Het is bloedheet en we breken het ene na het andere warmterecord. Voor De Staat van het Klimaat 2015 vroegen we Geert-Jan van Oldenborgh, klimaatonderzoeker bij het KNMI, wat die warmterecords nu eigenlijk betekenen.
2014, het warmste jaar ooit
Het leek er vorige zomer eigenlijk helemaal niet op, dat het zo’n warm jaar zou worden. Maar toen de cijfers aan het eind aan het jaar binnenkwamen, bleek het toch zo te zijn: 2014 was voor Nederland het warmste jaar in de geschiedenis sinds de waarnemingen 300 jaar geleden begonnen. “De zomer was inderdaad helemaal niet zo warm. Het aantal zomerdagen, waarbij de temperatuur boven de 25 graden uitkomt, was zelfs lager dan gemiddeld,” zegt Van Oldenborgh. “Maar de andere seizoenen waar exceptioneel zacht. En zo kon 2014 toch uitgroeien tot een erg warm jaar. Het versloeg 2010 en 2005, die hiervoor aan kop gingen.”
Super zacht, maar toch geen top zomer
Het was niet alleen in Nederland uitzonderlijk warm, eigenlijk had heel Europa een jaar waarin records werden gebroken. Alleen Portugal bleef onder het gemiddelde. Vooral in Rusland en de Balkan was het jaar uitzonderlijk warm. Bijna overal zag je dezelfde trend: een zachte winter en lente, gevolgd door een iets koelere zomer. De Scandinavische landen waren de enige die ook een warme zomer hadden.
Nederlandse situatie rechtstreeks te linken aan warmer worden klimaat
De Nederlandse situatie van 2014 is zeer exceptioneel en rechtstreeks te linken aan het warmer worden van het klimaat. “Berekeningen laten zien dat de kans op zo’n warm jaar nu 300 keer groter is dan vroeger,” zegt Van Oldenborgh. “Zulke jaren zijn nu nog heel zeldzaam, maar zullen in de toekomst veel vaker voorkomen.” Uiteindelijk bleek 2014 een jaargemiddelde te hebben van 11,5 graden, waar 10,1 normaal is.
10 warmste jaren in de laatste 17 jaar
Ook wereldwijd nam 2014 de koppositie over als warmste jaar. “Vaak wordt gedacht dat 1998 onverslaanbaar is als warmste jaar, maar met de nieuwste metingen was die al verslagen door 2005 en 2010. Nu gaat dit jaar ook daar weer overheen,” zegt Van Oldenborgh. Door de prestatie van vorig jaar hebben de tien warmste jaren sinds het eind van de 19e eeuw allemaal plaatsgevonden in de laatste 17 jaar. En het zou zo kunnen dat ook 2015 zich in dat lijstje gaat mengen. Niet alleen zet de opwarming door, er is op dit moment een zwakke El Niño die de wereld gemiddeld wat warmer maakt. Voor Nederland maakt dit echter niets uit.
De Staat van het Klimaat 2015
Bovenstaand artikel komt uit De Staat van het Klimaat 2015, een uitgave met populair wetenschappelijke artikelen over het klimaatprobleem. De Staat van het Klimaat legt bij 12 nieuwsberichten uit het afgelopen jaar de link met klimaatverandering. Download De Staat van het Klimaat 2015 hier.
