Schooldakrevolutie versnelt uitrol zonnepanelen op schooldaken

Landelijk heeft 25% van alle basis- en middelbare scholen zonnepanelen op het dak. Dit is al een stap, maar waarom hebben nog niet álle scholen zonnepanelen? Roebyem Anders richtte precies met deze vraag samen met mede initiatiefnemers Marjan Minnesma en NL 2025 in 2016 Stichting Schooldakrevolutie op, met als doel drempels weg te nemen en de energietransitie te versnellen. We hebben met Roebyem gesproken over de aanpak van de Schooldakrevolutie, en wat gemeenten kunnen betekenen bij het plaatsen van zonnepanelen op schooldaken.

Helpen bij het gedoe

Het plaatsen van zonnepanelen op schooldaken is extra lastig omdat het eigendom van scholen vaak juridisch en economisch is gesplitst. De gemeente heeft het economisch claimrecht, maar het bestuur van de school heeft het juridisch eigendom. Daar komt nog bij dat meerdere scholen vaak onder één schoolbestuur vallen. Dit schoolbestuur is ook verantwoordelijk voor het plaatsen zonnepanelen, maar heeft vaak al veel andere dingen aan het hoofd.

Bij schoolbesturen zit ook vaak een gebrek aan kennis over verduurzamen. Verduurzaming wordt nog als een extraatje gezien, als plus op het standaard onderhoud. Terwijl het ook gezien kan worden als een integraal onderdeel van het onderhoud waarmee ook kosten kunnen worden bespaard. De investering kan zeker met de huidige hoge energieprijzen tussen 8 en 15 jaar worden terugverdiend.

Roebyem: "Als je erover nadenkt: scholen kunnen voor zonnepanelen een lening aanvragen met een hele lage rente (de Scholen Energiebespaarlening) en het kan helemaal voor ze geregeld worden. Waarom doen dan niet álle scholen dat? Voor schooldaken is het meestal zo dat scholen en gemeenten best wel zonnepanelen willen. Het staat in de duurzaamheidsdoelstellingen. Het is leerzaam voor kinderen. Alleen hebben scholen het, geheel begrijpelijk, al druk genoeg met allerlei andere dingen. Met de Schooldakrevolutie kunnen we alles regelen voor de school, inclusief de financiering."

Schooldakrevolutie gaat in gesprek met de schoolbesturen. Een schooldakcoach laat zien hoeveel zonnepanelen er op het dak kunnen, wat de voordelen zijn en begeleidt het traject van de uitvoering. Bijvoorbeeld door te helpen bij het vergelijken van offertes en het kiezen van de installateur. De stichting ondersteunt ook bij het terug laten komen van de zonnepanelen in de klas. Door bijvoorbeeld een dashboard op te hangen in de school, die laat zien wat de zonnepanelen opwekken, maar ook in het meenemen van zonne-energie in het lesmateriaal. Zodat ieder kind kennis kan maken met zonne-energie.

Luister voor meer informatie over de werkwijze van Schooldakrevolutie ook naar deze podcast.

“Scholen kunnen voor zonnepanelen een lening aanvragen met een hele lage rente en het kan helemaal voor ze geregeld worden. Waarom doen dan niet álle scholen dat?”

Waar is de Schooldakrevolutie actief?

Inmiddels is de Schooldakrevolutie actief in het hele land. In 2020 heeft de stichting meer dan 780 scholen geholpen in de besluitvorming naar zonnepanelen via schooldakcoaches. Naast het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, financieren inmiddels ook meerdere provincies de Schooldakrevolutie. Zodat scholen deze ondersteuning gratis kunnen krijgen, zoals in Noord-Holland, Utrecht, Friesland, Flevoland en Drenthe.

Roebyem: "Stichting Schooldakrevolutie geeft onafhankelijk advies over de uitvraag naar de markt van installateurs. Belangrijk aandachtspunt is dat de installateur ervaring heeft met projecten op scholen. Dat kunnen dus ook lokale installateurs zijn."

Wat kun je als gemeente doen?

Roebyem: "Gemeenten spelen bij zonnepanelen op schoolgebouwen een hele belangrijke rol. Juist omdat ze gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen over het verduurzamen van de schoolgebouwen. Gemeenten kunnen veel pro-actiever naar scholen toestappen. Stuur brieven, nodig schoolbesturen uit bij de burgermeester. Ze kunnen ook risico’s voor scholen wegnemen, door bijvoorbeeld het onderzoek naar dakconstructie te financieren. Als de school dan nog niet doorzet, leg dan maar uit waarom je nog geen zonnepanelen hebt. De lening is er, de ondersteuning is er."

"De gemeente kan ter ontzorging de Schooldakrevolutie inschakelen of zelf een coach aanstellen die scholen begeleidt bij de uitvoering van projecten. Het plaatsen van zonnepanelen is ook te combineren met doelstellingen voor ventilatie en groene daken die gemeenten hebben. Gemeenten krijgen daarnaast steeds meer ruimte om het plaatsen van zonnepanelen ook bij scholen te verplichten."

“Gemeenten kunnen veel pro-actiever naar scholen toestappen”

De buurt betrekken

Schooldaken zijn vaak hoog met een groot plat dak. Ze bieden veel ruimte voor zonnepanelen Die zonnepanelen hebben scholen vaak niet helemaal zelf nodig. Tegelijk willen scholen vaak ook iets betekenen voor hun gemeenschap en buurt. De ruimte die op het dak over is, kan dan gebruikt worden voor zonnepanelen voor de buurt. Via de SCE-subsidie kunnen buurtbewoners binnen de postcoderoos dan ook deelnemen aan het zonnepanelenproject.

Dit gebeurt bijvoorbeeld in Delft. Energiecoöperatie Deelstroom Delft legt op deze manier nog minimaal 180 extra zonnepanelen op het dak van de school Delfland. Voor meer informatie over dit project, zie: