Warmtepomp bespaarchecker
Is een warmtepomp iets voor jouw woning?
Weten of een (hybride) warmtepomp voor jouw woning financieel de moeite waard is? Bereken het eenvoudig met de Warmtepomp Bespaarchecker.
Met een volledig elektrische warmtepomp heb je geen aardgas meer nodig om een woning te verwarmen. Wat is een warmtepomp precies? En waar moet je rekening mee houden als je overweegt om een warmtepomp te kopen?
Een warmtepomp is een elektrisch apparaat waarmee je een huis kunt verwarmen. Hij haalt warmte uit een bron, zoals de buitenlucht, de bodem of zonnecollectoren op je dak. De warmte van de bron wordt vervolgens gebruikt om je huis te verwarmen en voor warm water. Het apparaat gebruikt daarvoor stroom. Om de warmtepomp efficiënt te laten werken, moet een huis wel geschikt zijn. Dat betekent dat het goed geïsoleerd is, en de radiatoren of vloerverwarming op lage temperatuur kunnen werken. Verderop in dit artikel lees je hoe dit werkt.
Een warmtepomp ziet er anders uit dan een cv-ketel en neemt meer ruimte in beslag. Een volledig elektrische warmtepomp (all electric warmtepomp) heeft een voorraad vat voor warm water (100-200 liter). Bekijk voorbeelden van hoe een warmtepomp er binnen en buiten uitziet.
Dit artikel gaat over volledig elektrische warmtepompen. Je kunt daarmee volledig van het gas af, als je ook elektrisch kookt. Er bestaan daarnaast warmtepompen die samenwerken met een cv-ketel. Die zijn in te zetten als een huis nog niet geschikt is voor een volledig elektrische warmtepomp. Bekijk hiervoor ons artikel over hybride warmtepompen.
Weten of een (hybride) warmtepomp voor jouw woning financieel de moeite waard is? Bereken het eenvoudig met de Warmtepomp Bespaarchecker.
Je kunt een volledig elektrische warmtepomp niet zomaar in ieder huis installeren. Een woning moet geschikt zijn voor verwarmen op lage temperatuur. Anders krijg je het huis mogelijk niet warm genoeg in de winter of werkt de warmtepomp niet efficiënt, met een hoge energierekening tot gevolg. De meeste huizen na bouwjaar 1999 zijn geschikt voor verwarmen op lage temperatuur. Daarnaast heb je in huis ruimte nodig waar de warmtepomp geplaatst kan worden. Hieronder zetten we op een rij wat er komt kijken bij een warmtepomp.
Lagetemperatuurverwarming klinkt wellicht niet comfortabel. Het stukje 'lagetemperatuur' gaat echter niet over de temperatuur in huis, maar over de temperatuur van het water in het verwarmingssysteem. Door radiatoren in een huis met een cv-ketel stroomt doorgaans water van zo'n 60-90 graden. Maar een warmtepomp werkt veel efficiënter als het water niet te ver opgewarmd hoeft te worden. In een ideale situatie komt het water niet boven de 35 graden.
Om met zo'n lage temperatuur een woning goed te kunnen verwarmen, moet een huis goed geïsoleerd zijn én de radiatoren of vloerverwarming geschikt. Bij lagetemperatuurverwarming is de temperatuur in huis constant. Dat betekend dat s'avonds de thermostaat niet lager gaat. Zet de thermostaat bijvoorbeeld op een constante 19 graden. Verwarmen op lage temperatuur wordt over het algemeen als comfortabeler ervaren dan op hoge temperatuur, door het elimineren van schommelingen.
De meeste warmtepompen kunnen water ook wel tot ongeveer 55 graden verwarmen. Ook zijn er steeds meer modellen die zelfs 75 graden halen. Daarmee kun je van het gas af zonder dat je huis klaar is voor lagetemperatuurverwarming. Maar als je vaak boven 35 graden uitkomt, daalt het rendement en gebruik je veel stroom. Dit kost niet alleen veel, je belast het stroomnet er ook mee.
Voor lagetemperatuurverwarming heeft je huis goede isolatie nodig om niet te veel warmte te verliezen. Je verwarmingssysteem heeft namelijk vaak minder vermogen dan een cv-ketel. Je krijgt het huis dan niet warm als je te veel warmte verliest.
Daarnaast houd je met een warmtepomp je huis vaak constant op dezelfde temperatuur in het stookseizoen. Met lagetemperatuurverwarming duurt het namelijk langer om een kamer warm te krijgen. Even de verwarming uitzetten als je van huis of naar bed gaat is dan niet handig. Ook werkt de warmtepomp zuiniger als hij doorlopend op een laag pitje draait, en niet steeds wisselt tussen uitstaan en hard werken. En als de verwarming de hele tijd aanstaat, is het extra belangrijk om de warmte binnen te houden.
Over het algemeen is isoleren tot energielabel B voldoende om een huis met een warmtepomp te verwarmen. Dat betekent dat je goede dak-, vloer- en gevelisolatie hebt, en HR++ glas.
Je warmte-afgiftesysteem, zoals radiatoren of vloerverwarming, heeft voldoende capaciteit nodig om met een lage watertemperatuur de woning warm te krijgen. Over het algemeen geldt dat hoe groter het oppervlak van het systeem is, hoe meer warmte het kan afgeven. Vloerverwarming is daarom vaak geschikt, maar er bestaan ook speciale lagetemperatuurradiatoren en convectoren die op lage temperatuur werken. Ook zijn er voorbeelden van mensen die overstapten op een warmtepomp en hun radiatoren niet hoefden te vervangen.
Met je huidige cv-ketel kun je testen of je huis klaar is voor lagetemperatuurverwarming met een warmtepomp. Je doet dit door de watertemperatuur van de cv-ketel te verlagen. Lees hoe je de test uitvoert of bekijk hoe Theo uit Helmond het deed.
Bij goede isolatie hoort goede ventilatie. Door goed te isoleren en kieren te dichten, komt er steeds minder verse buitenlucht het huis binnen. Dat is de bedoeling, maar té weinig frisse lucht in huis is ongezond. Zorg dus altijd dat er goed geventileerd wordt.
Er bestaan verschillende soorten ventilatiesystemen. Met name balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) werkt goed samen met een warmtepomp. Dat is één systeem waarin lucht uit huis wordt afgevoerd en frisse lucht wordt aangevoerd. De frisse lucht wordt verwarmd met de lucht die wordt afgevoerd. Dat balansventilatie zo goed met een warmtepomp samengaat, heeft twee redenen:
Dit betekent niet dat balansventilatie altijd noodzakelijk is. Er zijn ook mensen die hun huis verwarmen met een warmtepomp, zonder balansventilatie.
Lees verder over hoe je goed ventileert en welke systemen er bestaan.
Een volledig elektrische warmtepomp neemt zowel binnen als buiten ruimte in beslag. Hiervoor heb je ruimte nodig. Hoeveel verschilt per type warmtepomp. Bekijk het overzicht met soorten warmtepompen of de voorbeeldfoto's om daar een beter beeld bij te krijgen. Het is handig om met onderstaande zaken rekening te houden:
Naast volledig elektrische warmtepompen bestaan er ook hybride warmtepompen. Je houdt dan je cv-ketel of koopt een nieuwe, en daarnaast komt een warmtepomp te hangen. De cv-ketel zorgt voor warm douche- en kraanwater, en wordt ingeschakeld als het buiten zo koud is dat de warmtepomp je huis niet meer efficiënt kan verwarmen. Dat heeft als voordeel dat je het huis altijd warm krijgt, ook als het niet de hele winter lukt om lagetemperatuurverwarming te gebruiken. Daarnaast is er geen boilervat dat ruimte in beslag neemt.
Met een hybride warmtepomp bespaar je wel minder energie dan met een volledig elektrische warmtepomp. En je hebt nog aardgas nodig. Zeker als er bij je gemeente al plannen zijn om jouw hele buurt aardgasvrij te maken, is het handig om goed na te denken of je in een hybride warmtepomp wil investeren.
Je vindt meer informatie in ons artikel over hybride warmtepompen, waaronder een handige tool om te berekenen in hoeveel jaar jij een hybride warmtepomp zou terugverdienen.
Er is voorlopig geen reden tot zorgen als jouw huis niet geschikt is voor een warmtepomp. Er zijn ook andere manieren om van het gas af te gaan, zoals met een warmtenet. Bovendien hoef je niet alleen te bedenken wat in jouw situatie een geschikt alternatief voor aardgas is. De gemeente heeft de taak om dit per wijk uit te zoeken.
De ene warmtepomp is de andere niet. Verschillende soorten maken gebruik van verschillende bronnen en geven de warmte op verschillende manieren af. Hieronder vind je een overzicht van de soorten volledig elektrische warmtepompen, Voor info over warmtepompen die samenwerken met een HR-ketel op gas kun je kijken in ons artikel over hybride warmtepompen.
Deze onttrekt warmte uit de buitenlucht en verwarmt hiermee het water dat door je verwarmingssysteem stroomt. Binnen in huis staat of hangt een apparaat dat ongeveer zo groot is als een koelkast, en daarnaast een extra vat om warm water op te slaan. Buiten op het dak, aan de gevel of in de tuin staat ook een apparaat om warmte mee te winnen.
Dit type gebruikt de grond als bron en verwarmt water in je leidingen. De bodem is het hele jaar door ongeveer 10-12 graden. Daar kan een warmtepomp heel efficiënt warmte uit halen, zelfs als het buiten vriest.
Het deel van de warmtepomp dat warmte wint, zit buiten in de grond ingegraven. Vaak zijn dat leidingen die verticaal ongeveer 75 tot 150 meter diep worden ingegraven. Het is ook mogelijk om een horizontaal buizensysteem enkele meters diep in te graven. Dit kost meer ruimte in de tuin.
Om water in de leidingen te verwarmen, gebruikt deze warmtepomp zonnewarmte uit speciale panelen die op je dak liggen. Normale zonnepanelen worden PV-panelen genoemd, dit staat voor 'photovoltaic'. de 'T' in PVT-panelen staat voor 'thermisch'. Met deze zonnewarmtepanelen wek je dus stroom op én ze dienen als warmtebron voor de warmtepomp.
Ook een airconditioning met een binnen- en buitendeel kan (vaak) verwarmen. Dit heet ook wel een lucht/luchtwarmtepomp. Net als bij een lucht/waterwarmtepomp staat er buiten een deel met een ventilator dat de buitenlucht als warmtebron gebruikt. Deze warmtepomp maakt daar echter geen warm water van, maar warme lucht. Vaak is dit vooral geschikt om een enkele ruimte mee te verwarmen, maar er bestaan ook systemen voor meerdere kamers. Deze warmtepomp staat ook wel bekend als een split airco.
Een warmtepomp is een flinke investering, en de prijzen lopen per situatie behoorlijk uiteen. Er zijn veel merken en modellen warmtepompen met verschillende vermogens. En de aanleg is op de ene plek ingewikkelder dan op de andere. Tegelijk ga je in een goed geïsoleerd huis met een geschikt afgiftesysteem energie besparen. Daardoor verdien je, afhankelijk van je situatie, de warmtepomp volledig of deels terug.
Hieronder vind je een indicatie van prijzen voor verschillende soorten warmtepompen*, die in de praktijk hoger of lager kunnen uitvallen. Van het bedrag is eventuele subsidie al afgetrokken. Let op: de aanpassingen aan je huis, zoals isolatie en radiatoren of vloerverwarming, zijn niet meegenomen.
| Lucht/waterwarmtepomp | € 10.000 |
| Bodem/waterwarmtepomp | € 20.000 |
| Warmtepomp met PVT-panelen | € 20.000 |
| Lucht/luchtwarmtepomp | Vanaf € 2500 |
*bron: Milieu Centraal
Met een warmtepomp bespaar je op de energierekening. Dat komt door het rendement van de warmtepomp en de prijs van stroom en gas. Hieronder lees je hoe dit zit.
Een warmtepomp haalt 'gratis' warmte uit een bron zoals de buitenlucht of bodem. De warmtepomp gebruikt daarbij stroom, maar dit kost minder dan wanneer je een cv-ketel op aardgas stookt. In een goed werkend systeem met een warmtepomp gebruik je over een heel jaar gemiddeld ongeveer 1 kWh stroom om 4 kWh warmte te maken voor je verwarming en tapwater. Dit kun je ook uitdrukken als een Seasonal Coefficient of Performance (SCOP) van 4. Bij een SCOP van 4 wordt dus 4 keer zoveel warmte door de warmtepomp geleverd als dat er aan stroom in gaat.
Aardgas betaal je aan je energieleverancier in kubieke meter (m3). Stroom betaal je in kiloWattuur (kWh). Een m3 aardgas is ruim drie keer zo duur als een kWh stroom. Toch is stroom per hoeveelheid energie duurder dan aardgas. In een m3 aardgas zit namelijk ongeveer 9,5 kWh energie. Met deze gegevens én de SCOP van een warmtepomp, kun je nu uitrekenen wat voordeliger is.
Hieronder kun je een voorbeeldberekening bekijken voor een huis dat nu 1000 m3 aardgas gebruikt. Met een warmtepomp zou hier jaarlijks € 790 bespaard worden. De warmtepomp is in 13 jaar terugverdiend als de cv-ketel nog goed werkte. Als de cv-ketel aan vervanging toe was, heeft de extra investering voor een warmtepomp een terugverdientijd van 10 jaar.
We gaan bij dit voorbeeld uit van:
De berekening is dan:
De uiteindelijke besparing en terugverdientijd verschilt per situatie. Doorgaans wordt de terugverdientijd korter als je gasverbruik hoger is, mits je woning wel op lage temperatuur verwarmd kan worden. Als je gasverbruik al heel laag is, wordt de besparing kleiner en zal het ook langer duren om een warmtepomp terug te verdienen. Op onze website vind je een tool die je helpt om de terugverdientijd van een hybride warmtepomp eenvoudig te berekenen.
Daarnaast heeft Milieu Centraal een handige check waarmee je een idee krijgt van wat een lucht/water-, bodem/water- of hybride warmtepomp voor jouw huis zou kosten.
Als je zonnepanelen hebt die meer opwekken dan je nu verbruikt, lever je nu stroom terug aan het elektriciteitsnet. Hiervoor krijg je een terugleververgoeding van je energieleverancier, en die is lager dan de prijs die je normaal betaalt als je stroom moet inkopen. Als je deze stroom gebruikt voor je warmtepomp, hoef je geen stroom in te kopen tegen normaal tarief, maar gebruik je de stroom waar je zelf relatief weinig geld voor zou krijgen. Dit maakt het gebruik van je warmtepomp extra voordelig en de terugverdientijd korter. Als je nog geen zonnepanelen hebt en je kunt er voldoende kwijt, is het daarom voordelig om er zoveel neer te leggen dat ze ook genoeg opwekken voor je warmtepomp. Als je dak al vol ligt en je wekt niet meer op dan je zonder warmtepomp verbruikt, haal je uit de combinatie met zonnepanelen geen extra voordeel.
Hoe dit precies werkt, gaat wel veranderen. Je mag nu namelijk alle stroom die je opwekt en niet direct zelf gebruikt aan het elektriciteitsnet terugleveren, en dezelfde hoeveelheid later weer gratis afnemen als je meer nodig hebt dan je opwekt. Dit kan door de 'salderingsregeling'. Deze wordt de komende jaren afgebouwd, maar ook dan blijven zonnepanelen voordelig.
De overheid wil graag dat meer mensen gas gaan besparen met een warmtepomp. Je krijgt daarom op veel modellen subsidie. Het bedrag varieert van € 750 tot € 5000. Goed om te weten: op lucht/luchtwarmtepompen wordt geen subsidie gegeven.
Een warmtepomp haalt warmte uit de omgeving (lucht, bodem of water) en gebruikt deze warmte voor het verwarmen van de woning of warm tapwater (bijv. douchen).
De bron (lucht, bodem of water) geeft zijn warmte af aan het koudemiddel. Het koudemiddel is een vloeistof die bij een lage temperatuur de warmte opneemt van de bron.
Vervolgens wordt het koudemiddel op druk wordt gebracht. Door de extra druk, stijgt de temperatuur van het koudemiddel. Het koudemiddel wordt warm. Bijna alle elektriciteit die een warmtepomp verbruikt, wordt gebruikt door het op druk brengen van het koudemiddel.
De warmte van het samengeperste koudemiddel wordt afgegeven aan het water dat gebruikt wordt voor de centrale verwarming van je huis of warm tapwater .
De druk van het koudemiddel wordt weer verlaagd in het expansieventiel, waardoor de temperatuur van het koudemiddel daalt.
Het koude koudemiddel is nu weer koud en klaar om warmte op te nemen van de warmtebron. De cyclus kan weer opnieuw beginnen.
Weten of een (hybride) warmtepomp voor jouw woning financieel de moeite waard is? Bereken het eenvoudig met de Warmtepomp Bespaarchecker.
In Nederland zijn al veel warmtepompen geïnstalleerd. Zowel in bestaande bouw als nieuwbouw. Er zijn daardoor al behoorlijk wat woningeigenaren die al jaren weten hoe het is om een warmtepomp te hebben. Over het algemeen zijn hun ervaringen positief: zeven op de tien gebruikers geven het apparaat op z’n minst een 8. Net zoveel mensen geven aan in een volgend huis weer een warmtepomp te nemen. Uiteraard is niet iedereen tevreden: 5 procent beoordeelt hun warmtepomp met een onvoldoende. Wil je hier meer over lezen? Download het rapport dat in opdracht van Milieu Centraal werd gemaakt.
HIER verzamelde verhalen van mensen met verschillende soorten warmtepompen. Ze delen daarin wat het voor hen inhield om over te stappen en wat het kostte. Bekijk de video's van bijvoorbeeld Marcel uit Zwolle en Gerrit en Dinke hieronder of bezoek de pagina met ervaringsverhalen.


Een warmtepomp bestaat meestal uit minstens twee delen: een buitendeel (de unit die buiten of op het dak staat) en een binnenunit (die in je huis naast of in plaats van de cv-ketel hangt)

Zelf al je energie opwekken en volledig onafhankelijk zijn van het stroom- en gasnet. Is het mogelijk? Wat heb je nodig? In dit artikel bespreken we de onderdelen die nodig zijn voor een eigen
Ontvang tips, artikelen, nieuws en meer! Geef hieronder aan welk thema je voorkeur heeft.