Klimaat- en Energieverkenning 2022: hoge gasprijzen zorgen voor 5% extra besparing, gebiedsgerichte aanpak heeft nog beperkt effect

Het PBL verwacht dat de CO2-uitstoot daalt van 24,5 megaton in 2021 naar 18,2 megaton in 2030 (met een onzekerheid van 3 megaton). Dat is 8 megaton meer dan de doelstelling. Het aardgasverbruik in huishoudens daalt van 8,2 miljard m3 in 2020 naar 6,7 miljard m3 in 2030. Dit staat in de Klimaat- en Energieverkenning 2022 (KEV).

Oorzaken voor afname

Belangrijke oorzaken van de afname zijn duurzame nieuwbouw, het treffen van verduurzamingsmaatregelen tijdens reguliere woningverbetering, gedragsverandering, de aanleg van warmtenetten en klimaatverandering (gemiddeld warmere winters). Alleen al door klimaatverandering zal het gasgebruik in 2030 9 procent lager zijn dan in 2000.

Beperkte impact gebiedsgericht aanpak

De KEV kent een beperkt effect toe aan de gebiedsgerichte aanpak. Ze houdt voor 2030 rekening met de aansluiting van 80.000 woningen op een warmtenet in het kader van de Startmotor en circa 30.000 aansluitingen op een warmtenet in het kader van het programmavoorstel NieuweWarmteNu!. Dat is aanzienlijk minder dan de doelstelling dat in 2030 500.000 bestaande woningen zijn aangesloten op een warmtenet.

Hoge energieprijzen leveren bijdrage

Vanaf het midden van 2021 zijn de energieprijzen sterk gestegen. Het PBL ziet diverse aanwijzingen dat deze ontwikkelingen hebben geleid tot minder gebruik van aardgas in de gebouwde omgeving. Daarom gaat de KEV uit van een structurele vermindering van het aardgasverbruik bij huishoudens en in de dienstensector van 5 procent, met een bandbreedte van 0 tot 10 procent door zuinig stookgedrag.

Verhoging subsidie heeft waarschijnlijk geen effect

Het PBL verwacht geen extra besparing door de verhoging van de subsidie voor isolatie en warmtepompen naar 30%, en het loslaten van de twee-maatregelen-eis. De reden hiervoor is dat de uit de Monitor Energiebesparing Gebouwde Omgeving (RVO 2021) blijkt dat tweederde van de huiseigenaren die hun woning verduurzamen slechts één verduurzamende maatregel neemt zonder dat er subsidie gegeven wordt.

Het aardgasverbruik in 2030

Volgens deze KEV-raming gebruikt een met aardgas verwarmde woning in 2030 gemiddeld circa 1.100 kubieke meter aardgas. In de berekening van dit gemiddelde zijn woningen met een aardgasgestookte ketel of een hybride warmtepomp wel meegenomen, maar woningen aangesloten op stadsverwarming en woningen met een volledig elektrische warmtepomp niet.

Zonnestroom en airco's

Het PBL verwacht een verdubbeling van zonnestroom tussen 2021 en 2030. Ze wijst verder op de enorme toename van airco’s. In 2021 hebben huishoudens een recordaantal van 255.000 nieuwe (airco’s geïnstalleerd, in 2020 waren dat er nog 150.000. Totaal staan er in 2021 circa 636.000 airco’s in woningen. Het PBL gaat uit van een toename met 150.000 systemen per jaar. Dat betekent dat in 2030 24 procent van de huishoudens een vaste airco heeft. Daarnaast wordt in de raming verondersteld dat het bezit van mobiele airco’s stijgt van 6 procent van de huishoudens in 2021 naar ruim 10 procent in 2030, maar ook dat aandeel zou veel groter kunnen zijn.