrij worden
Webinar terugkijken: Communiceren over de thuisbatterij, wat moet je daarvoor weten?
Veel huishoudens overwegen batterijen aan te schaffen nu de salderingsregeling gaat stoppen. Batterijen gaan ook een grote rol spelen in een elektriciteitsvoorziening die voor een groot deel is
De warmtetransitie: naar effectieve samenwerking tussen gemeenten en bewonersgroepen op vier verschillende werkterreinen
De ervaringen uit de praktijk laten zien dat het verduurzamen van de bestaande woningen ingewikkeld is. Dat geldt zowel voor energiebesparing als het aardgasvrij(ready) maken. Het tempo is laag en
In gesprek met Pure Energie: hoe zij gezamenlijk zon- en windprojecten ontwikkelt
Als je als energiecoöperatie wilt samenwerken met een projectontwikkelaar in een zon- of windproject, is het essentieel om elkaars perspectief en werkwijze goed te begrijpen. HIER sprak met
Vijf jaar energiehuis in Garyp: de drie belangrijkste lessen
In het Friese Garyp kunnen bewoners terecht bij het energiehuis voor advies over het aardgasvrij(ready) maken van hun woning. Het wordt gerund door de lokale energiecoöperatie Enerzjy Koöperaasje
Communicatiekit Douche bespaarchecker: ontdek hoeveel je kunt besparen onder de douche
Wil je huishoudens informeren over hoeveel ze kunnen besparen onder de douche? Gebruik de Douche bespaarchecker van HIER. Hiermee geef je bewoners gemakkelijk inzicht in hoeveel water en energie ze
De zonnestroomboiler: een slimme manier om zoveel mogelijk uit je zonnestroom te halen
Met de aanstaande afschaffing van de salderingsregeling zoeken veel huiseigenaren naar oplossingen om optimaal gebruik te maken van hun zelfopgewekte stroom. Een van de meest besproken innovaties is
Communicatiekit Warmtepomp bespaarchecker: help bewoners beslissen of een warmtepomp de moeite waard is
Wil je bewoners helpen bij de vraag of een hybride of all electric warmtepomp voor hun woning de moeite waard is? Gebruik de Warmtepomp bespaarchecker van HIER. Hiermee bereken je gemakkelijk de
Wat gebeurt er met de terugleverkosten van zonnestroom als de salderingsregeling wordt afgeschaft?
Energiebedrijven brengen tegenwoordig kosten in rekening als je zonnestroom teruglevert aan het elektriciteitsnet: terugleverkosten. Maar wat kun je verwachten als de salderingsregeling wordt
Communicatiekit Zonnepanelen checker: help bewoners hun terugverdientijd te berekenen
Wil je bewoners informeren over wat zonnepanelen nog opleveren nu de salderingsregeling wordt afgeschaft? Gebruik de Zonnepanelen checker van HIER. Hiermee geef je bewoners een eerlijk en objectief
De energiegemeenschap: wat is het?
Je hoort de term energiegemeenschap steeds vaker. Wat is een energiegemeenschap eigenlijk? Waar komt de term vandaan? En wat kan je er mee?
Bewonersinitiatieven in regio Nijmegen richten steunpunt energietransitie op
Begin 2024 hebben bewonersinitiatieven die zich richten op energiebesparing en aardgasvrije buurten in Nijmegen en omgeving een gezamenlijk steunpunt opgericht. Hiermee worden knelpunten opgelost
Onderzoek CE Delft & TNO: wat leveren zonnepanelen op zonder salderingsregeling?
De salderingsregeling maakte zonnepanelen jarenlang financieel aantrekkelijk. Nu wil het kabinet de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen*. Wat betekent dat voor de energierekening van
Van Groene Sint tot Klimaatburgemeester: hoe Jelle Duinoord duurzaam maakt
Beslisboom zonnepalen: help bewoners slim te kiezen
Organiseren van een energiecoöperatie: de basics
Of je nu net begint met het verkennen hoe je samen energie kunt opwekken, of een doorgewinterde energiecoöperatie bent; je kunt de organisatie altijd verbeteren. Een initiatief met een sterke
Pubquiz energie besparen; speel 'm met je buurt!
Niets zo gezellig als een pubquiz. En als deelnemers ook nog wat leren over energie besparen, is dat natuurlijk helemaal mooi meegenomen. Dus download de benodigdheden, organiseer een avond in jouw
Omvormers bij zonnepanelen kunnen slimmer worden (en dat is nodig)
Gratis hulp bij collectief energie besparen: vijf aanpakken van de Participatiecoalitie
Aan de slag met energie besparen in de buurt? De Participatiecoalitie biedt bewonersgroepen en gemeenten kosteloze ondersteuning aan bij het opzetten van collectieve acties. We hebben verschillende
10 tips om de energie erin te houden
Als je actief bent bij een energiecoöperatie kan het zijn dat je na een tijdje ‘vrijwilliger-moeheid’ opmerkt. Bij anderen die hun enthousiasme verliezen, maar misschien ook wel bij jezelf. Hoe houd
Zo organiseer je een digitale ALV
Tijdens de coronapandemie was er een tijdelijke wet digitale ALV. Deze wet gaf toestemming om een virtuele algemene vergadering of ledenvergadering te houden, ook als de statuten dit niet faciliteren
De Coöperatie Code
Coöperaties kennen een eigen governance code waarbij transparantie en kwaliteit van goed bestuur centraal staan: de Coöperatie Code. Hij is opgesteld door de NCR, de Nationaal Coöperatieve Raad. In
5 tips voor een succesvol energie-initiatief
Wat bepaalt het succes van een energiecoöperatie? Beau Warbroek stelde zichzelf deze vraag en wijdde er een promotieonderzoek aan vanuit de Universiteit Twente. Hij bestudeerde 14 Friese
Eerste hulp bij opstarten: 7 tips voor beginnende initiatieven
Ook voor energie-initiatieven geldt vaak dat alle begin moeilijk is. Gelukkig is hulp nabij. Er zijn namelijk al vele initiatieven die je voorgingen en zij delen hun kennis graag. Christiaan Teule
Handleiding: 'Natuurvriendelijk isoleren'
Zonnepanelen op waterbassin
Communicatiekit SlimmeBuren overzicht: breng bewoners met elkaar in contact
Wil je bewoners stimuleren met elkaar in contact te komen over energie besparen? Gebruik dan het SlimmeBuren overzicht van HIER. Met dit platform bouw je aan een community en verlaag je de drempel tot
Collectieve actie zonwering in Houten
Wat ooit begon als bescheiden buurtinitiatief, is uitgegroeid tot een omvangrijke maatschappelijke organisatie met maar liefst 80 vrijwilligers en verschillende betaalde krachten: EnergieRijk Houten
Communicatiekit Energiehulp: maak energiecoaches zichtbaar
Hebben jullie energiecoaches en/of fixteams onder jullie hoede, en wil je dat zij beter zichtbaar zijn in de buurt? Wijs ze dan op het SlimmeBuren overzicht van HIER! Iedereen die actief is als
13 tips om meer deelnemers te vinden voor je energie-initiatief
Je bent al goed bezig als energiecoöperatie, maar je wilt graag meer deelnemers werven. Hoe pak je dat aan? Experts delen hun 13 tips voor een effectieve ledenwerving. Deelnemers werven kost tijd en
Knelpunteninventarisatie energiecoöperaties: knelpunten en kansen voor opschalen
Tegen welke knelpunten lopen energiecoöperaties aan? En welke oplossingsrichtingen zijn denkbaar? Dat zijn de belangrijkste vragen van het jaarlijkse knelpuntenonderzoek van HIER. De coöperatieve
Analyse Europese verkiezingsprogramma's 2024
De stempassen en kieslijsten voor de verkiezingen van het Europees Parlement zijn inmiddels verzonden. Op donderdag 6 juni 2024 mogen alle stemgerechtigden in Nederland weer een vakje aankruisen op
Huurders mee laten profiteren van zonnepanelen via een huurderscoöperatie
Sinds een paar jaar groeit het aantal energiecoöperaties voor en met huurders van woningcorporaties. Via deze constructie kunnen huurders zonder investering ook profiteren van de financiële voordelen
Warmtenet Terheijden zoekt nieuwe partners wegens praktische problemen bij aanleg
De uitrol van het warmtenet in Terheijden blijkt een stuk lastiger dan verwacht. Het project heeft te maken met vervuilde grond, stijgende kosten, aannemers die moeilijk te krijgen zijn en
Als bewonersinitiatief samenwerken met de gemeente en andere partners 
Wanneer je als bewonersinitiatief een project opzet om energie te besparen met de buurt, is het vroeg of laat interessant om met andere partijen samen te werken. Aan welke samenwerkingspartners kun je
Energiedelen in je buurt: de pilots FlexCity en Flexpower
De energietransitie betekent de komst van warmtepompen, zonnepanelen en elektrische voertuigen. Die zorgen voor een zwaardere belasting van het elektriciteitsnet, bijvoorbeeld wanneer de zon schijnt
Spanning in de straat: omgaan met netcongestie in het laagspanningsnet
Mede door de sterke groei van zonnestroom nemen spanningsklachten in het laagspanningsnet op steeds meer plaatsen toe. Hoe complex is deze kwestie? Hoe gaan netbeheerders ermee om? En wat kunnen
Van vijvers naar verwarming: Soester Energiecoöperatie pioniert met groeiend warmtenet
Lokale gemeenschappen nemen steeds vaker het voortouw bij het verkennen van nieuwe energiebronnen. Zo ook in Soest, waar een groep bewoners zich verenigde tot de Soester Energiecoöperatie. Ze
Zijn batterijen voor lokale energieprojecten een goed idee?
Door lokale netcongestie dromen steeds meer coöperaties over het opslaan van hun duurzaam opgewekte energie. Maar wanneer is dat interessant voor coöperatieve wind- en zonprojecten? Onderzoeksbureau
Bewoners ontzorgen bij energie besparen: twee aanpakken van bewonersinitiatieven
Een huis energiezuinig maken is voor veel mensen aardig ingewikkeld. Want wat kun je allemaal doen, en welke bedrijven kunnen je daarbij helpen? Als bewonersinitiatief kun je daar goed bij helpen door
In een minuut energie besparen door de cv-temperatuur te verlagen
Een simpele, maar effectieve maatregel om energie te besparen is het verlagen van de cv-keteltemperatuur. Aangezien deze laagdrempelige actie geen financiële investering vergt, is het ook interessant
In vogelvlucht door het warmtenet-jargon
Van expansiebochten tot vollooprisico's: de vaktermen over warmtenetten vliegen je soms om de oren. Om goed mee te kunnen praten als er plannen worden gemaakt voor een warmtenet, is het handig om de
Geothermie of aardwarmte, hoe werkt dat?
Geothermie, letterlijk aardwarmte, is warmte die wordt gewonnen uit de grond. De kern van de aarde is erg warm. Hoe dieper je de grond in gaat, hoe warmer het wordt. Die warmte kan worden gebruikt om
Warmtenetten met een bewonerscoöperatie: koplopers aan het woord
De realisatie van een warmtenet met betrokkenheid van een bewonerscoöperatie is een complex proces. Het goede nieuws is dat er inmiddels meerdere initiatieven zijn die dichtbij of zelfs al in de
Aan de slag met warmtepompen in de buurt: hoe kies je voor de juiste?
Warmtepompen zijn een belangrijk alternatief voor de vervanging van de cv-ketel. Daarom bekijken lokale bewonersinitiatieven welke mogelijkheden interessant zijn en regelen ze collectieve inkoopacties
Isolatiesector en SGS ontwikkelen aanpak vleermuisvriendelijk isoleren met eDNA
SGS en de isolatiesector hebben een protocol ontwikkeld om vleermuizen in spouwmuren op te sporen met een slimme eDNA-methode. Als de methode door de provincies wordt goedgekeurd, kunnen
Waterzijdig inregelen van radiatoren: een praktische handleiding
Het waterzijdig inregelen van cv-installaties in woonhuizen (ook wel cv-tuning of cv-optimalisatie) is een effectieve energiebespaarmaatregel. Gemiddeld levert het zo'n 10% tot soms wel 15%
Notitie HIER: 'De rol van een energiehuis'
Het kan jaren duren om een aardgasvrijplan voor een buurt te maken. Om te voorkomen dat die tijd verloren gaat, is het handig om direct te beginnen met gericht energie besparen. Een 'energiehuis' kan
Column: "bewonersgroepen nodig voor communicatie over congestie laagspanningsnet”
10 ervaringsverhalen over samen energie besparen
Sinds 2015 brengt HIER de Lokale Energie Monitor uit. De Monitor brengt de groei en impact van energiecoöperaties in beeld. Daarnaast zien we ook al een aantal jaren dat bewonersinitiatieven op het
VvE-bewoners maken duurzamere én goedkopere renovatie waar
Zes bewoners van een VvE aan het Scheveningse strand zijn de drijvende kracht achter de volledige verduurzaming van hun gebouw. Niet alleen zijn al veel gebreken opgelost, het gebouw heeft een
EnergieKronenberg wil in 2030 eerste energieneutrale dorp van Nederland zijn
EnergieKronenberg stelde rond 2017 een ambitieus doel. Het wil in 2030 het eerste Nederlandse energieneutrale dorp zijn. Om de dorpsbewoners mee te krijgen startte de stichting met energiecoaches en
Buurtteam Huijbergen helpt buren aan eerlijke offertes
In het dorp Huijbergen is begin 2023 een groepje van vier mannen een energie-initiatief gestart. Ze helpen medebewoners die willen verduurzamen over de drempel. Dat doen ze door hen werk uit handen te
EnergieWending: “Onze kracht is om samenwerkingen in de buurt te zoeken”
In het afgelopen anderhalve jaar hielp bewonersinitiatief EnergieWending zo’n 1000 woningen met energiebesparende maatregelen in Amsterdam stadsdeel West. Het initiatief groeide in die tijd van 2
Bewonersinitiatief Energie Actief Soest: “Vertrouwen is belangrijk”
Zestig Soestenaren zetten zich in voor het initiatief Energie Actief Soest. Samen willen ze met tal van activiteiten zorgen dat iedere inwoner van Soest op een haalbare en betaalbare manier kan
Werkgroep Energie Ingwierrum: “Wij geloven heel sterk dat praten de basis is”
Begin 2023 startten 10 bewoners van het Friese dorp Ingwierrum een de Werkgroep Energie Ingwierrum. De eerste actie is het schrijven van een dorpsvisie met het ambitieuze doel om in 2035
Buren in Bennekom delen kennis met elkaar over verduurzaming
Twee buren in Bennekom die los van elkaar hun huis aan het verduurzamen waren, hebben samen voor een sneeuwbaleffect in de wijk gezorgd. Inmiddels is bewonersinitiatief Koninklijke Buurt Bennekom
WarmteStem weet wat er in de wijk leeft en houdt de gemeente scherp
Terwijl de gemeente Amersfoort zich in rap tempo klaarmaakte voor de warmtetransitie in Schothorst-Zuid, begon onder de bewoners van de wijk enig gevoel van bezorgdheid te groeien. Een groepje actieve
De vrijwilligers van DiBo helpen Borne energie besparen
Wat begon als een duurzame ideeënmotor is uitgegroeid tot een professionele organisatie van vrijwilligers die de handen uit de mouwen steken. De Stichting Duurzame Initiatieven Borne (DiBo) helpt
Een sociale en duurzame wijk: Buurtbedrijf Zandweerd timmert aan de weg
In de wijk Zandweerd in Deventer is een bewonersgroep van zo’n dertig vrijwilligers actief die samen de sociale verbinding in de wijk wil versterken en de bewoners helpt met verduurzamen. En dat lukt
Handige relatiemanagement- en communicatiesoftware voor bewonersinitiatieven
Of je nu in je buurt met 200 huizen of in je regio met 1500 leden te maken hebt; als bewonersinitiatief wil je relaties beheren en gericht communiceren. Het liefst doe je dat gemakkelijk, veilig en
10 jaar Betuwewind: reden voor een tijdschrift
Betuwewind bestaat 10 jaar! En dat vieren ze met de uitgave van een magazine. Je leest er verhalen over het ontstaan, de nieuwste projecten en ontmoet de mensen van deze club. En alles over het
Rapport: Thuisbatterijen in de energietransitie
Oproep aan VvE’s: deel je ervaring met de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)
Btw-tarief op zonnepanelen
Vanaf 1 januari 2023 betaal je als Nederlandse huizenbezitter geen btw meer voor de aanschaf van zonnepanelen. Voor die datum konden particulieren btw terugvragen van de Belastingdienst voor de
Een samenhangende energiebesparingsaanpak: zo doen ze het in West-Brabant
In West-Brabant zijn de afgelopen jaren langs de A-16 28 windmolens, in totaal 100 MW gebouwd. Daarbij is met de negen ontwikkelaars afgesproken dat een kwart van het rendement van de windmolens wordt
Holontool: inzicht in mogelijkheden van lokaal energiesysteem
Ga je in een wijk aan de slag met verduurzamen? Dan veranderen daarmee de energievraag en de belasting op het stroomnet. Om inzichten te geven in de gevolgen van de energietransitie op gebied van
Nieuwe opwekprojecten op Rijksgronden
Aanscherpte ‘Voorkeursvolgorde zon’: zon op land wordt moeilijker
Bewonersbelangen als je een warmtenet ontwikkelt: Warm Klapwijk en HVC delen ervaringen
In 2019 besloot gemeente Pijnacker-Nootdorp dat voor de wijk Klapwijk een alternatief voor aardgas gezocht moest worden. Vier jaar later ligt er een aanbod bij bewoners om aan te sluiten op een
Vleermuizen en na-isolatie: rem op warmtetransitie of nieuwe reden voor een buurtgerichte aanpak
Op 4 oktober heeft het ministerie van BZK een brief aan de Kamer gestuurd met daarin een tijdelijke oplossing voor woningeigenaren om spouwmuren en daken vogel- en vleermuisvriendelijk te kunnen
Monitor Financiële Participatie 2022: lokaal eigendom neemt in absolute zin toe
In de derde editie van de Monitor Financiële Participatie wordt de balans opgemaakt van het aandeel hernieuwbare energie (wind en zon) op land. Net als de Participatiemonitor in 2020 en 2021, is de
Drukte op het stroomnet en zonnepanelen die uitvallen: dit moet je weten
Artikelen over energietechnieken om op je eigen website te plaatsen
Wil je graag bewoners in je buurt informeren over hoe bepaalde technieken werken? Maar heb je zelf de tijd of kennis niet om artikelen te schrijven? HIER stelt kant en klare artikelen beschikbaar voor
Als energiecoöperatie samenwerken met andere partijen zoals gemeente en projectontwikkelaar
Vroeg of laat ga je als energiecoöperatie samenwerken met andere partijen, zoals de gemeente of een projectontwikkelaar. Welke positie kun je dan innemen? En hoe bouw je een goede relatie op? In dit
Analyse verkiezingsprogramma op thema’s groene energie en bewonersinitiatieven
De verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezing zijn bekend. HIER lichtte ze alle 18 door op de thema’s energie, bewoners en burgerinitiatieven. Hieronder zetten we onze bevindingen op een
Webinar terugkijken: Vleermuizen, de wet natuurbescherming en isolatie
Oproep: warmte-initiatieven gezocht voor onderzoek naar rol bij geothermieprojecten
HIER opgewekt onderzoekt samen met Energie Beheer Nederland (EBN) waar kansen en mogelijkheden liggen voor participatie bij geothermieprojecten. Hiervoor zoeken we een aantal warmte-initiatieven die
Onderhandelingen Wet collectieve warmte lopen vast
Er is onenigheid over de concept-warmtewet. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) willen bij de openbare aanwijsprocedure
Videopodcast: Samenwerken aan een duurzaam warmtenet in de Vruchtenbuurt (Den Haag)
In aflevering 11 van de HARTstikke Groen videopodcast gaat presentator Linda van Laar samen met Jessica Rietveld en Eric Boessenkool van Warm in de Wijk in gesprek over het realiseren van een duurzame
Warm Heeg deelt geleerde lessen in logboek
De initiatiefnemers van Warm Heeg zijn inmiddels al meer dan 10 jaar bezig. Als pioniers in de lokale warmtetransitie hebben ze gaandeweg veel geleerd. Doordat ze altijd hun ervaringen en stappen
Wordt het Ramplaankwartier de blauwdruk voor aardgasvrije wijken?
De blauwdruk voor de rest van Nederland. Zo ziet Eelco Fortuijn, oprichter en projectleider van stichting Zonnewarmte.NL (voorheen SpaarGas), het plan om de Haarlemse wijk Ramplaankwartier aardgasvrij
Video's PAW: innovatieve aanpakken van bewonersinitiatieven
Het Programma Aardgasvrije Wijken heeft inmiddels behoorlijk wat proeftuinen waarin een bewonersinitiatief een grote rol speelt. In vier video's delen initiatiefnemers hoe hun innovatieve aanpak eruit
Duurzaam Hoonhorst wint prijs met dorpskachel
Duurzaam Hoonhorst is de trotse bezitter van de P-NUTS Award, dé aanmoedigingsprijs voor lokale duurzame energie. Het energie-initiatief won met haar houtgestookte dorpskachel de award voor Mooiste
Biomassakachel verwarmt 94 Texelse woningen
Texel wil in 2020 helemaal in haar eigen energiebehoefte voorzien. Het eiland experimenteert erop los om die doelstelling te behalen. Ook met warmteprojecten, zoals de collectieve biomassakachel die
Wat gaan bewonersinitiatieven en gemeenten doen onder de nieuwe warmtewet?
Minister Jetten heeft besloten dat in de nieuwe Warmtewet gemeenten alleen warmtebedrijven kunnen aanwijzen waarbij de infrastructuur – in meerderheid - in handen is van publieke partijen. De
Whitepaper 'ComCoöp: de meerwaarde van samenwerkingen tussen bewonersinitiatieven en warmtebedrijven'
HIER en Next2Company hebben in een whitepaper uitgewerkt op welke manier de beste eigenschappen van bewonersinitiatieven en de commerciële warmtesector kunnen worden samengebracht. Voor zeker een
Geothermie biedt kansen voor lokale warmte-initiatieven – notitie Energie Samen
Nog maar weinig warmte-initiatieven houden zich serieus bezig met geothermie. Onder andere vanwege de grote schaal van dit type projecten – denk aan duizenden woningen – en de grote investeringen die
Mini-docu: De Benedenbuurt op weg naar een eigen warmtenet
De Benedenbuurt komt steeds dichterbij een warmtenet. Om het te realiseren, wordt nauw samengewerkt door Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen, gemeente Wageningen, en technisch partner Kelvin. Een
Manifest: Utrechtse buurtinitiatieven nemen positie in over warmtenetten
Zeven buurtinitiatieven uit Utrecht stelden een gezamenlijk manifest op met daarin hun visie op de ontwikkeling van warmtetten in de stad. Ze geven daarbij aandachtspunten voor lokaal beleid rond
Publieke financiering is sleutel naar betaalbare coöperatieve warmtenetten
De BNG Bank (de bank voor Nederlandse gemeenten) heeft een financiële constructie gelanceerd: GROWE. Hiermee kunnen gemeenten of provincies bewonersinitiatieven aan betaalbare financiering helpen voor
Het zonnewarmtenet van Spaargas in vogelvlucht
SpaarGas Ramplaankwartier werkt in Haarlem aan een collectief duurzaam aardgasalternatief: het zonnewarmtenet. In een video legt projectleider Eelco Fortuijn helder uit hoe het systeem werkt.
NVDE: 'Niet biomassa maar fossiele energie afbouwen'
Het besluit van het kabinet om te stoppen met de subsidie voor nieuwe projecten met biomassa voor lage temperatuur warmte (tot 100 graden) maakt het veel moeilijker en duurder om de gebouwde omgeving
Casusboek 'Het kan wel: Duurzame warmtenetten met lokale bronnen'
TNO, Energie Samen | Buurtwarmte en Drift laten in een inspirerend casusboek acht voorbeelden zien van lagetemperatuur-warmtenetten met lokale bronnen. Het gaat zowel om nieuwbouw als bestaande bouw
Rapport TNO: Duurzaamheid van geothermie in warmtenetten
Geothermie wordt vaak genoemd als een heilige graal in de warmtetransitie – zeker voor grotere steden met bestaande of nieuwe warmtenetten. Er zijn al enkele bronnen in gebruik en er lopen steeds meer
In Hengstdal, Nijmegen, komt het eerste modulaire duurzame warmtenet - Buurt Energie Systeem
Een Buurt Energie Systeem (BES) is een kleinschalige collectieve warmteoplossing, die 400 tot 800 woningen op een duurzame manier kan verwarmen. BES biedt de mogelijkheid om modulair wijk voor wijk
Wet collectieve warmtevoorziening kiest verkeerde volgorde besluitvorming
Het wetsvoorstel voor de nieuwe warmtewet bevat veel punten die op draagvlak kunnen rekenen bij bewonersinitiatieven, maar gaat in de huidige vorm niet goed werken. Dat is de kern van de reactie van
Routekaart Nationale Biogrondstoffen kijkt naar beschikbaarheid biomassa komende tien jaar
Biomassa is een moeilijk en gevoelig onderwerp. In het recent uitgekomen SER rapport wordt duidelijk verteld hoe biomassa drie lastige transities in onze maatschappij en economie moet begeleiden
SER pleit voor hoogwaardige inzet biomassa met tijdelijke rol bij warmtecentrales
Duurzame biogrondstoffen – de nieuwe term voor biomassa - vormen een noodzakelijke en waardevolle bron voor een CO2-neutrale en circulaire economie en zijn nodig om de klimaatdoelen te halen. De
Warmtecentrales op houtige biomassa - doorgaan of niet?
Er zijn in de media recent veel vraagtekens gezet bij de duurzaamheid van biomassa. Ondertussen zeggen experts dat de inzet ervan onmisbaar is om over te schakelen op duurzame energie. In dit artikel
Versnelling in aanleg warmtenetten door 'Startmotor' van woningcorporaties en warmtebedrijven
Woningcorporaties en warmtebedrijven gaan op projectniveau snel tot afspraken komen over de aanleg van een warmtenet. De afspraken zijn vastgelegd in het zogenoemde ' Startmotorkader'. Het Rijk
Leden van coöperatie MeerEnergie worden aandeelhouder warmtenet
Buurtcoöperatie MeerEnergie uit de Amsterdamse wijk Middenmeer gaat restwarmte van een datacenter inzetten om huizen te verwarmen. De coöperatie, warmtenetwerkbedrijf Firan en datacenterbedrijf
Jetten kiest voor warmte-infrastructuur in publieke handen
Minister Jetten heeft besloten dat warmtenetten in publiek handen moeten komen. In dit artikel lees je de belangrijkste onderdelen in de nieuwe wet die te maken hebben met de marktordening.
Muiderberg van het gas af: ‘De eerste leidingen liggen al in de grond’
In Muiderberg is het nu al duidelijk hoe het dorp van het gas af gaat. Sterker nog, de eerste leidingen voor een warmtenet op basis van aquathermie liggen al in de grond. Er moet echter wel nog een
'Planken Zonder Gas': een logboek van lessen door KetelhuisWG
Energie uit duurzame bronnen halen, dat kan al lang. Maar hoe doe je dat voor een hele wijk midden in de stad? Met woningen én bedrijven. Met monumentale en nieuwe gebouwen? Op de website Planken
Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen (WOW) kiest commerciële warmtepartner
Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen (WOW) heeft samen met haar partners gemeente Wageningen en de Woningstichting een commerciële warmtepartner gekozen om het warmtenet te gaan realiseren en
HIER opgewekt en SIE: Warmte-initiatieven, lessen van de voorhoede
Bewonersinitiatieven die zich bezighouden met duurzame warmte zijn pioniers. Intensief samenwerken met gemeenten en externe partijen is iets waar iedereen nog aan moeten wennen. Wel zijn er al goede
Verslag Kennissessie warmte 2.3: Financiering van het Wijkwarmtebedrijf
Je wijkwarmteplan voldoet aan alle eisen. Check. De samenwerking is goed geregeld. Check. En dan, de financiering. Check? Hoe organiseer je de financiering van je buurt warmtebedrijf? Het zoeken van
Houtige biomassa in warmtenetten: zijn er voldoende duurzame alternatieven?
Het advies van de SER om de toepassing van (houtige) biomassa in warmtenetten geleidelijk af te bouwen heeft ertoe geleid dat veel plannen zijn stopgezet. Wat betekent dat voor de doelstellingen van
WARM studie EBN: geothermie heeft veel potentie
Aardwarmte heeft veel potentie om op kosteneffectieve wijze bij te dragen aan de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. Dat is de belangrijkste conclusie van de WARM studie voor de gebouwde
Governance en financieringsmodel - Het wijkwarmtebedrijf
Bij het oprichten van een wijkwarmtebedrijf werk je vroeg of laat samen met de gemeente. Ook komt er vroeg of laat het vraagstuk van investeringen bij kijken. Stichting Spaargas ontwikkelde samen met
Duurzame warmteopslag – Methoden voor woningen en wijken
Een van de grootste uitdagingen in de warmtetransitie is de opslag van warmte. Bij de gebouwde omgeving – en zeker de woningbouw – betekent dat: hoe bewaren we een overschot aan warmte voor koude
Verslag kennissessie warmte #2.1: Kansen voor warmtecoöperaties binnen Warmtewet 2
De nieuwe Warmtewet 2 biedt kansen voor warmtecoöperaties, maar er zijn ook risico’s en knelpunten die moeten worden aangepakt. Dat is de conclusie van de kennissessie van HIER opgewekt en Buurtwarmte
Kennissessie warmte #3: de businesscase van een warmtenet
Bij ANNE in Utrecht komen vrijdag 1 november zo’n 35 betrokken deelnemers samen voor de derde HIER opgewekt kennissessie over de warmtetransitie. Op deze energieneutrale ontmoetingsplek kun je niet om
HIER opgewekt, de podcast #4: Aan de slag met warmtenetten
Met een warmtenet kunnen hele straten en wijken aardgasvrij gemaakt worden. Veel wijken zijn geschikt voor het aanleggen van een warmtenet. Dat maakt warmtenetten een goede optie om meerdere woningen
Is beveiligen van zonneparken tegen koperdiefstal een goed idee?
Afgelopen zomer kwam het regelmatig langs in het nieuws: koperdiefstallen bij zonneparken. Het gebeurt steeds vaker, en ook coöperatieve zonneparken zijn de klos. Is beveiligen de oplossing? De
Analyse van provinciale akkoorden: ambities op duurzame energie lopen sterk uiteen
Na maanden van onderhandelen, hebben de provincies hun coalitieakkoorden rond. Hoe het ervoor staat met de plannen voor duurzame energie? HIER onderzocht het. Per provincie analyseerden we de
30% kans dat in jouw buurt straks een warmtenet ligt
Uiterlijk 2050 zijn we allemaal van het aardgas af en de kans is groot dat in jouw buurt een warmtenet komt te liggen. Leuk en aardig, maar wat betekent dat eigenlijk? Warmtenetten worden de komende
Buurtwarmte in de Vechtzoom: Terugblik op samenwerkingsproces tussen bewonersinitiatief en warmtebedrijf
Samen met je buurt aan de slag in 5 stappen
Wacht je liever niet tot de gemeente in jouw wijk het initiatief neemt voor een aardgasvrijplan? En wil je samen met je buurtgenoten onderzoeken wat voor jullie de beste manier is om van het gas af te
Wat het demissionaire kabinet wil doen om zonne-energie duurzaam te laten groeien
Op 6 juli 2023, een dag voor de val van het kabinet Rutte IV, verstuurde minister Jetten van Klimaat en Energie zijn tweede 'zonnebrief' naar de Tweede Kamer. Hierin beschrijft hij de uitdagingen voor
Voortgang warmtewet: publiek eigendom uitgewerkt, ruimte voor energiegemeenschappen
EnergieRijk Houten boekt succes met Energiedisplays
Vraag vóór 14 september het BuurtBespaarBudget aan
Zie jij mogelijkheden om vanuit jullie bewonersinitiatief, buurthuis, vereniging of andere bewonersorganisatie iets te organiseren dat bijdraagt aan energiebesparing in jullie buurt? En zoek je naar
Samen een warmtenet: Geleerde lessen uit Culemborg
Warmtetransitie begint bij de mensen. De betrokkenheid van de eigenaars/afnemers is cruciaal voor het welslagen van 'een nieuwe Nuts' als Thermo Bello, aldus directeur Gerwin Verschuur. En hun belang
Warmtecoöperaties: wat zijn de tips en geleerde lessen?
In Denemarken en Italië zijn er al veel lokale warmtecoöperaties. Deze vorm voor collectieve warmtenetten blijkt ook voor Nederland interessant. Inmiddels zijn de eerste lokale initiatieven, opgezet
HIER opgewekt, de podcast SE2 #5 - Warmte
Steeds meer bewonersinitiatieven werken aan plannen om de buurt over te laten stappen op duurzame warmte. Voor welke warmteoplossingen kiezen ze, slagen ze erin hun buurt te betrekken en welke rol
Timing: Hoe bepaal je het switchmoment om van het aardgas af te gaan?
De overstap naar een alternatief voor verwarming is noodzakelijk als Nederland in 2050 van het aardgas af wil zijn. Dit brengt kosten met zich mee, voor aanpassingen aan woningen, verzwaren van het
In 12 stappen naar een lokale warmteoplossing
Hoe kunnen we als bewoners of energiecoöperatie nu echt een rol van betekenis gaan spelen in de warmtetransitie? Volgens Buurtwarmte, een initiatief van koepelcoöperatie Energie Samen, moet het voor
ACM: Leidraad Warmtelevering - Verplichtingen voor de warmteleverancier
Omdat er steeds meer kleinere (coöperatieve) warmtebedrijven komen, heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) voor alle helderheid een leidraad gepubliceerd. Daarin staat beschreven wat een
Hoe Nagele het duurzame modeldorp van Europa kan worden
Met zijn platte daken, rechte vormen en sobere ruimtelijkheid is het dorp Nagele een opvallende verschijning. In de jaren vijftig, na de drooglegging van de Noordoostpolder, bundelen grootheden als
Pim de Ridder (TEC) over Terheijden energieneutraal: "Het dorp is helemaal enthousiast"
Het Traais Energie Collectief (TEC) wil het historische dorp Terheijden (vlakbij Breda) energieneutraal maken. Door het bouwen van een molen, een zonnepark en een eigen warmtenetwerk. En volgens Pim
10 financiële regelingen voor het verduurzamen van woningen
2030 en 1,5 miljoen woningen van het aardgas af is de ambitie. Maar dit is niet direct betaalbaar voor alle woningeigenaren en -verhuurders. De overheid heeft daarom een aantal regelingen in het leven
7 tips voor het organiseren van een warmte-initiatief. Geleerde lessen uit de Benedenbuurt Wageningen
170 sociale huurwoningen, 210 koopwoningen en 110 appartementen verdeeld over 18 VVE’s in één wijk. Bijna 1.000 mensen met verschillende meningen, belangen en gedachten. Over één ding zijn bewoners
Infographic juridische en financiële relaties bij SCE-project
We leggen met een infographic uit hoe de relaties in elkaar zitten tussen de verschillende partijen betrokken bij een SCE-project: deelnemers, energieleverancier en subsidieverstrekker RVO.
Samen isolatie inkopen: minder gedoe, meer resultaat
Je huis isoleren. Wist je dat je het ook samen met de buren kunt aanpakken? Samen kun je het uitzoek- en regelwerk verdelen. En het levert je mogelijk groepskorting op. In dit artikel lees je wat de
Energiearmoede, de aanpak van onderop
Kort nadat TNO in september 2021 het meest uitgebreide onderzoek naar energiearmoede in Nederland publiceerde, begon de gasprijs scherp te stijgen. De Russische invasie van Oekraïne in februari 2022
Naar een effectieve lokale energiebesparingsaanpak
Hoe ziet een effectieve lokale energiebesparingsaanpak er uit? En hoe pak je het aan als je met een hele wijk wilt overstappen op een warmtenet of warmtepompen? Dan moeten bewoners vaak eerst
Hoe zet je een collectieve inkoopactie succesvol op poten? Belangrijke lessen uit twee verschillende aanpakken
De collectieve inkoop van energiebesparende maatregelen (zoals isolatie) neemt veel voordelen met zich mee. Van minder kopzorgen voor bewoners tot efficiëntere processen voor uitvoerders. En ook niet
Doe met je coöperatie mee aan de Zet ‘m op 60-campagne
In de tweede helft van februari – het staartje van het stookseizoen – gaat Urgenda in het hele land zoveel mogelijk ketels op 60 proberen te krijgen. Bij deze actie is jouw hulp namens je
Gezocht: Deelnemers aan de TU/e keuzetool Isolatie voor energiecollectieven
TU Eindhoven ontwikkelt een tool om energiecollectieven te helpen het juiste isolatiemateriaal te kiezen voor collectieve inkoop. Je kunt de tool nu al gebruiken en zo bijdragen aan de ontwikkeling
Aerogel maakt isoleren beter en makkelijker
Een huis op een comfortabele temperatuur houden is de belangrijkste energieslurper in huis, want veel warmte wordt verspild. 60% van het warmteverlies gaat door het dak, de vloer of muur. Ventilatie
Energiebesparingsactiviteiten voor coöperaties
De schoonste energie is energie die je niet gebruikt. Je komt deze zin vaak tegen op websites van energiecoöperaties. Meer dan 70% van de energiecoöperaties houdt zich bezig met energiebesparing. Heel
Verduurzamen met de VvE - veelgestelde vragen
Samen stroom opwekken op het dak van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Of energiebesparende maatregelen nemen voor de algemene voorzieningen van het appartementencomplex. Hoe pak je dat aan? Wat zijn
Overzicht gemiddelde energieverbruik per postcode
Vrijwilligersorganisatie Stichting Energie-N uit Nieuwegein heeft een webapplicatie gemaakt, waarmee je per postcode het gemiddelde energieverbruik – elektriciteit en gas – gemakkelijk kunt inzien
Op zoek naar oplossingen voor energie-armoede
Een deel van Nederland bereidt zich met enthousiasme voor op de energietransitie. Dieselauto’s worden ingeruild, zonnepanelen geïnstalleerd en energiecoöperaties opgezet door samenwerkende burgers
Klimaatmonitor: laat de data voor je werken!
Met een muisklik een schat aan informatie bij de hand over energieverbruik, hernieuwbare energie, geschikte locaties en woningen in jouw werkgebied. Dat is wat de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat
Verduurzamen van je woning begint bij vertrouwen
Jan Schouw, projectleider van de BRES Bredase Energie Coöperatie en bestuurslid van de landelijke coöperatie HOOM, is ervan overtuigd dat veel mensen wel weten wat er mogelijk is op het gebied van
Buurthuis in Hornmeer aan de slag met energiebesparing
De verdrievoudiging van de eigen gasrekening van Stichting Buurthuis Hornmeer in Aalsmeer zorgde in eerste instantie voor paniek. Nu ruim een half jaar later blijkt de hoge rekening juist een
Zet je VvE op Groen: stappenplan voor verduurzamen VvE
Veel Verenigingen van Eigenaren (VvE) willen wel verduurzamen, maar stuiten op praktische belemmeringen. Zoals gebrek aan kennis, weinig betrokken bewoners of onvoldoende financiële middelen. TNO
8 laagdrempelige energiebesparingsacties die je als energie-initiatief kunt ondernemen
Wil je als energie-initiatief kijken wat je zou kunnen ondernemen op het gebied van energiebesparen? In dit artikel worden acht laagdrempelige energiebesparingsacties toegelicht. Organiseer een
Hoe stel je het ideale team samen?
Energiebesparing, dat is toch de eerste stap op weg naar duurzamer gebruik van energie. Als lokaal energie initiatief wil je daarbij juist in je wijk of dorp bewoners betrekken om in huis te besparen
Samenwerken in de energiebesparing
Wat je niet gebruikt hoef je ook niet op te wekken, dat is logisch én pleit voor energiebesparing. 70% van de energiecoöperaties houdt zich bezig met energiebesparing. Door informatieverstrekking
'Wij geloven in groepsprocessen' - De energieaanpak van het Rotterdams Milieucentrum
Samenwerkingspartijen voor energiebesparing in de wijk
Met jouw coöperatie aan de slag met energiebesparing? Coöperaties werken op het gebied van energiebesparing vrijwel altijd samen met andere partijen. Meestal de gemeente, regionale energieloketten
Wat kun je doen met een VvE?
Deelnemen aan een Vereniging van Eigenaren is een vak apart. Als het lukt iets van de grond te krijgen, zijn er meteen grote slagen te maken. Maar in een organisatie die doorgaans maar eenmaal per
Susanne van Suylekom: "Communiceer techniekneutraal over aardgasvrij"
HIER-collega Susanne van Suylekom reageert in de Volkskrant op het demoniseren en ophemelen van specifieke aardgasvrije technieken. De focus moet niet op één techniek liggen, vindt ze, omdat er straks
Van groene koplopers naar de middengroepen, een onderzoek naar nieuwe doelgroepen in de buurt
We moeten "de middengroepen" meekrijgen in de energietransitie, hoor je vaak. Maar wie zijn dat dan? En hoe kunnen we hen bewegen om samen aan de slag te gaan in de lokale energietransitie? In
Bewoners warm krijgen voor een warmtenet? ‘Je moet vooral inzetten op respect en relatie’
Hoe betrek je bewoners bij het aardgasvrij maken van een wijk? In Purmerend hebben ze inmiddels de nodige ervaring opgedaan. Joke Dijkstra, omgevingsmanager bij gemeente Purmerend, deelt de
Omgaan met honderden klantreizen in één wijk: handige tool biedt uitkomst in Ramplaankwartier
In het Haarlemse Ramplaankwartier is het plan om woningen uit te rusten met PVT-panelen en een warmtepomp, en aan te sluiten op een buurtwarmtenet. Hoe gaat dat in zijn werk met honderden huishoudens
Verslag kennissessie #3.1 - De Transitievisie Warmte en een goed gesprek over rolneming
De eerste kennissessie van dit jaar! We kwamen op 22 april 2021 weer bij elkaar, helaas nog steeds online. Toch weerhield dit deelnemers er gelukkig niet van om actief mee te doen en hun
ECW: Factsheets gebouwmaatregelen, energiebronnen en -dragers
Het Expertise Centrum Warmte heeft voor gemeenten en andere instellingen factsheets gemaakt over veelgebruikte energiebronnen, energiedragers en gebouwmaatregelen. Ze zijn goed bruikbaar in combinatie
20 lessen uit de praktijk over bewonersinitiatief in de warmtetransitie
Er ontstaan steeds meer initiatieven van bewoners die zelf een actieve rol willen spelen als hun buurt overstapt op duurzame warmte. Ondertussen hebben gemeenten de regierol in de warmtetransitie en
Adviesrapport: de rol van energieloketten bij verduurzamen gebouwde omgeving in provincie Gelderland
Het Klimaatakkoord is er heel duidelijk over: vanaf 2020 moeten er per jaar tienduizenden woningen worden verduurzaamd. Isolatie, zonnepanelen, warmtepompen, aquathermie, restwarmte, en nog vele
Wat kunnen we leren van Denemarken?
Erik Christiansen wordt internationaal beschouwd als een van de meest vooraanstaande deskundigen op het gebied van duurzame energieopwekking en -coöperaties in Europa. Hij is onder meer directeur van
Onderzoeksrapport: Succesvolle samenwerking tussen bewonersinitiatief en gemeente in de warmtetransitie
Op veel plekken in het land werken bewonersgroepen aan een alternatieve warmtevoorziening voor hun wijk. Sommige werken hierin nauw samen met de gemeente. Andere maken de plannen zelf, en zien de
Stroomversnelling: Nul op de Meter, hoe je dit als gemeente kunt aanpakken
Stroomversnelling maakte een document waarin je leest hoe gemeenten kunnen bijdragen aan de versnelling van nul-op-de-meter in de gebouwde omgeving. Versnellen is alleen mogelijk als de lokale
Stappenplan voor het vinden van de juiste warmteoplossing voor jouw wijk
Jouw wijk gaat vroeg of laat van het aardgas af. Verschillende buurten en woningen vragen om andere oplossingen. Er zijn ongeveer 15 technische concepten. Benieuwd wat technisch gezien de beste
Wanneer is het zinvol om een hybride warmtepomp in te zetten?
Er wordt door de politiek opgeroepen tot een verbod op cv-ketels ten gunste van hybride warmtepompen. Hybride warmtepompen worden bovendien flink gepromoot door een aantal gemeenten en
Installatiemonitor: Praktijkprestaties hybride warmtepompen gemeten
Wat zijn de prestaties van warmtepompsystemen in Nederland? Om daar inzicht in te krijgen is op initiatief van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een monitoringstraject gestart onder
Waterstof: dit zijn de eerste coöperatieve projecten
De eerste coöperatieve waterstofprojecten dienen zich aan. In dit artikel lichten we ze uit. Deltawind Deltawind is partner in het project Aardgasvrij Stad aan ’t Haringvliet. Het dorp verkent
Groen gas en energiecoöperaties: praktijkvoorbeelden
Minstens tien lokale energiecoöperaties werken aan groengasprojecten. In dit artikel lichten we een aantal gerealiseerde voorbeelden uit. Onderaan beschrijven we de initiatieven in ontwikkeling.
Groen gas: essentieel voor een volledig CO2-neutrale samenleving
Het is misschien wel het meest ambitieuze kabinetsplan: het Klimaatakkoord. Nederland heeft nog tot 2030 om de nationale broeikasuitstoot met 49% terug te dringen ten opzichte van 1990. Haalbaar
Waterstof: waar staan we? De feiten op een rijtje
Waterstof is met een enorme opmars bezig in de energietransitie. Er gebeurt dan ook veel met waterstof op allerlei gebieden. Cv-ketels, bussen en personenauto’s worden erop aangedreven, maar ook
Waterstofladder: waarom waterstof voorlopig niet geschikt is voor het verwarmen van woningen
Waterstof wordt vaak aangehaald als de heilige graal in de energietransitie. Op Nederlands en op Europees niveau wordt er hard gewerkt om waterstof in te zetten voor energieopslag en vervoer. In dit
Zo realiseerde Emmeloord een postcoderoosproject met stortgas
Een golfballetje slaan met ruim twee miljoen m3 afval onder je voeten. Het klinkt gek maar komt vaker voor dan je denkt. Ons land telt zo’n 4000 afgesloten stortplaatsen waarvan velen door de jaren
Groen gas voor energiecoöperaties
Wil je zo snel mogelijk aardgasvrij zijn, dan kan groen gas een optie zijn. In deze brochure van vind je alle informatie over groen gas en een stappenplan hoe je als energiecoöperatie groen gas kunt
Wanneer is waterstof hernieuwbaar en duurzaam?
Waterstof kan op vele manieren gemaakt worden, en de ene is duurzamer dan de andere. Om het als duurzaam onderdeel van ons energiesysteem te integreren moet daarom de juiste methode gekozen worden. In
Minister Ollongren benadrukt stapsgewijze aanpak met isolatie en hybride
Minister Ollongren wijst er op 20 september 2020 in een Kamerbrief op dat de focus bij gemeenten in de Transitievisies Warmte en wijkuitvoeringsplannen niet exclusief hoeft te liggen op het in één
Branding: Hoe maak je van je coöperatie een sterk merk?
Als het gaat over het lokaal opwekken van energie, kun je jezelf - in meer of mindere mate - een expert beschouwen. Hoe je de opgewekte energie verkocht krijgt aan andere buurtbewoners, is een heel
In drie stappen je ledenbestand verjongen en verbreden
Het opschalen van lokale energie initiatieven gaat niet alleen over meer zon en wind, maar ook over het aantrekken van meer en andere leden. Vooral jonge mensen worden gemist en blijken een lastige
Banken en coöperaties, hoe werk je optimaal samen?
Wat 'ziet' een bank als een coöperatie bij hen langskomt? En waar beoordelen ze op? Kennis van elkaars wereld is de eerste stap naar goede samenwerking. Een kijkje in de keuken van de bank. “We
Communiceren als professionals: de sleutel voor ledengroei
Sinds enkele maanden is er meer beweging op de website van energiecoöperatie Blijstroom. Ook het ledenaantal neemt toe. De reden? Julia Hevemeyer kan het gemakkelijk verklaren: “Onze nieuwe
Hoe bereik je mensen? Ludieke voorbeelden uit de praktijk
Als energie-initiatief wil je mensen bereiken om met je mee te doen, te denken en helpen. Maar hoe bereik je mensen? Hoe krijg je ze enthousiast voor jouw initiatief? We hebben een aantal inspirerende
5 Tips voor een goed logo
Communicatie is essentieel voor het voortbestaan van je initiatief of energiecoöperatie. Je kunt namelijk nog zo’n goed project hebben, maar als niemand hier vanaf weet dan wordt het lastig om leden
Goede governance sleutel tot succes
Burgers nemen steeds vaker samen het heft in eigen hand om zaken te regelen die zij voor de kwaliteit van hun leven belangrijk vinden. Zorgvuldig besturen of governance speelt daarbij een belangrijke
Wat staat er in de jaarrekening van de coöperatie?
Een coöperatie is wettelijk verplicht om elk jaar een jaarrekening op te stellen. Deze jaarrekening moet goedgekeurd worden door de leden van de coöperatie en worden gedeponeerd bij de Kamer van
Privacybescherming van je leden: voorbeelddocumenten
Hoe bescherm je de privacy van je leden? Per 25 mei 2018 geldt in de hele EU dezelfde privacywetgeving. Die zogeheten Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geldt voor alle organisaties, dus
Crowdfunding: wat doe je wel en wat doe je niet?
Crowdfunding is een innovatieve vorm van financieren die de laatste jaren sterk in opkomst is. Het stelt je niet alleen in staat om kapitaal te vergaren, maar biedt – mits goed ingezet – ook
Samenwerken met Greenchoice
Greenchoice is een commerciële, private onderneming die in 2001 wordt opgericht en anno 2016 duurzame energie levert aan ruim 400.000 klanten in Nederland. Greenchoice werkt samen met 46
Exploring the Partnerships between Local Energy Cooperatives and Energy Companies in the Netherlands
In samenwerking met Anne Marieke Schwencke, HIER Opgewekt en Alliander heeft de Radboud Universiteit Nijmegen onderzoek gedaan naar de partnerships tussen lokale energiecoöperaties en energiebedrijven
Praktijkdilemma: Wie betaal je wel en wie niet?
Als bestuurder van een lokale energiecoöperatie kom je weleens voor moeilijke keuzes te staan. Dit artikel gaat over het dilemma: 'wie betaal je wel en wie niet?' We bespreken verschillende
Scriptie: Samenwerkingsverbanden zijn de kracht van lokale energiecoöperaties
Deze bachelorscriptie geeft antwoord op de vraag: 'In h oeverre maken lokale energiecoöperaties gebruik van agglomeratievoordelen bij het omgaan met onzekerheden in hun projectmanagement?' Met
Sterke statuten voor startende coöperaties
Het kenniscluster Coöperatieontwikkeling van HIER opgewekt heeft onderzoek gedaan naar de inhoud van een twintigtal statuten van coöperaties. Op basis van de statuten van LochemEnergie is een document
Hogere verleidingskunde: leer praten met het reptielenbrein
Hoe krijg je de grote groep mensen mee die duurzaamheid minder of zelfs helemaal niet belangrijk vindt? Hoe trek je hun aandacht? Dat blijkt een enorme opgave. Zeker als je bedenkt dat 95% van ons
Privacywetgeving: hoe bescherm je de privacy van de leden van je coöperatie?
Per 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De AVG geldt
Statuten als fundament van een coöperatie
De essentie van een coöperatie is het delen van verantwoordelijkheden en het gezamenlijk werken aan de realisatie van doelen. De statuten vormen de basis waarop een levendige en vitale organisatie kan