Wijk- of dorpsaanpak

In Harderwijk timmert energiecoöperatie Endura al bijna tien jaar aan de weg. De komst van de klusteams heeft de samenwerking met de gemeente een flinke kick-start gegeven. Inmiddels bouwen ze samen

Een van de meest schrijnende cijfers van de energietransitie, zijn de energiearmoedecijfers. Maar wat wordt er precies met energiearmoede bedoeld en hoe ziet energiearmoede in Nederland eruit? HIER

Lokale energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn waardevolle partners voor gemeenten. Toch ontbreekt vaak structurele financiering. De Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB) kan een

Je wilt buren, wijk-, dorps- of stadsbewoners aanspreken om deel te nemen aan je duurzame-energieproject. Maar wat ga je vertellen, aan wie? Hoe wil je die mensen bereiken en hoe ga je ze interesseren

Op 29 oktober 2025 gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag bepaalt in grote mate het energiebeleid voor de komende jaren. Politieke partijen denken verschillend

Op woensdag 18 maart 2026 is het weer zover: de gemeenteraadsverkiezingen! Lokale politieke partijen zijn de komende weken druk met het schrijven van de verkiezingsprogramma's. Veel organisaties doen

Gemeenten werken in 2025 en 2026 aan een warmteprogramma: de routekaart voor de warmtetransitie. Nu is het moment om bewonersinitiatieven te laten bijdragen aan het warmteprogramma, zodat bewoners een

Er is veel belangrijke wetgeving op het gebied van energie in de maak of net aangenomen. Wat uit die wetten is nou echt relevant als je onderdeel bent van een energiegemeenschap, coöperatie of

Begin 2023 opende gemeente Zoetermeer de subsidieregeling ‘Handen Ineen’. Bedoeld voor collectieve initiatieven die bijdragen aan de energietransitie en bewust laagdrempelig van opzet zijn. Zo wil de

Op 1 januari 2021 startte het Programma Klimaat binnen de vier BUCH-gemeenten: Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo. Het richt zich op verschillende thema’s zoals de energietransitie, duurzame

Een gewone doorzonwoning uit de jaren ’60 gelegen in de wijk Overvecht-Noord. Maar wel met energielabel A. De verbouwing kwam voor rekening van de gemeente Utrecht, die de woning tot eind 2024 als

Wil je bewoners informeren over échte groene stroom, en ze helpen een duurzame keuze te maken bij het afsluiten van een energiecontract? Gebruik dan de Groene stroom checker van HIER. Op deze pagina

In de Amersfoortse wijk Schothorst-Zuid is sinds 1 februari 2025 de Energiehuiskamer geopend. Een mooi opgeknapt pand op een centrale locatie: midden in het winkelcentrum. Bewoners kunnen er

De ervaring wijst uit dat betrokkenheid van bewoners essentieel is voor het realiseren van een warmtenet. Deze en nog meer maatschappelijke kanten van een coöperatief warmtenet brengt HIER in beeld in

Op plekken waar relatief veel voortgang wordt geboekt bij het aardgasvrij maken van een wijk of dorp, wordt dezelfde belangrijke bouwsteen genoemd: een ‘energiehuis’. Het is een centraal punt in de

In 2020 opende het energiehuis 'Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht' in de wijk Pendrecht in Rotterdam. Culturele verschillen en financiële zorgen maken het gesprek met bewoners over aardgasvrij worden

Isolatie is een belangrijk onderdeel van het verduurzamen van alle woningen in Nederland. Maar in de spouwen, onder de dakrand en rondom kozijnen kunnen vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen leven

Veel huishoudens overwegen batterijen aan te schaffen nu de salderingsregeling gaat stoppen. Batterijen gaan ook een grote rol spelen in een elektriciteitsvoorziening die voor een groot deel is

De ervaringen uit de praktijk laten zien dat het verduurzamen van de bestaande woningen ingewikkeld is. Dat geldt zowel voor energiebesparing als het aardgasvrij(ready) maken. Het tempo is laag en

In het Friese Garyp kunnen bewoners terecht bij het energiehuis voor advies over het aardgasvrij(ready) maken van hun woning. Het wordt gerund door de lokale energiecoöperatie Enerzjy Koöperaasje

Wil je huishoudens informeren over hoeveel ze kunnen besparen onder de douche? Gebruik de Douche bespaarchecker van HIER. Hiermee geef je bewoners gemakkelijk inzicht in hoeveel water en energie ze

In de gemeente Leusden is in zes buurten een bottom-up buurtaanpak richting aardgasvrij een groot succes. Om andere gemeenten en participatieprofessionals op weg te helpen, zijn de opgedane ervaringen

Wil je bewoners helpen bij de vraag of een hybride of all electric warmtepomp voor hun woning de moeite waard is? Gebruik de Warmtepomp bespaarchecker van HIER. Hiermee bereken je gemakkelijk de

Energiebedrijven brengen tegenwoordig kosten in rekening als je zonnestroom teruglevert aan het elektriciteitsnet: terugleverkosten. Maar wat kun je verwachten als de salderingsregeling wordt

Wil je bewoners informeren over wat zonnepanelen nog opleveren nu de salderingsregeling wordt afgeschaft? Gebruik de Zonnepanelen checker van HIER. Hiermee geef je bewoners een eerlijk en objectief

De salderingsregeling maakte zonnepanelen jarenlang financieel aantrekkelijk. Nu wil het kabinet de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen*. Wat betekent dat voor de energierekening van

Isolatiebedrijven moeten zich aan regels houden om diersoorten zoals vleermuizen te beschermen. De huidige regelgeving is volgens sommige bedrijven echter moeilijk werkbaar. In dit webinar wordt een

Aan de slag met energie besparen in de buurt? De Participatiecoalitie biedt bewonersgroepen en gemeenten kosteloze ondersteuning aan bij het opzetten van collectieve acties. We hebben verschillende

Hebben jullie energiecoaches en/of fixteams onder jullie hoede, en wil je dat zij beter zichtbaar zijn in de buurt? Wijs ze dan op het SlimmeBuren overzicht van HIER! Iedereen die actief is als

De stempassen en kieslijsten voor de verkiezingen van het Europees Parlement zijn inmiddels verzonden. Op donderdag 6 juni 2024 mogen alle stemgerechtigden in Nederland weer een vakje aankruisen op

Het kan jaren duren om een aardgasvrijplan voor een buurt te maken. Om te voorkomen dat die tijd verloren gaat, is het handig om direct te beginnen met gericht energie besparen. Een 'energiehuis' kan

Op 4 oktober heeft het ministerie van BZK een brief aan de Kamer gestuurd met daarin een tijdelijke oplossing voor woningeigenaren om spouwmuren en daken vogel- en vleermuisvriendelijk te kunnen

De verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezing zijn bekend. HIER lichtte ze alle 18 door op de thema’s energie, bewoners en burgerinitiatieven. Hieronder zetten we onze bevindingen op een

Het Programma Aardgasvrije Wijken heeft inmiddels behoorlijk wat proeftuinen waarin een bewonersinitiatief een grote rol speelt. In vier video's delen initiatiefnemers hoe hun innovatieve aanpak eruit

Er is onenigheid over de concept-warmtewet. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) willen bij de openbare aanwijsprocedure

Zeven buurtinitiatieven uit Utrecht stelden een gezamenlijk manifest op met daarin hun visie op de ontwikkeling van warmtetten in de stad. Ze geven daarbij aandachtspunten voor lokaal beleid rond

Een Buurt Energie Systeem (BES) is een kleinschalige collectieve warmteoplossing, die 400 tot 800 woningen op een duurzame manier kan verwarmen. BES biedt de mogelijkheid om modulair wijk voor wijk

Er zijn in de media recent veel vraagtekens gezet bij de duurzaamheid van biomassa. Ondertussen zeggen experts dat de inzet ervan onmisbaar is om over te schakelen op duurzame energie. In dit artikel

Duurzame biogrondstoffen – de nieuwe term voor biomassa - vormen een noodzakelijke en waardevolle bron voor een CO2-neutrale en circulaire economie en zijn nodig om de klimaatdoelen te halen. De

Het wetsvoorstel voor de nieuwe warmtewet bevat veel punten die op draagvlak kunnen rekenen bij bewonersinitiatieven, maar gaat in de huidige vorm niet goed werken. Dat is de kern van de reactie van

Woningcorporaties en warmtebedrijven gaan op projectniveau snel tot afspraken komen over de aanleg van een warmtenet. De afspraken zijn vastgelegd in het zogenoemde ' Startmotorkader'. Het Rijk

Het besluit van het kabinet om te stoppen met de subsidie voor nieuwe projecten met biomassa voor lage temperatuur warmte (tot 100 graden) maakt het veel moeilijker en duurder om de gebouwde omgeving

De nieuwe Warmtewet 2 biedt kansen voor warmtecoöperaties, maar er zijn ook risico’s en knelpunten die moeten worden aangepakt. Dat is de conclusie van de kennissessie van HIER opgewekt en Buurtwarmte

Aardwarmte heeft veel potentie om op kosteneffectieve wijze bij te dragen aan de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. Dat is de belangrijkste conclusie van de WARM studie voor de gebouwde

Energie uit duurzame bronnen halen, dat kan al lang. Maar hoe doe je dat voor een hele wijk midden in de stad? Met woningen én bedrijven. Met monumentale en nieuwe gebouwen? Op de website Planken

Het advies van de SER om de toepassing van (houtige) biomassa in warmtenetten geleidelijk af te bouwen heeft ertoe geleid dat veel plannen zijn stopgezet. Wat betekent dat voor de doelstellingen van

Bewonersinitiatieven die zich bezighouden met duurzame warmte zijn pioniers. Intensief samenwerken met gemeenten en externe partijen is iets waar iedereen nog aan moeten wennen. Wel zijn er al goede

Minister Jetten heeft besloten dat warmtenetten in publiek handen moeten komen. In dit artikel lees je de belangrijkste onderdelen in de nieuwe wet die te maken hebben met de marktordening.

Na maanden van onderhandelen, hebben de provincies hun coalitieakkoorden rond. Hoe het ervoor staat met de plannen voor duurzame energie? HIER onderzocht het. Per provincie analyseerden we de

Wil je als gemeente middengroepen of nieuwe groepen bewoners bewegen om (samen) aan de slag te gaan met grotere energiebesparende maatregelen en het toekomstbestendig maken van woningen? Dan kan het

Met de Lokale Energie Monitor geeft Klimaatstichting HIER al acht jaar inzicht in de lokale energie-initiatieven in Nederland. Op basis van de monitor over 2022 heeft onderzoeker Anne Marieke

Welke leervragen moeten beantwoord worden om te zorgen dat het potentieel van bewonersinitiatieven in de warmtetransitie volledig benut wordt? HIER stelde een kennisagenda op. De hoofddoelstelling

Energiecoöperaties ondervinden relatief vaak moeilijkheden bij het vinden van een geschikte financiering. Maar even vaak heeft dit te maken met de onbekendheid van de mogelijkheden. Het

2030 en 1,5 miljoen woningen van het aardgas af is de ambitie. Maar dit is niet direct betaalbaar voor alle woningeigenaren en -verhuurders. De overheid heeft daarom een aantal regelingen in het leven

Steeds meer bewonersinitiatieven werken aan plannen om de buurt over te laten stappen op duurzame warmte. Voor welke warmteoplossingen kiezen ze, slagen ze erin hun buurt te betrekken en welke rol

Het Sociaal en Cultureel Planbureau onderzocht in hoeverre er onder burgers draagvlak is voor de overgang naar aardgasvrije woningen. De onderzoekers identificeren daarbij groepen en brengen hun

In een reeks artikelen laten we partijen aan het woord die voor hun vakgebied antwoord geven op de vraag: “Hoe communiceer je op een slimme manier met bewoners over aardgasvrij wonen?”. In dit derde

HIER-collega Susanne van Suylekom reageert in de Volkskrant op het demoniseren en ophemelen van specifieke aardgasvrije technieken. De focus moet niet op één techniek liggen, vindt ze, omdat er straks

In een reeks artikelen laten we partijen aan het woord die voor hun vakgebied antwoord geven op de vraag: “Hoe communiceer je op een slimme manier met bewoners over aardgasvrij wonen?”. Het tweede

We moeten "de middengroepen" meekrijgen in de energietransitie, hoor je vaak. Maar wie zijn dat dan? En hoe kunnen we hen bewegen om samen aan de slag te gaan in de lokale energietransitie? In

In het Haarlemse Ramplaankwartier is het plan om woningen uit te rusten met PVT-panelen en een warmtepomp, en aan te sluiten op een buurtwarmtenet. Hoe gaat dat in zijn werk met honderden huishoudens

In een reeks artikelen laten we partijen aan het woord die voor hun vakgebied antwoord geven op de vraag: “Hoe betrek je bewoners slim bij de overgang naar aardgasvrij wonen?”. In dit zevende artikel

Het is niet de kwestie óf we van het aardgas afgaan, maar hóé. Gemeenten onderzoeken hoe ze de warmtetransitie de komende jaren gaan aanvliegen in de Transitievisie Warmte. Pakken ze dit top-down aan

Hoe lukt het Nederland om drastisch minder aardgas te gaan verbruiken? Met het oog op het klimaatakkoord moeten we allemaal kijken naar alternatieven. Maar waar ligt de bal: bij de burger of bij de

Hoe betrek je bewoners bij het aardgasvrij maken van een wijk? In Purmerend hebben ze inmiddels de nodige ervaring opgedaan. Joke Dijkstra, omgevingsmanager bij gemeente Purmerend, deelt de

Het Expertise Centrum Warmte heeft voor gemeenten en andere instellingen factsheets gemaakt over veelgebruikte energiebronnen, energiedragers en gebouwmaatregelen. Ze zijn goed bruikbaar in combinatie

Bewonersparticipatie bij de transitie naar aardgasvrije wijken is onmisbaar, met name tijdens de uitvoering van maatregelen. Maar om bewoners in deze fase mee te laten doen, is het cruciaal om al veel

De Transitievisies Warmte van gemeenten zijn nog niet voldoende concreet zijn om te kunnen starten met de uitvoering. Dit komt naar voren uit een analyse van de gezamenlijke netbeheerders. Van alle

Hoe ziet het besluitvormingsproces over het aardgasvrij maken van een wijk eruit? Wat staat er in de Transitievisie Warmte, wat in het wijkuitvoeringsplan en hoe past dit binnen de landelijke

Per 1 juni 2020 is het Expertice Centrum Warmte (ECW) gestart met een nieuwe regeling voor gemeenten. Het gaat om de regeling Extern Advies Warmtetransitie (EAW) waarmee gemeenten een specifieke

Op veel plekken in het land werken bewonersgroepen aan een alternatieve warmtevoorziening voor hun wijk. Sommige werken hierin nauw samen met de gemeente. Andere maken de plannen zelf, en zien de

Het is echt zo: Nederland moet van het aardgas af. De overheid heeft als doel gesteld dat we in 2050 geen gebruik meer maken van aardgas als energiebron. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar? Laten de

Haarlem werkt aan een duurzame, groene en schone stad. Het college wil dat Haarlem in 2030 klimaatneutraal is en in 2040 aardgasvrij. Dat betekent dat we onze huizen op een andere manier moeten gaan

RVO.nl heeft een leuke en informatieve uitgave over aardgasvrij gemaakt met cijfers en graphics en een technieken-animatiefilmpje, over het aantal woningen, de ambitie en het uitvoeringstempo. De

Er gebeurt in Nederland veel op het gebied van duurzame energieoplossingen. Zoveel, dat je soms door alle duurzame bomen het bos niet meer ziet. Van warmtepompoplossingen en warmtenetten tot hybride