Samen van het gas af

Samen met je buren van het gas af gaan biedt veel voordelen. Daarom wordt op diverse plekken in Nederland flink geëxperimenteerd met mini-warmtenetten. Hoe begin je? En welke lessen zijn er uit de

Sinds begin 2025 kunnen inwoners van twaalf kernen langs de Vecht terecht bij Energiecoöperatie Duurzame Vecht (EDV). Dankzij een samenwerking met de gemeente, bundelden de reeds bestaande stichting

Lokale energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn waardevolle partners voor gemeenten. Toch ontbreekt vaak structurele financiering. De Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) kan een

In Soest werken gemeente en inwoners samen aan een duurzame toekomst. Lokale initiatieven zoals Energie Actief Soest en Energiecoöperatie Soester Energie helpen met advies, energiebesparing en het

Energiek Leiden is al ruim twaalf jaar actief. Eerst als stichting, inmiddels als coöperatie. Samen met energiecoöperaties uit de omliggende gemeenten kocht Energiek Leiden twee windmolens. Met een

Hoe zorg je dat bewoners, partners en gemeente weten wat jullie als bewonersinitiatief doen? Naast een website kun je met sociale media veel bereiken. Alleen: er zijn zóveel kanalen – Facebook

Naarmate je bewonersinitiatief voor een aardgasvrije buurt vordert en serieuzer wordt, merk je dat je partners nodig hebt. De gemeente, adviseurs, bedrijven, andere bewonersinitiatieven

Je wilt buren, wijk-, dorps- of stadsbewoners aanspreken om deel te nemen aan je duurzame-energieproject. Maar wat ga je vertellen, aan wie? Hoe wil je die mensen bereiken en hoe ga je ze interesseren

Bij een mijlpaal in de ontwikkeling van een zon- of warmteproject, of bij de oprichting van je coöperatie wil je graag aandacht krijgen in lokale media. Hoe pak je dat aan? We geven vijf tips. In dit

Cijfers over het besparingspotentieel van warmtepompen lopen behoorlijk uiteen. Energiecoöperatie CALorie nam de proef op de som en onderzocht de daadwerkelijke prestaties door het energieverbruik van

Gemeenten werken in 2025 en 2026 aan een warmteprogramma: de routekaart voor de warmtetransitie. Nu is het moment om bewonersinitiatieven te laten bijdragen aan het warmteprogramma, zodat bewoners een

Begin 2023 opende gemeente Zoetermeer de subsidieregeling ‘Handen Ineen’. Bedoeld voor collectieve initiatieven die bijdragen aan de energietransitie en bewust laagdrempelig van opzet zijn. Zo wil de

Wil je bewoners informeren over échte groene stroom, en ze helpen een duurzame keuze te maken bij het afsluiten van een energiecontract? Gebruik dan de Groene stroom checker van HIER. Op deze pagina

In de Amersfoortse wijk Schothorst-Zuid is sinds 1 februari 2025 de Energiehuiskamer geopend. Een mooi opgeknapt pand op een centrale locatie: midden in het winkelcentrum. Bewoners kunnen er

Fossielvrij, betaalbaar en volledig in handen van het bewonerscollectief: KetelhuisWG is gestart met de aanleg van een buurtwarmtenet op het WG-terrein in Amsterdam. Hoe en met wie heeft ze dat

Als bewonersinitiatief of energiecoöperatie op het gebied van energie besparen of opwekken, kom je op een punt dat je in gesprek gaat met de gemeente. Dan is het slim om kennis paraat te hebben over

De ervaring wijst uit dat betrokkenheid van bewoners essentieel is voor het realiseren van een warmtenet. Deze en nog meer maatschappelijke kanten van een coöperatief warmtenet brengt HIER in beeld in

Op verschillende plekken in Nederland werken bewoners samen aan hun eigen gezamenlijke warmteoplossing. Bijvoorbeeld een warmtenet op basis van restwarmte of aquathermie. Met name de ontwikkelfase

Op plekken waar relatief veel voortgang wordt geboekt bij het aardgasvrij maken van een wijk of dorp, wordt dezelfde belangrijke bouwsteen genoemd: een ‘energiehuis’. Het is een centraal punt in de

In 2020 opende het energiehuis 'Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht' in de wijk Pendrecht in Rotterdam. Culturele verschillen en financiële zorgen maken het gesprek met bewoners over aardgasvrij worden

De ervaringen uit de praktijk laten zien dat het verduurzamen van de bestaande woningen ingewikkeld is. Dat geldt zowel voor energiebesparing als het aardgasvrij(ready) maken. Het tempo is laag en

In het Friese Garyp kunnen bewoners terecht bij het energiehuis voor advies over het aardgasvrij(ready) maken van hun woning. Het wordt gerund door de lokale energiecoöperatie Enerzjy Koöperaasje

Wil je huishoudens informeren over hoeveel ze kunnen besparen onder de douche? Gebruik de Douche bespaarchecker van HIER. Hiermee geef je bewoners gemakkelijk inzicht in hoeveel water en energie ze

Wil je bewoners helpen bij de vraag of een hybride of all electric warmtepomp voor hun woning de moeite waard is? Gebruik de Warmtepomp bespaarchecker van HIER. Hiermee bereken je gemakkelijk de

Wil je bewoners informeren over wat zonnepanelen nog opleveren nu de salderingsregeling wordt afgeschaft? Gebruik de Zonnepanelen checker van HIER. Hiermee geef je bewoners een eerlijk en objectief

Begin 2024 hebben bewonersinitiatieven die zich richten op energiebesparing en aardgasvrije buurten in Nijmegen en omgeving een gezamenlijk steunpunt opgericht. Hiermee worden knelpunten opgelost

Tijdens de coronapandemie was er een tijdelijke wet digitale ALV. Deze wet gaf toestemming om een virtuele algemene vergadering of ledenvergadering te houden, ook als de statuten dit niet faciliteren

Ook voor energie-initiatieven geldt vaak dat alle begin moeilijk is. Gelukkig is hulp nabij. Er zijn namelijk al vele initiatieven die je voorgingen en zij delen hun kennis graag. Christiaan Teule

De uitrol van het warmtenet in Terheijden blijkt een stuk lastiger dan verwacht. Het project heeft te maken met vervuilde grond, stijgende kosten, aannemers die moeilijk te krijgen zijn en

Wanneer je als bewonersinitiatief een project opzet om energie te besparen met de buurt, is het vroeg of laat interessant om met andere partijen samen te werken. Aan welke samenwerkingspartners kun je

Lokale gemeenschappen nemen steeds vaker het voortouw bij het verkennen van nieuwe energiebronnen. Zo ook in Soest, waar een groep bewoners zich verenigde tot de Soester Energiecoöperatie. Ze

Van expansiebochten tot vollooprisico's: de vaktermen over warmtenetten vliegen je soms om de oren. Om goed mee te kunnen praten als er plannen worden gemaakt voor een warmtenet, is het handig om de

Geothermie, letterlijk aardwarmte, is warmte die wordt gewonnen uit de grond. De kern van de aarde is erg warm. Hoe dieper je de grond in gaat, hoe warmer het wordt. Die warmte kan worden gebruikt om

De realisatie van een warmtenet met betrokkenheid van een bewonerscoöperatie is een complex proces. Het goede nieuws is dat er inmiddels meerdere initiatieven zijn die dichtbij of zelfs al in de

Warmtepompen zijn een belangrijk alternatief voor de vervanging van de cv-ketel. Daarom bekijken lokale bewonersinitiatieven welke mogelijkheden interessant zijn en regelen ze collectieve inkoopacties

Het kan jaren duren om een aardgasvrijplan voor een buurt te maken. Om te voorkomen dat die tijd verloren gaat, is het handig om direct te beginnen met gericht energie besparen. Een 'energiehuis' kan

Terwijl de gemeente Amersfoort zich in rap tempo klaarmaakte voor de warmtetransitie in Schothorst-Zuid, begon onder de bewoners van de wijk enig gevoel van bezorgdheid te groeien. Een groepje actieve

Of je nu in je buurt met 200 huizen of in je regio met 1500 leden te maken hebt; als bewonersinitiatief wil je relaties beheren en gericht communiceren. Het liefst doe je dat gemakkelijk, veilig en

Ga je in een wijk aan de slag met verduurzamen? Dan veranderen daarmee de energievraag en de belasting op het stroomnet. Om inzichten te geven in de gevolgen van de energietransitie op gebied van

In 2019 besloot gemeente Pijnacker-Nootdorp dat voor de wijk Klapwijk een alternatief voor aardgas gezocht moest worden. Vier jaar later ligt er een aanbod bij bewoners om aan te sluiten op een

Het Programma Aardgasvrije Wijken heeft inmiddels behoorlijk wat proeftuinen waarin een bewonersinitiatief een grote rol speelt. In vier video's delen initiatiefnemers hoe hun innovatieve aanpak eruit

De blauwdruk voor de rest van Nederland. Zo ziet Eelco Fortuijn, oprichter en projectleider van stichting Zonnewarmte.NL (voorheen SpaarGas), het plan om de Haarlemse wijk Ramplaankwartier aardgasvrij

De initiatiefnemers van Warm Heeg zijn inmiddels al meer dan 10 jaar bezig. Als pioniers in de lokale warmtetransitie hebben ze gaandeweg veel geleerd. Doordat ze altijd hun ervaringen en stappen

In aflevering 11 van de HARTstikke Groen videopodcast gaat presentator Linda van Laar samen met Jessica Rietveld en Eric Boessenkool van Warm in de Wijk in gesprek over het realiseren van een duurzame

Er is onenigheid over de concept-warmtewet. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) willen bij de openbare aanwijsprocedure

HIER opgewekt onderzoekt samen met Energie Beheer Nederland (EBN) waar kansen en mogelijkheden liggen voor participatie bij geothermieprojecten. Hiervoor zoeken we een aantal warmte-initiatieven die

Duurzaam Hoonhorst is de trotse bezitter van de P-NUTS Award, dé aanmoedigingsprijs voor lokale duurzame energie. Het energie-initiatief won met haar houtgestookte dorpskachel de award voor Mooiste

Texel wil in 2020 helemaal in haar eigen energiebehoefte voorzien. Het eiland experimenteert erop los om die doelstelling te behalen. Ook met warmteprojecten, zoals de collectieve biomassakachel die

Buurtcoöperatie MeerEnergie uit de Amsterdamse wijk Middenmeer gaat restwarmte van een datacenter inzetten om huizen te verwarmen. De coöperatie, warmtenetwerkbedrijf Firan en datacenterbedrijf

Woningcorporaties en warmtebedrijven gaan op projectniveau snel tot afspraken komen over de aanleg van een warmtenet. De afspraken zijn vastgelegd in het zogenoemde ' Startmotorkader'. Het Rijk

Er zijn in de media recent veel vraagtekens gezet bij de duurzaamheid van biomassa. Ondertussen zeggen experts dat de inzet ervan onmisbaar is om over te schakelen op duurzame energie. In dit artikel

Duurzame biogrondstoffen – de nieuwe term voor biomassa - vormen een noodzakelijke en waardevolle bron voor een CO2-neutrale en circulaire economie en zijn nodig om de klimaatdoelen te halen. De

Biomassa is een moeilijk en gevoelig onderwerp. In het recent uitgekomen SER rapport wordt duidelijk verteld hoe biomassa drie lastige transities in onze maatschappij en economie moet begeleiden

Het wetsvoorstel voor de nieuwe warmtewet bevat veel punten die op draagvlak kunnen rekenen bij bewonersinitiatieven, maar gaat in de huidige vorm niet goed werken. Dat is de kern van de reactie van

Een Buurt Energie Systeem (BES) is een kleinschalige collectieve warmteoplossing, die 400 tot 800 woningen op een duurzame manier kan verwarmen. BES biedt de mogelijkheid om modulair wijk voor wijk

Geothermie wordt vaak genoemd als een heilige graal in de warmtetransitie – zeker voor grotere steden met bestaande of nieuwe warmtenetten. Er zijn al enkele bronnen in gebruik en er lopen steeds meer

TNO, Energie Samen | Buurtwarmte en Drift laten in een inspirerend casusboek acht voorbeelden zien van lagetemperatuur-warmtenetten met lokale bronnen. Het gaat zowel om nieuwbouw als bestaande bouw

Het besluit van het kabinet om te stoppen met de subsidie voor nieuwe projecten met biomassa voor lage temperatuur warmte (tot 100 graden) maakt het veel moeilijker en duurder om de gebouwde omgeving

SpaarGas Ramplaankwartier werkt in Haarlem aan een collectief duurzaam aardgasalternatief: het zonnewarmtenet. In een video legt projectleider Eelco Fortuijn helder uit hoe het systeem werkt.

De BNG Bank (de bank voor Nederlandse gemeenten) heeft een financiële constructie gelanceerd: GROWE. Hiermee kunnen gemeenten of provincies bewonersinitiatieven aan betaalbare financiering helpen voor

Zeven buurtinitiatieven uit Utrecht stelden een gezamenlijk manifest op met daarin hun visie op de ontwikkeling van warmtetten in de stad. Ze geven daarbij aandachtspunten voor lokaal beleid rond

De Benedenbuurt komt steeds dichterbij een warmtenet. Om het te realiseren, wordt nauw samengewerkt door Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen, gemeente Wageningen, en technisch partner Kelvin. Een

Nog maar weinig warmte-initiatieven houden zich serieus bezig met geothermie. Onder andere vanwege de grote schaal van dit type projecten – denk aan duizenden woningen – en de grote investeringen die

HIER en Next2Company hebben in een whitepaper uitgewerkt op welke manier de beste eigenschappen van bewonersinitiatieven en de commerciële warmtesector kunnen worden samengebracht. Voor zeker een

Minister Jetten heeft besloten dat in de nieuwe Warmtewet gemeenten alleen warmtebedrijven kunnen aanwijzen waarbij de infrastructuur – in meerderheid - in handen is van publieke partijen. De

Met een warmtenet kunnen hele straten en wijken aardgasvrij gemaakt worden. Veel wijken zijn geschikt voor het aanleggen van een warmtenet. Dat maakt warmtenetten een goede optie om meerdere woningen

Bij ANNE in Utrecht komen vrijdag 1 november zo’n 35 betrokken deelnemers samen voor de derde HIER opgewekt kennissessie over de warmtetransitie. Op deze energieneutrale ontmoetingsplek kun je niet om

De nieuwe Warmtewet 2 biedt kansen voor warmtecoöperaties, maar er zijn ook risico’s en knelpunten die moeten worden aangepakt. Dat is de conclusie van de kennissessie van HIER opgewekt en Buurtwarmte

Een van de grootste uitdagingen in de warmtetransitie is de opslag van warmte. Bij de gebouwde omgeving – en zeker de woningbouw – betekent dat: hoe bewaren we een overschot aan warmte voor koude

Bij het oprichten van een wijkwarmtebedrijf werk je vroeg of laat samen met de gemeente. Ook komt er vroeg of laat het vraagstuk van investeringen bij kijken. Stichting Spaargas ontwikkelde samen met

Aardwarmte heeft veel potentie om op kosteneffectieve wijze bij te dragen aan de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. Dat is de belangrijkste conclusie van de WARM studie voor de gebouwde

Het advies van de SER om de toepassing van (houtige) biomassa in warmtenetten geleidelijk af te bouwen heeft ertoe geleid dat veel plannen zijn stopgezet. Wat betekent dat voor de doelstellingen van

Je wijkwarmteplan voldoet aan alle eisen. Check. De samenwerking is goed geregeld. Check. En dan, de financiering. Check? Hoe organiseer je de financiering van je buurt warmtebedrijf? Het zoeken van

Bewonersinitiatieven die zich bezighouden met duurzame warmte zijn pioniers. Intensief samenwerken met gemeenten en externe partijen is iets waar iedereen nog aan moeten wennen. Wel zijn er al goede

Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen (WOW) heeft samen met haar partners gemeente Wageningen en de Woningstichting een commerciële warmtepartner gekozen om het warmtenet te gaan realiseren en

Energie uit duurzame bronnen halen, dat kan al lang. Maar hoe doe je dat voor een hele wijk midden in de stad? Met woningen én bedrijven. Met monumentale en nieuwe gebouwen? Op de website Planken

In Muiderberg is het nu al duidelijk hoe het dorp van het gas af gaat. Sterker nog, de eerste leidingen voor een warmtenet op basis van aquathermie liggen al in de grond. Er moet echter wel nog een

Minister Jetten heeft besloten dat warmtenetten in publiek handen moeten komen. In dit artikel lees je de belangrijkste onderdelen in de nieuwe wet die te maken hebben met de marktordening.

In Denemarken en Italië zijn er al veel lokale warmtecoöperaties. Deze vorm voor collectieve warmtenetten blijkt ook voor Nederland interessant. Inmiddels zijn de eerste lokale initiatieven, opgezet

Warmtetransitie begint bij de mensen. De betrokkenheid van de eigenaars/afnemers is cruciaal voor het welslagen van 'een nieuwe Nuts' als Thermo Bello, aldus directeur Gerwin Verschuur. En hun belang

De overstap naar een alternatief voor verwarming is noodzakelijk als Nederland in 2050 van het aardgas af wil zijn. Dit brengt kosten met zich mee, voor aanpassingen aan woningen, verzwaren van het

170 sociale huurwoningen, 210 koopwoningen en 110 appartementen verdeeld over 18 VVE’s in één wijk. Bijna 1.000 mensen met verschillende meningen, belangen en gedachten. Over één ding zijn bewoners

Hoe kunnen we als bewoners of energiecoöperatie nu echt een rol van betekenis gaan spelen in de warmtetransitie? Volgens Buurtwarmte, een initiatief van koepelcoöperatie Energie Samen, moet het voor

Omdat er steeds meer kleinere (coöperatieve) warmtebedrijven komen, heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) voor alle helderheid een leidraad gepubliceerd. Daarin staat beschreven wat een

Met zijn platte daken, rechte vormen en sobere ruimtelijkheid is het dorp Nagele een opvallende verschijning. In de jaren vijftig, na de drooglegging van de Noordoostpolder, bundelen grootheden als

Het Traais Energie Collectief (TEC) wil het historische dorp Terheijden (vlakbij Breda) energieneutraal maken. Door het bouwen van een molen, een zonnepark en een eigen warmtenetwerk. En volgens Pim

Steeds meer bewonersinitiatieven werken aan plannen om de buurt over te laten stappen op duurzame warmte. Voor welke warmteoplossingen kiezen ze, slagen ze erin hun buurt te betrekken en welke rol

2030 en 1,5 miljoen woningen van het aardgas af is de ambitie. Maar dit is niet direct betaalbaar voor alle woningeigenaren en -verhuurders. De overheid heeft daarom een aantal regelingen in het leven

Kort nadat TNO in september 2021 het meest uitgebreide onderzoek naar energiearmoede in Nederland publiceerde, begon de gasprijs scherp te stijgen. De Russische invasie van Oekraïne in februari 2022

Hoe ziet een effectieve lokale energiebesparingsaanpak er uit? En hoe pak je het aan als je met een hele wijk wilt overstappen op een warmtenet of warmtepompen? Dan moeten bewoners vaak eerst

HIER-collega Susanne van Suylekom reageert in de Volkskrant op het demoniseren en ophemelen van specifieke aardgasvrije technieken. De focus moet niet op één techniek liggen, vindt ze, omdat er straks

We moeten "de middengroepen" meekrijgen in de energietransitie, hoor je vaak. Maar wie zijn dat dan? En hoe kunnen we hen bewegen om samen aan de slag te gaan in de lokale energietransitie? In

In het Haarlemse Ramplaankwartier is het plan om woningen uit te rusten met PVT-panelen en een warmtepomp, en aan te sluiten op een buurtwarmtenet. Hoe gaat dat in zijn werk met honderden huishoudens

Hoe betrek je bewoners bij het aardgasvrij maken van een wijk? In Purmerend hebben ze inmiddels de nodige ervaring opgedaan. Joke Dijkstra, omgevingsmanager bij gemeente Purmerend, deelt de

De eerste kennissessie van dit jaar! We kwamen op 22 april 2021 weer bij elkaar, helaas nog steeds online. Toch weerhield dit deelnemers er gelukkig niet van om actief mee te doen en hun

Het Expertise Centrum Warmte heeft voor gemeenten en andere instellingen factsheets gemaakt over veelgebruikte energiebronnen, energiedragers en gebouwmaatregelen. Ze zijn goed bruikbaar in combinatie

Stroomversnelling maakte een document waarin je leest hoe gemeenten kunnen bijdragen aan de versnelling van nul-op-de-meter in de gebouwde omgeving. Versnellen is alleen mogelijk als de lokale

Erik Christiansen wordt internationaal beschouwd als een van de meest vooraanstaande deskundigen op het gebied van duurzame energieopwekking en -coöperaties in Europa. Hij is onder meer directeur van

Op veel plekken in het land werken bewonersgroepen aan een alternatieve warmtevoorziening voor hun wijk. Sommige werken hierin nauw samen met de gemeente. Andere maken de plannen zelf, en zien de

Er ontstaan steeds meer initiatieven van bewoners die zelf een actieve rol willen spelen als hun buurt overstapt op duurzame warmte. Ondertussen hebben gemeenten de regierol in de warmtetransitie en

Jouw wijk gaat vroeg of laat van het aardgas af. Verschillende buurten en woningen vragen om andere oplossingen. Er zijn ongeveer 15 technische concepten. Benieuwd wat technisch gezien de beste

Er wordt door de politiek opgeroepen tot een verbod op cv-ketels ten gunste van hybride warmtepompen. Hybride warmtepompen worden bovendien flink gepromoot door een aantal gemeenten en

Wil je zo snel mogelijk aardgasvrij zijn, dan kan groen gas een optie zijn. In deze brochure van vind je alle informatie over groen gas en een stappenplan hoe je als energiecoöperatie groen gas kunt

Een golfballetje slaan met ruim twee miljoen m3 afval onder je voeten. Het klinkt gek maar komt vaker voor dan je denkt. Ons land telt zo’n 4000 afgesloten stortplaatsen waarvan velen door de jaren

Waterstof is met een enorme opmars bezig in de energietransitie. Er gebeurt dan ook veel met waterstof op allerlei gebieden. Cv-ketels, bussen en personenauto’s worden erop aangedreven, maar ook

Het is misschien wel het meest ambitieuze kabinetsplan: het Klimaatakkoord. Nederland heeft nog tot 2030 om de nationale broeikasuitstoot met 49% terug te dringen ten opzichte van 1990. Haalbaar

Minstens tien lokale energiecoöperaties werken aan groengasprojecten. In dit artikel lichten we een aantal gerealiseerde voorbeelden uit. Onderaan beschrijven we de initiatieven in ontwikkeling.

De eerste coöperatieve waterstofprojecten dienen zich aan. In dit artikel lichten we ze uit. Deltawind Deltawind is partner in het project Aardgasvrij Stad aan ’t Haringvliet. Het dorp verkent

Waterstof wordt vaak aangehaald als de heilige graal in de energietransitie. Op Nederlands en op Europees niveau wordt er hard gewerkt om waterstof in te zetten voor energieopslag en vervoer. In dit

Minister Ollongren wijst er op 20 september 2020 in een Kamerbrief op dat de focus bij gemeenten in de Transitievisies Warmte en wijkuitvoeringsplannen niet exclusief hoeft te liggen op het in één

Wat zijn de prestaties van warmtepompsystemen in Nederland? Om daar inzicht in te krijgen is op initiatief van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een monitoringstraject gestart onder

Waterstof kan op vele manieren gemaakt worden, en de ene is duurzamer dan de andere. Om het als duurzaam onderdeel van ons energiesysteem te integreren moet daarom de juiste methode gekozen worden. In

In gemeente Gorinchem staat de wijk Hoog Dalem: een all-electric wijk. Zo’n 230 woningen zijn al gebouwd, en worden verwarmd zonder aansluiting op het gasnet. En dat is nog niet alles: Hoog Dalem is

Alle Nederlandse woningen moeten voor 2050 van het aardgas af zijn. Een enorme opgave, wel gezien als de belangrijkste maatschappelijke transitie de komende jaren. Om de uitstoot van broeikasgassen

Met een groep leden van ODE Decentraal bezochten we in januari de houtpelletsfabriek van de Belgische hernieuwbare energiecoöperatie Ecopower in het Belgische Ham. Het was een mooie gelegenheid om

De kachel in cultureel centrum de Gelderlandfabriek in Culemborg draait sinds februari 2016 op houtsnippers. Initiatiefnemer van het project is lokaal energiebedrijf Thermo Bello. Het traject van het

Het Friese Garyp en het Utrechtse Overvecht-Noord pionieren voor een aardgasvrije toekomst. Waarom gaat dat in Friesland zoveel beter dan in Utrecht? De Volkskrant maakte er een reportage over: 'Help

De geplande vervanging van het rioleringsnetwerk biedt de Benedenbuurt in Wageningen kansen voor een collectieve, duurzame warmtevoorziening. De innovatieve technologie van Ecovat is een van de opties

De gemeente Haarlem heeft een ambitieus klimaatbeleid. Het streven is aardgasvrij in 2030. Een van de belangrijkere wijkinitiatieven is het dit jaar gestarte SpaarGas-project, waarin Stichting

De doelstellingen zijn ambitieus. Aardgasvrij in 2030. Dat vereist een forse warmtetransitie die op lokaal niveau haar beslag moet krijgen. Energiecoöperaties kunnen en moeten hierin een baanbrekende

Een nieuw model, met nieuwe spelregels is nodig om de energietransitie in de gebouwde omgeving te versnellen. “Collectieven van woningeigenaren moeten een veel steviger rol krijgen”, stellen Gerwin

De bewoners van 490 woningen in de Benedenbuurt Wageningen zijn het met elkaar eens: een duurzame warmtevoorziening moet er komen. Ze zetten alles op alles om dit in de vorm van een warmtenet voor

In dit artikel lichten we negen initiatieven uit die zicht geven op de praktijk van lokale warmte. Benieuwd naar een overzicht van alle warmte-initiatieven? Bekijk dan de Lokale Energie Monitor 2019

Een goede samenwerking tussen bewoners en gemeente is cruciaal om draagvlak te krijgen voor een aardgasvrijaanpak. In de wijk De Buitenpepers in 's-Hertogenbosch werd het afgelopen jaar veel geleerd

Er is een breed scala aan alternatieven voor aardgas. Dat is uitdagend, maar ook juist mooi. Energie Nederland maakte een inspirerende folder met een aantal succesvolle alternatieve

In een onlangs verschenen notitie van de landelijke Warmtetafel, waarin onder meer de rijksoverheid en de VNG zitting hebben, werden energiebedrijven en energiecoöperaties in een adem genoemd als

Het Programma Aardgasvrije Wijken en de Participatiecoalitie organiseerden op 8 december 2020 de tweede online-bijeenkomst “Help, we moeten samenwerken aan aardgasvrij”. Centraal stond de vraag hoe

Stichting Spaargas en de gemeente Haarlem hebben samen met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) onderzocht onder welke voorwaarden de BNG bereid is een warmtenet in de wijk Ramplaankwartier te

Het Nationaal Warmtefonds heeft voor de kwetsbare groep die geen enkele ruimte in hun budget heeft een nieuw financieringsproduct ontwikkeld: de Energiebespaarhypotheek. Z eker 104.000 woningeigenaren

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft een aantal maatschappelijke partijen - waaronder HIER - uitgenodigd om met een reflectie te komen op cruciale zaken in het

Warmte is voor de meeste lokale duurzame initiatieven nog nieuw terrein. Toch zijn er een tiental warmte initiatieven gestart. Wat doen deze initiatieven al? En wat betekent dit voor jou als

Evert Holthoon van stichting Duursaam Benoordenhout neemt je mee in het traject dat de Haagse wijk Benoordenhout doorloopt. Buurtbewoners verduurzamen daar met elkaar hun eigen buurt. Hoe kregen ze

Het is ingewikkeld om als warmte-initiatief een project financieel van de grond te krijgen. Daarom heeft Energie Samen Buurtwarmte samen met TNO de handleiding Financieringsaanvraag coöperatieve

Om de doelstelling uit het Klimaatakkoord voor warmtenetten haalbaar te maken, moet de aanpak van het Programma Aardgasvrije Wijken in de komende kabinetsperiode worden omgezet in een structurele

In Nederland zijn ontstaan steeds meer coöperatieve warmteprojecten. Energie Samen | Buurtwarmte bundelde acht verhalen die laten zien dat er veel positieve energie en veerkracht is onder bewoners die

De bewoners van de Benedenbuurt in Wageningen staan voor een technische uitdaging. Ze willen een duurzaam en betaalbaar warmtenet voor hun jaren ’50 wijk. Deze wijk bestaat uit zo'n 10 verschillende

In de warmtetransitie ligt voor de waterrijke gemeente Uitgeest een warmtenet op basis van aquathermie voor de hand. Maar hoe kom je van idee tot breed gedragen, kostenefficiënte oplossing? Vera van

Lokale warmte-initiatieven spelen een belangrijke rol bij het halen van de doelstelling uit het Klimaatakkoord om huizen aardgasvrij te maken. Belangrijkste reden: een warmtenet vereist vaak ook

Welke voorwaarden zorgen voor een nieuw samenspel tussen overheid, markt en de ‘nieuwe commons’ zodat bewonersinitiatieven een volwaardige positie in de lokale warmtetransitie krijgen? Energie Samen |

We zijn jaren gewend geweest om onze huizen te verwarmen met aardgas. Zo lang, dat we vaak vergeten waar dit aardgas vandaan komt en wat ervoor nodig is om het naar onze huizen te transporteren. 98%

In Denemarken zijn coöperatieve warmtenetten heel gebruikelijk. In ons land zoeken we naar mogelijkheden voor meer draagvlak. Hier liggen kansen voor coöperatieve warmte. Echter, de situatie is hier

Op vrijdag 31 januari komen in Utrecht 40 koplopers in de warmtetransitie bijeen voor de laatste HIER opgewekt kennissessie warmte van een serie van 4. Thema: de governance van een wijkwarmtebedrijf

De doelstellingen zijn ambitieus. Aardgasvrij in 2030. Dat vereist een forse warmtetransitie die op lokaal niveau haar beslag moet krijgen. Energiecoöperaties kunnen en moeten hierin een baanbrekende

Er zijn verschillende mogelijkheden voor financiering van duurzame energieprojecten vanuit subsidies en fondsen. In dit artikel zetten we de mogelijkheden voor energiecoöperaties en andere energie

Je bent als bewonersinitiatief op het punt aangekomen dat je samen met de gemeente goede afspraken op papier hebt gezet over de samenwerking richting een aardgasvrije toekomst. Maar nu volgt het

De lokale politiek heeft een belangrijke positie in de besluitvorming over een duurzame energievoorziening. Wanneer je als bewonersinitiatief serieus genomen wil worden, kun je die dus maar beter aan

Bewonersinitiatieven die zelf een coöperatief warmtebedrijf oprichten staan voor de keuze om dit helemaal zelf te doen, of samen met een gemeente of marktpartij. Energie Samen | Buurtwarmte heeft een

De warmtetransitie is een complexe opgave waarin veel samengewerkt moet worden. Eén van de belangrijke samenwerkingen is die tussen gemeente en bewonersinitiatief. Om de verschillende perspectieven te

Sta je aan de start van samenwerken met de gemeente, een bewonersinitiatief, een projectontwikkelaar of een andere partij? Of wil je een bestaande samenwerking verstevigen? Dan zit je met deze toolbox

De Participatiecoalitie sprak 70 bewonersinitiatieven en 5 gemeenten over hun ervaringen met samenwerken in de warmtetransitie. Ze komen steeds vaker tot afspraken op papier, en zijn het vaak eens

Hoe zorg je dat eigenaar-bewoners investeren in aardgasvrije maatregelen voor hun woning? In de Wijk van de Toekomst Ermelo zoeken de gemeente en wijkbewoners samen naar mogelijkheden. Onder het credo

In Nagele (gemeente Noordoostpolder) is een blok van acht woningen en een voormalig schoolgebouw voorzien van thermische zonnecollectoren en is een thermische opslagsysteem (HoCoSto) ingegraven in een

KetelhuisWG is de lokale energiecoöperatie voor de Wilhelmine Gasthuis-buurt in Amsterdam Oud-West. Bewoners en ondernemers nemen het heft in eigen handen voor een toekomstbestendige buurt. De

Het Traais Energie Collectief (TEC) uit het dorp Terheijden, gemeente Drimmelen, werkt samen met de inwoners aan een eigen, duurzame energievoorziening voor het dorp. Alle energie wordt lokaal

Het is hard nodig om het verduurzamen van de gebouwde omgeving te versnellen. Het Rijk heeft daarvoor het beleidsprogramma van de komende jaren naar buiten gebracht. De prioriteit ligt bij energie

Coöperatie Warmtenet Oost Wageningen (WOW) maakt zich sterk om een warmtenet te realiseren in de Benedenbuurt in Wageningen. De inzet is: een duurzame wijk en de wijk zonder gas van warmte te voorzien

De Oranjewijk in Leeuwarden gaat in 2030 van het gas af. Hoe? Die keuze wordt bewust nog niet gemaakt. Maar dat betekent niet dat energiecoöperatie Nieuwe Energie Oranjewijk tot die tijd achterover

Muiderberg duurzaam en betaalbaar verwarmen? Ja, dat kan. Dat bleek uit een haalbaarheidsonderzoek, uitgevoerd in 2020 op initiatief van energiecoöperatie Wattnu en enkele bewoners. Een warmtenet met

Het plan van het Traais Energie Collectief om als coöperatie een eigen lokaal warmtenet te ontwikkelen wordt stap voor stap werkelijkheid. In 2018 ontving de gemeente Drimmelen subsidie van het

In h et rapport "Zelfbeheer in de Warmtetransitie" verkennen Energie Samen en LSA bewoners acht beleidsinstrumenten die bewonersinitiatieven helpen bij het samenwerken met overheid en markt. De

Wil je weten wat in een wijk het energiegebruik is, of wat de energielabels van woningen zijn? Of juist liever wat de gemiddelde inkomens zijn? Met de Dataviewer Energietransitie Gebouwde Omgeving

In een goede samenwerking versterken publieke, coöperatieve en private partijen elkaar op de energiemarkt, en versnellen ze gezamenlijk de transitie naar duurzame energie. Gemeentes en provincies

Onder meer door de snel stijgende energieprijzen schieten buurtinitiatieven op het gebied van energiebesparing in heel Nederland als paddenstoelen uit de grond. Wat gaat daarbij goed en wat kan beter

Bijna alle Nederlandse woningen zijn nog aangesloten op het gasnet. Vanwege de CO2-uitstoot die het koken en verwarmen op aardgas veroorzaakt, wil Nederland hier voor 2050 van af. Volgens het

De Benedenbuurt in Wageningen van het gas af. Als het aan enthousiaste buurtbewoners Wanka Lelieveld en Robert-Jan Geerts ligt, is dat over een paar jaar werkelijkheid. Samen werken ze aan een plan om

In iedere buurt zijn wel mensen die hun huis al aan het verduurzamen zijn. Maar als je verder wil komen in een buurtaanpak is het juist belangrijk om ook de rest te betrekken. Hoe zet je zoiets in

We hebben in de energietransitie de neiging om het met name over technische, juridische, en politieke zaken te hebben. Maar het is een transitie van ons als mens en gemeenschap. In het Brabantse

Gelegen op een heuvel in Oost-Wageningen bevindt zich de Benedenbuurt: een groene, ruim opgezette wijk waar enkele groene, ruimdenkende bewoners een initiatief zijn gestart om de buurt van het gas af

Een aardgasvrij-initiatief begint vaak bij een of enkele bewoners, maar de transitie is uiteindelijk van iedereen in de wijk. Hoe kom je tot een breed gedragen initiatief? Dit vergt allereerst een

Steeds meer mensen besparen energie, maar een grote groep komt minder snel in beweging. Hoe kom je bij die mensen achter de voordeur? Hoe raak je in gesprek en help je ze bij het overgaan tot

Bij vraagstukken over nieuwe warmtevoorziening zijn vaak de koplopers en tegenstanders duidelijk aanwezig, maar van een grote groep mensen die daar tussenin zit hoor je veel minder. Veel

Afgelopen 30 juni organiseerde de Participatiecoalitie weer een Kennissessie warmte. Met 30 mensen vanuit initiatieven en gemeenten uit het hele land zaten we bij elkaar om kennis te delen en te

Op 10 juli 2020 was het weer tijd voor een kennissessie warmte georganiseerd door HIER opgewekt samen met Buurtwarmte, deze keer online via Zoom. Zo’n 30 deelnemers van bewonersinitiatieven en

Hoe lukt het Nederland om drastisch minder aardgas te gaan verbruiken? Met het oog op het Klimaatakkoord moeten we allemaal kijken naar alternatieven. Maar waar ligt de bal: bij de burger of bij de

'Jouw buurt aardgasvrij' is een magazine van HIER voor bewoners die met buren aan de slag willen. Het staat vol voorbeelden van andere bewonersinitiatieven, concrete tips en artikelen die het proces

Wil je als energie-initiatief, gemeente of woningcorporatie aandacht besteden aan communicatie over ‘wonen zonder aardgas’ of 'energie besparen'? Misschien zit je krap in de tijd. HIER heeft haar

Hoe ervaren woningeigenaren de energietransitie tot dusver? Voor een antwoord op die vraag deed het Sociaal en Cultureel Planbureau onderzoek met een focusgroep. De gesprekken die werden gehouden

In 2018 deed Motivaction in opdracht van Milieu Centraal onderzoek naar het duurzaamheidsgedrag van Nederlanders. Er wordt de afgelopen jaren meer en meer gesproken over duurzaamheid, maar handelen

Aflevering drie van het vierde seizoen van ‘HIER opgewekt, de podcast’. Podcastmaker Maarten Dallinga is bij de tiende editie van het Evenement HIER opgewekt en staat met inspirerende sprekers stil

Op basis van het eerste onderzoeksjaar van het ABC-project is een rapport uitgebracht met een analyse van de institutionele barrières voor een wijkgebonden warmtevoorziening in Amsterdam. De

In actie komen voor de energietransitie in je eigen woning is voor veel mensen een grote stap. Een te grote stap misschien wel. Wat helpt, is als een groep bewoners zich verenigt en gezamenlijk een

Lokale energiecollectieven in de provincie Groningen kunnen een startsubsidie aanvragen voor hun lokale energieproject. Met de bijdrage van maximaal 6.000 euro voor opstartkosten en het voor de eerste

Warmtebedrijf Ennatuurlijk helpt met het verduurzamen van Nederland. Ze koppelt buurten aan lokale bronnen voor verwarming en koeling, en werkt aan het duurzamer maken van de bestaande warmtenetten

In het Klimaatakkoord is afgesproken om voor 2030 1,5 miljoen woningen aardgasvrij te maken. Wat is daarvoor nodig? Hoe gaat het met energiebesparing, warmtepompen, geothermie en groen gas? En vooral

Ben jij aangesloten op een warmtenet (ook wel bekend als stadsverwarming)? Dan ga je straks, net als voor stroom en gas, meer betalen. Maar waarom eigenlijk? Dit heeft te maken met een ingewikkelde

We gaan aardgasvrij wonen. Het warmtenet is één van de drie meest voor de hand liggende alternatieven voor verwarmen met aardgas. Maar de bron van het warmtenet is vaak (nog) niet duurzaam. Sterker