HIER voor energie-initiatieven
Hier vind je alles voor en over duurzame energie-initiatieven. Over samen energie besparen en opwekken, met de buurt van het gas af, en flexibiliteit in de wijk.
Vragenlijst Lokale Energie Monitor 2025
OPROEP aan alle energiecoöperaties én andere soorten bewonersinitiatieven: geef vóór 1 okt informatie over jullie initiatief en activiteiten door voor de Lokale Energie Monitor 2025!
Wat zijn energiecoöperaties en bewonersinitiatieven?
Laatste artikelen:
Energiearmoede in Nederland: de cijfers
Een van de meest schrijnende cijfers van de energietransitie, zijn de energiearmoedecijfers. Maar wat wordt er precies met energiearmoede bedoeld en hoe ziet energiearmoede in Nederland eruit? HIER
Mini-warmtenetten in opkomst: lessen uit de pilots
Samen met je buren van het gas af gaan biedt veel voordelen. Daarom wordt op diverse plekken in Nederland flink geëxperimenteerd met mini-warmtenetten. Hoe begin je? En welke lessen zijn er uit de
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Stichtse Vecht
Sinds begin 2025 kunnen inwoners van twaalf kernen langs de Vecht terecht bij Energiecoöperatie Duurzame Vecht (EDV). Dankzij een samenwerking met de gemeente, bundelden de reeds bestaande stichting
Handreiking DAEB: Dienst van Algemeen Economisch Belang
Lokale energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn waardevolle partners voor gemeenten. Toch ontbreekt vaak structurele financiering. De Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) kan een
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Soest
In Soest werken gemeente en inwoners samen aan een duurzame toekomst. Lokale initiatieven zoals Energie Actief Soest en Energiecoöperatie Soester Energie helpen met advies, energiebesparing en het
Bouwsteen voor lokale samenwerking: de DAEB in Leiden
Energiek Leiden is al ruim twaalf jaar actief. Eerst als stichting, inmiddels als coöperatie. Samen met energiecoöperaties uit de omliggende gemeenten kocht Energiek Leiden twee windmolens. Met een
Welke sociale media zet je wanneer in? Slim zichtbaar zijn als bewonersinitiatief
Hoe zorg je dat bewoners, partners en gemeente weten wat jullie als bewonersinitiatief doen? Naast een website kun je met sociale media veel bereiken. Alleen: er zijn zóveel kanalen – Facebook
Samenwerken met gemeente en partners aan een aardgasvrije buurt: de basics
Naarmate je bewonersinitiatief voor een aardgasvrije buurt vordert en serieuzer wordt, merk je dat je partners nodig hebt. De gemeente, adviseurs, bedrijven, andere bewonersinitiatieven
Hoe maak je overlast van windmolens voor omwonenden zo klein mogelijk?
Hoe zorg je dat de omwonenden van een windpark zo min mogelijk hinder ondervinden van de turbines? De belangrijkste tip: ga vanaf het allereerste moment in gesprek met de bewoners en maak glasheldere
Communicatieplan opstellen: hoe doe je dat?
Je wilt buren, wijk-, dorps- of stadsbewoners aanspreken om deel te nemen aan je duurzame-energieproject. Maar wat ga je vertellen, aan wie? Hoe wil je die mensen bereiken en hoe ga je ze interesseren
Analyse verkiezingsprogramma's 2025: groene energie & bewonersinitiatieven
Op 29 oktober 2025 gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag bepaalt in grote mate het energiebeleid voor de komende jaren. Politieke partijen denken verschillend
Gedeelde lusten, verdeelde lasten: hoe omgevingsfondsen écht impact maken
Opwek van energie op Rijksgrond (OER): 11 veelgestelde vragen en antwoorden
Het Rijk draagt met Energie op Rijksgrond bij aan de realisatie van de doelen uit de Klimaatwet. Het landelijk programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) voert dat uit. In dit artikel geven we
Communicatietips voor bij coöperatieve windprojecten
Windmolens hebben een grote impact op de directe omgeving. Goed communiceren met betrokkenen – van partners tot omwonenden – is een belangrijk en continu proces. Waar kunnen energiecoöperaties bij hun
Ledenbetrokkenheid = coöperatieve dialoog
‘Gehoord worden’ is voor de meeste leden van coöperaties een belangrijk punt. Een goede coöperatieve dialoog met leden zorgt voor een grotere groep betrokken leden, een betere kwaliteit van
Communicatiekansen in drie categorieën: gangbaar, meelift en ludiek
Energiecoöperatie CALorie Energie deelt in haar communicatieplan de communicatiemiddelen in in drie categorieën: gangbare communicatie, meeliftcommunicatie en ludieke communicatie. In dit artikel lees
Mensen echt raken met je energie-initiatief? Zorg dat ze zich herkennen in jouw 'waarom'
Waarom is de ene organisatie wel succesvol en andere niet? Om mensen te raken, moeten ze zich in jouw waarom kunnen herkennen. Aldus Simon Sinek, bekend van één van de meest bekeken TED Talks aller
Hoe zet je mensen aan tot verduurzamen: richt je op comfortabel wonen en de vrouw
Mensen worden dagelijks overspoeld met informatie en commerciële uitingen. Hoe kun je ze toch aanzetten tot verduurzaming van hun woning? Richt je op de vrouw en op comfortabel wonen. Niels Götz
Vrijwilligers boeien, binden en behouden
Lokale energie-initiatieven en energiecoöperaties zijn afhankelijk van de vrijwillige inzet van hun leden. Maar hoe houd je vrijwilligers langere tijd betrokken en gemotiveerd? Twee
Wijkgericht waterzijdig inregelen: toolkit en stappenplan
Zo krijg je media-aandacht voor je lokale energieproject
Bij een mijlpaal in de ontwikkeling van een zon- of warmteproject, of bij de oprichting van je coöperatie wil je graag aandacht krijgen in lokale media. Hoe pak je dat aan? We geven vijf tips. In dit
Tig mogelijkheden om netcongestie te omzeilen met zonne-energieprojecten
Het elektriciteitsnet is grotendeels vol. Er ontstaan steeds vaker congestieproblemen, waardoor wind- en zonneparken niet meer overal aangesloten kunnen worden. Aangezien de transitie naar duurzaam
Dorps- of stadsgenoten betrekken bij je energiecoöperatie: de belangrijkste tips
Hoe betrek je meer dorps- of stadsgenoten bij je energiecoöperatie? Hoe vind je deelnemers voor je zon-, windproject? Hoe vind en behoud je vrijwilligers, en bereik je nieuwe doelgroepen buiten de
Gemeentelijke verkiezingsprogramma's: wat moet er zeker in staan?
Op woensdag 18 maart 2026 is het weer zover: de gemeenteraadsverkiezingen! Lokale politieke partijen zijn de komende weken druk met het schrijven van de verkiezingsprogramma's. Veel organisaties doen
"Stop met participatie, ga voor mede-eigenaarschap." Hoe je de energietransitie wél van bewoners maakt
CALorie laat zien: een warmtepomp loont, ook zonder perfecte isolatie
Cijfers over het besparingspotentieel van warmtepompen lopen behoorlijk uiteen. Energiecoöperatie CALorie nam de proef op de som en onderzocht de daadwerkelijke prestaties door het energieverbruik van
Bouwstenen voor sterkere positie van lokale initiatieven in warmteprogramma
Gemeenten werken in 2025 en 2026 aan een warmteprogramma: de routekaart voor de warmtetransitie. Nu is het moment om bewonersinitiatieven te laten bijdragen aan het warmteprogramma, zodat bewoners een
Nieuwe energiewetten: wat moet je er écht over weten?
Er is veel belangrijke wetgeving op het gebied van energie in de maak of net aangenomen. Wat uit die wetten is nou echt relevant als je onderdeel bent van een energiegemeenschap, coöperatie of
Zo zet je succesvol een energiegemeenschap op
Lokaal energie delen via energiegemeenschappen biedt enorme kansen. Maar dan moet je wél aan alle randvoorwaarden voldoen op het gebied van wetgeving en techniek. Belangenorganisatie Energie Samen en
Sociaal en lokaal: opwekproject Zonnestroom van ZutphenEnergie
Iedereen moet kunnen profiteren van de energietransitie, vindt ZutphenEnergie. Daarom wil de coöperatie met zonnepark Zonnestroom helpen lokale energiearmoede aan te pakken.
Zoetermeer brengt lokale initiatieven in beweging met subsidieregeling
Begin 2023 opende gemeente Zoetermeer de subsidieregeling ‘Handen Ineen’. Bedoeld voor collectieve initiatieven die bijdragen aan de energietransitie en bewust laagdrempelig van opzet zijn. Zo wil de
Wat is een warmtenet (of stadsverwarming) en hoe werkt het?
Thuisbatterijen: zijn ze de investering waard?
In een thuisbatterij of thuisaccu sla je zelfopgewekte stroom van je zonnepanelen op voor een later moment. Zo gebruik je meer van je eigen zonnestroom en heb je minder stroom nodig van een
Communicatiekit Groene stroom checker: help bewoners te kiezen voor groen
Wil je bewoners informeren over échte groene stroom, en ze helpen een duurzame keuze te maken bij het afsluiten van een energiecontract? Gebruik dan de Groene stroom checker van HIER. Op deze pagina
Drie lessen uit de Energiehuiskamer in Amersfoort
In de Amersfoortse wijk Schothorst-Zuid is sinds 1 februari 2025 de Energiehuiskamer geopend. Een mooi opgeknapt pand op een centrale locatie: midden in het winkelcentrum. Bewoners kunnen er
Een warmtenet voor en door de buurt: KetelhuisWG bewijst dat het kan
Fossielvrij, betaalbaar en volledig in handen van het bewonerscollectief: KetelhuisWG is gestart met de aanleg van een buurtwarmtenet op het WG-terrein in Amsterdam. Hoe en met wie heeft ze dat
Duurzaam zonnedak: Zuiderlicht redt ‘weespanelen’
Met zonnepanelen ben je al heel goed bezig. Energiecoöperatie Zuiderlicht uit Amsterdam doet daar nog een schepje bovenop en redde tweedehands panelen die anders afval zouden worden. De coöperatie
Zonnepanelen zonder subsidie: deze VvE's kregen het voor elkaar
In Utrecht ontstond bij een groep VvE's het idee om gezamenlijk zonnepanelen te leggen. Inmiddels liggen er 105, zonder dat gebruik werd gemaakt van subsidie. Hoe pakten ze het aan? HIER sprak met
In gesprek met de gemeente? Handige kennis voor energie-initiatieven om paraat te hebben
Als bewonersinitiatief of energiecoöperatie op het gebied van energie besparen of opwekken, kom je op een punt dat je in gesprek gaat met de gemeente. Dan is het slim om kennis paraat te hebben over
Energie opwekken op Rijksgronden? Zo doe je dat!
Het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) heeft als doel om rijksgronden voor hernieuwbare energie in te zetten. Welke kansen liggen er om dit soort projecten met lokaal eigendom en
Coöperatieve warmtenetten: bewonersinitiatieven laten zien dat het kan
De ervaring wijst uit dat betrokkenheid van bewoners essentieel is voor het realiseren van een warmtenet. Deze en nog meer maatschappelijke kanten van een coöperatief warmtenet brengt HIER in beeld in
Ontwikkelfonds Warmte helpt warmteprojecten door de risicovolle fase heen
Op verschillende plekken in Nederland werken bewoners samen aan hun eigen gezamenlijke warmteoplossing. Bijvoorbeeld een warmtenet op basis van restwarmte of aquathermie. Met name de ontwikkelfase
Handleiding en stappenplan energiehuis oprichten
Op plekken waar relatief veel voortgang wordt geboekt bij het aardgasvrij maken van een wijk of dorp, wordt dezelfde belangrijke bouwsteen genoemd: een ‘energiehuis’. Het is een centraal punt in de
Drie lessen uit het energiehuis Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht (Rotterdam)
In 2020 opende het energiehuis 'Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht' in de wijk Pendrecht in Rotterdam. Culturele verschillen en financiële zorgen maken het gesprek met bewoners over aardgasvrij worden
Webinar terugkijken: Communiceren over de thuisbatterij, wat moet je daarvoor weten?
Veel huishoudens overwegen batterijen aan te schaffen nu de salderingsregeling gaat stoppen. Batterijen gaan ook een grote rol spelen in een elektriciteitsvoorziening die voor een groot deel is
De warmtetransitie: naar effectieve samenwerking tussen gemeenten en bewonersgroepen op vier verschillende werkterreinen
De ervaringen uit de praktijk laten zien dat het verduurzamen van de bestaande woningen ingewikkeld is. Dat geldt zowel voor energiebesparing als het aardgasvrij(ready) maken. Het tempo is laag en
In gesprek met Pure Energie: hoe zij gezamenlijk zon- en windprojecten ontwikkelt
Als je als energiecoöperatie wilt samenwerken met een projectontwikkelaar in een zon- of windproject, is het essentieel om elkaars perspectief en werkwijze goed te begrijpen. HIER sprak met
Vijf jaar energiehuis in Garyp: de drie belangrijkste lessen
In het Friese Garyp kunnen bewoners terecht bij het energiehuis voor advies over het aardgasvrij(ready) maken van hun woning. Het wordt gerund door de lokale energiecoöperatie Enerzjy Koöperaasje
Communicatiekit Douche bespaarchecker: ontdek hoeveel je kunt besparen onder de douche
Wil je huishoudens informeren over hoeveel ze kunnen besparen onder de douche? Gebruik de Douche bespaarchecker van HIER. Hiermee geef je bewoners gemakkelijk inzicht in hoeveel water en energie ze
De zonnestroomboiler: een slimme manier om zoveel mogelijk uit je zonnestroom te halen
Met de aanstaande afschaffing van de salderingsregeling zoeken veel huiseigenaren naar oplossingen om optimaal gebruik te maken van hun zelfopgewekte stroom. Een van de meest besproken innovaties is
Communicatiekit Warmtepomp bespaarchecker: help bewoners beslissen of een warmtepomp de moeite waard is
Wil je bewoners helpen bij de vraag of een hybride of all electric warmtepomp voor hun woning de moeite waard is? Gebruik de Warmtepomp bespaarchecker van HIER. Hiermee bereken je gemakkelijk de
Wat gebeurt er met de terugleverkosten van zonnestroom als de salderingsregeling wordt afgeschaft?
Energiebedrijven brengen tegenwoordig kosten in rekening als je zonnestroom teruglevert aan het elektriciteitsnet: terugleverkosten. Maar wat kun je verwachten als de salderingsregeling wordt
Communicatiekit Zonnepanelen checker: help bewoners hun terugverdientijd te berekenen
Wil je bewoners informeren over wat zonnepanelen nog opleveren nu de salderingsregeling wordt afgeschaft? Gebruik de Zonnepanelen checker van HIER. Hiermee geef je bewoners een eerlijk en objectief
De energiegemeenschap: wat is het?
Je hoort de term energiegemeenschap steeds vaker. Wat is een energiegemeenschap eigenlijk? Waar komt de term vandaan? En wat kan je er mee?
Bewonersinitiatieven in regio Nijmegen richten steunpunt energietransitie op
Begin 2024 hebben bewonersinitiatieven die zich richten op energiebesparing en aardgasvrije buurten in Nijmegen en omgeving een gezamenlijk steunpunt opgericht. Hiermee worden knelpunten opgelost
Onderzoek CE Delft & TNO: wat leveren zonnepanelen op zonder salderingsregeling?
De salderingsregeling maakte zonnepanelen jarenlang financieel aantrekkelijk. Nu wil het kabinet de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen*. Wat betekent dat voor de energierekening van
Van Groene Sint tot Klimaatburgemeester: hoe Jelle Duinoord duurzaam maakt
Beslisboom zonnepalen: help bewoners slim te kiezen
Organiseren van een energiecoöperatie: de basics
Of je nu net begint met het verkennen hoe je samen energie kunt opwekken, of een doorgewinterde energiecoöperatie bent; je kunt de organisatie altijd verbeteren. Een initiatief met een sterke
Pubquiz energie besparen; speel 'm met je buurt!
Niets zo gezellig als een pubquiz. En als deelnemers ook nog wat leren over energie besparen, is dat natuurlijk helemaal mooi meegenomen. Dus download de benodigdheden, organiseer een avond in jouw
Omvormers bij zonnepanelen kunnen slimmer worden (en dat is nodig)
Gratis hulp bij collectief energie besparen: vijf aanpakken van de Participatiecoalitie
Aan de slag met energie besparen in de buurt? De Participatiecoalitie biedt bewonersgroepen en gemeenten kosteloze ondersteuning aan bij het opzetten van collectieve acties. We hebben verschillende
10 tips om de energie erin te houden
Als je actief bent bij een energiecoöperatie kan het zijn dat je na een tijdje ‘vrijwilliger-moeheid’ opmerkt. Bij anderen die hun enthousiasme verliezen, maar misschien ook wel bij jezelf. Hoe houd
Zo organiseer je een digitale ALV
Tijdens de coronapandemie was er een tijdelijke wet digitale ALV. Deze wet gaf toestemming om een virtuele algemene vergadering of ledenvergadering te houden, ook als de statuten dit niet faciliteren
De Coöperatie Code
Coöperaties kennen een eigen governance code waarbij transparantie en kwaliteit van goed bestuur centraal staan: de Coöperatie Code. Hij is opgesteld door de NCR, de Nationaal Coöperatieve Raad. In
5 tips voor een succesvol energie-initiatief
Wat bepaalt het succes van een energiecoöperatie? Beau Warbroek stelde zichzelf deze vraag en wijdde er een promotieonderzoek aan vanuit de Universiteit Twente. Hij bestudeerde 14 Friese
Eerste hulp bij opstarten: 7 tips voor beginnende initiatieven
Ook voor energie-initiatieven geldt vaak dat alle begin moeilijk is. Gelukkig is hulp nabij. Er zijn namelijk al vele initiatieven die je voorgingen en zij delen hun kennis graag. Christiaan Teule
Handleiding: 'Natuurvriendelijk isoleren'
Zonnepanelen op waterbassin
Communicatiekit SlimmeBuren overzicht: breng bewoners met elkaar in contact
Wil je bewoners stimuleren met elkaar in contact te komen over energie besparen? Gebruik dan het SlimmeBuren overzicht van HIER. Met dit platform bouw je aan een community en verlaag je de drempel tot
Collectieve actie zonwering in Houten
Wat ooit begon als bescheiden buurtinitiatief, is uitgegroeid tot een omvangrijke maatschappelijke organisatie met maar liefst 80 vrijwilligers en verschillende betaalde krachten: EnergieRijk Houten
Communicatiekit Energiehulp: maak energiecoaches zichtbaar
Hebben jullie energiecoaches en/of fixteams onder jullie hoede, en wil je dat zij beter zichtbaar zijn in de buurt? Wijs ze dan op het SlimmeBuren overzicht van HIER! Iedereen die actief is als
13 tips om meer deelnemers te vinden voor je energie-initiatief
Je bent al goed bezig als energiecoöperatie, maar je wilt graag meer deelnemers werven. Hoe pak je dat aan? Experts delen hun 13 tips voor een effectieve ledenwerving. Deelnemers werven kost tijd en
Knelpunteninventarisatie energiecoöperaties: knelpunten en kansen voor opschalen
Tegen welke knelpunten lopen energiecoöperaties aan? En welke oplossingsrichtingen zijn denkbaar? Dat zijn de belangrijkste vragen van het jaarlijkse knelpuntenonderzoek van HIER. De coöperatieve
Analyse Europese verkiezingsprogramma's 2024
De stempassen en kieslijsten voor de verkiezingen van het Europees Parlement zijn inmiddels verzonden. Op donderdag 6 juni 2024 mogen alle stemgerechtigden in Nederland weer een vakje aankruisen op
Huurders mee laten profiteren van zonnepanelen via een huurderscoöperatie
Sinds een paar jaar groeit het aantal energiecoöperaties voor en met huurders van woningcorporaties. Via deze constructie kunnen huurders zonder investering ook profiteren van de financiële voordelen
Warmtenet Terheijden zoekt nieuwe partners wegens praktische problemen bij aanleg
De uitrol van het warmtenet in Terheijden blijkt een stuk lastiger dan verwacht. Het project heeft te maken met vervuilde grond, stijgende kosten, aannemers die moeilijk te krijgen zijn en
Als bewonersinitiatief samenwerken met de gemeente en andere partners 
Wanneer je als bewonersinitiatief een project opzet om energie te besparen met de buurt, is het vroeg of laat interessant om met andere partijen samen te werken. Aan welke samenwerkingspartners kun je
Energiedelen in je buurt: de pilots FlexCity en Flexpower
De energietransitie betekent de komst van warmtepompen, zonnepanelen en elektrische voertuigen. Die zorgen voor een zwaardere belasting van het elektriciteitsnet, bijvoorbeeld wanneer de zon schijnt
Spanning in de straat: omgaan met netcongestie in het laagspanningsnet
Mede door de sterke groei van zonnestroom nemen spanningsklachten in het laagspanningsnet op steeds meer plaatsen toe. Hoe complex is deze kwestie? Hoe gaan netbeheerders ermee om? En wat kunnen
Van vijvers naar verwarming: Soester Energiecoöperatie pioniert met groeiend warmtenet
Lokale gemeenschappen nemen steeds vaker het voortouw bij het verkennen van nieuwe energiebronnen. Zo ook in Soest, waar een groep bewoners zich verenigde tot de Soester Energiecoöperatie. Ze
Zijn batterijen voor lokale energieprojecten een goed idee?
Door lokale netcongestie dromen steeds meer coöperaties over het opslaan van hun duurzaam opgewekte energie. Maar wanneer is dat interessant voor coöperatieve wind- en zonprojecten? Onderzoeksbureau
Bewoners ontzorgen bij energie besparen: twee aanpakken van bewonersinitiatieven
Een huis energiezuinig maken is voor veel mensen aardig ingewikkeld. Want wat kun je allemaal doen, en welke bedrijven kunnen je daarbij helpen? Als bewonersinitiatief kun je daar goed bij helpen door
In een minuut energie besparen door de cv-temperatuur te verlagen
Een simpele, maar effectieve maatregel om energie te besparen is het verlagen van de cv-keteltemperatuur. Aangezien deze laagdrempelige actie geen financiële investering vergt, is het ook interessant