Duurzaam kantorenpand UCo: toekomstgericht ondernemen in een oude treinloods
Utrecht Community (UCo) is een duurzame gemeenschap van 23 bedrijven, ondernemers en organisaties. Samen delen zij een kantoor in een oude treinloods van de NS. HIER sprak voor de kennisbank met het duurzaamheidsteam van UCo over keuzes op het gebied van duurzaam facilitair management, afvalscheiden en het stimuleren van onderlinge samenwerking en de bundeling van expertise. “Niet alles wat we bedenken werkt ook in de praktijk, maar we proberen te verbeteren wat we kunnen.”
UCo is een gemeenschap van ongeveer 150 medewerkers, die bij 23 organisaties werken. “Op zichzelf is een kantoor samen delen al duurzamer dan allemaal onze eigen locatie hebben. Denk maar aan de 23 kantoren met printers, koffiezetapparaten, keukentjes en andere faciliteiten die we samen delen. Maar wij willen ons inzetten om zo min mogelijk uit te stoten met ons kantoor.” Vertelt Silvia Trevisanato, de office- en communitymanager van UCo. Zij is bovendien intrinsiek gemotiveerd om haar steentje bij te dragen aan het klimaat. Ze vervolgt: “Daarom heb ik samen met Cloé Schwizgebel (projectcoördinator bij lobbyorganisatie Fair Recource Foundation) een uitvraag gedaan wie met ons een duurzaamheidsteam wil opzetten. Onder andere Floor van Osch, strategisch circulair innovatieontwerper bij Horizonteer, kwam direct met goede ideeën en daarmee was het huidige duurzaamheidsteam compleet.
Een duurzaam klimaatsysteem
“We zitten in een oude treinloods van de NS. Dat is heel fotogeniek, maar het was voor de eerste verbouwing ook tochtig en koud. We hebben het pand, op enkele monumentale delen na, volledig geïsoleerd. Daarnaast hebben we verbouwd met onder andere bestaande bouwmaterialen die al aanwezig waren in het gebouw, zoals kozijnen en tapijttegels," vertelt Trevisanato trots.
"Het gebouw wordt door middel van een warmtepomp verwarmd en gekoeld. We houden te allen tijde een comfortgebied aan, waarbij het op warme zomerse dagen nooit warmer wordt dan 25 ˚C en op winterse dagen nooit kouder wordt dan 20 ˚C,” legt Trevisanato uit.
Afvalstromen gescheiden ophalen
“Het eerste grote succes van het duurzaamheidsteam is ons afval. Via de gemeente Utrecht wordt al het afval in principe gemengd opgehaald en via nascheiding gerecycled. Wij scheidden eerst op kantoor al het afval al, maar dit had geen effect in het huidige gemeentelijke systeem,” vertelt Schwizgebel. Ze namen een bedrijf in de arm dat nu al hun afval gescheiden ophaalt en recyclet: GFT, PMD, papier en karton, glas, koffiedik, metalen, harde grofvuil, pallets, elektronisch afval en tot slot restafval. Statiegeldflessen en -blikjes halen de vrijwilligers van de weggeefwinkel op en de opbrengsten zijn voor hen. Ook de papieren tissues die collega’s gebruiken na het handenwassen worden los opgehaald en gerecycled, maar het duurzaamheidsteam geeft ook het alternatief van een (regelmatig vervangen) handdoekje om je handen aan te drogen.
“Voordat we dit systeem hadden, scheidden we het afval op kantoor al, maar we hebben collega’s op de hoogte gebracht door middel van een kickoff-presentatie. Boven de prullenbakken hangt een bord met informatie en tekeningen van elk type afval, om collega’s op weg te helpen. Ook geven we aan wat de toepassing is van elke grondstof. Op het bord kun je twijfelgevallen schrijven als je niet weet in welke bak iets moet. Daar proberen we altijd snel antwoord op te geven. Zo kunnen we elkaar verder helpen om zo goed mogelijk te scheiden,” vertelt Schwizgebel trots. Van Osch vult aan: “En in de nieuwsbrief naar de community deelden we laatst hoeveel we al hebben opgehaald én hoe het gerecycled is. Zo creëren we bewustwording over de duurzaamheidsdoelen. Daar kregen we goede reacties op!”
Aanpak: wat kan beter?
Het afvalsysteem verbeteren leverde veel impact op voor de organisatie. Van Osch: “Maar eigenlijk is minder afval nog duurzamer. Dus zijn we gaan kijken naar de lunches hier bij UCo. Elke organisatie haalt z’n eigen brood en beleg. Er liggen hier vaak wel tientallen bakjes hummus in de koelkast! Daarom zijn we aan het onderzoeken of we een no-waste lunch kunnen organiseren met enkele organisaties. “Op deze manier kunnen we individuele verpakkingen verminderen." Kleine impact is ook impact, zo is de handzeep vervangen door een duurzamer merk en is de koffie nu van een bedrijf dat eerlijke en duurzame koffie levert. “Mochten collega’s deze merken nog niet kennen, dan leren ze het kennen op het werk en wellicht inspireert het ze om thuis bewuster te leven,” vertelt Van Osch.
Niet alle activiteiten pakken uit zoals gehoopt
Maar niet alle activiteiten van het duurzaamheidsteam pakken zo goed uit. Schwizgebel: “Je probeert eens wat, en niet altijd is het een succes. Zo hadden we een verpakkingsvrije winkel op wielen wekelijks uitgenodigd om bij ons voor de deur te stoppen, zodat onze collega’s van UCo hun boodschappen gemakkelijk vanuit werk konden doen met hun eigen bakjes en potten. Het leek ons handig, omdat we het daarmee makkelijker maken om verpakkingsvrij je pasta, rijst, muesli, bonen, zaden en noten voor thuis te kopen. Daar bleek niet genoeg animo voor te zijn, dus we hebben de samenwerking stopgezet.”
Toekomst: onderlinge samenwerking stimuleren
UCo en het duurzaamheidsteam wil zich nu gaan focussen op het combineren en inhoudelijk verbinden van de expertises van alle professionals die onderdeel zijn van UCo. Trevisanato: “We hebben hier professionals met uiteenlopende expertises, binnen de werkvelden: techniek & bouw, (hernieuwbare) energie, duurzaamheid & circulaire economie, huisvesting & stedelijke ontwikkeling, ontwerp & gebouwde omgeving, water- & natuurbeheer, innovatie & consultancy en milieunetwerken & -belangenbehartiging. In de overlap van de expertises zijn voor bepaalde projecten vast mooie bruggen te slaan. Zodra we de renovaties in het gebouw rond hebben, wil het bestuur zich verder focussen op onderlinge samenwerking binnen de community. Om dat te bewerkstelligen is het ten eerste goed als de professionals een goed beeld hebben van wat alle andere organisaties doen. Om dat op te starten hebben we een intern document opgezet over alle organisaties en wat zij kunnen bieden, en hebben we laatst speeddates georganiseerd om professionals met elkaar in verbinding te brengen. Dit is een volgend focuspunt van het duurzaamheidsteam, omdat dit niet alleen duurzaamheid, maar ook innovatie en toekomstgerichtheid tot stand brengt.”