Blog: Doorbuffelen voor de Bossche burgerturbine

Binnenkort verschijnt het burgerrapport voor het Klimaatakkoord van het NPBO en het Klimaatavontuur. Dit is één van de verhalen uit dat rapport om de dagelijkse praktijk van bewoners binnen de energietransitie te laten zien. En dan in de lange versie. Alvast als opwarmertje voor het perspectief van burgers bij het klimaatakkoord.  

“Pa, het wordt hoog tijd dat je op een andere politieke partij gaat stemmen”, zei de zoon van Jack Burg tegen zijn vader. Hij doelde op een politieke partij die zich richt op de belangen van de toekomstige generaties, niet op een partij die het profijt van nu centraal stelt. 

Die opmerking kwam diep binnen bij Jack Burg, een Brabantse ondernemer en vader van vijf kinderen. “Ik wilde altijd het beste voor mijn kinderen, maar dit onderdeel was ik vergeten. Dit voelde echt als een appèl op mij.”

Betere wereld

Jack veranderde niet zijn stemgedrag, maar paste wel zijn leefstijl grondig aan: biologisch eten, duurzame materialen, hernieuwbare energie. “We moeten zuiniger zijn met de grondstoffen die de aarde ons biedt. Ik wilde het echt goed aanpakken en een betere wereld voor nu en later!”

Jack was dan ook meteen een gedreven voorstander van het plan om vier windmolens te plaatsen op industrieterrein De Rietvelden, ten Noordwesten van Den Bosch. Door zich aan te sluiten bij de coöperatieve vereniging Bossche Windmolen West kunnen bewoners, verenigingen en ondernemers uit de directe omgeving mede-eigenaar worden van een van deze turbines. Zo krijgen omwonenden niet alleen de lasten maar ook de lusten van windenergie, zo is het idee.

Weerstand op de app

Jack woont zelf in het aangrenzende dorp Engelen. Op de app Nextdoor liet hij zijn dorpsgenoten enthousiast weten dat er eindelijk eigen windenergie beschikbaar kwam voor de omgeving. Maar juist in zijn wijk ontstond heftige weerstand tegen de windmolens. Bij iedere wandeling met zijn hond wordt hij er op straat op aangesproken. 

Vooral via de app krijgt Jack van alles over zich heen: dat hij onfatsoenlijk en onbeschoft is en geen rekening houdt met anderen. “Als je anoniem bent kun je kennelijk van alles roepen. Ik denk dat het vooral angst is voor het onbekende, want ik heb nog geen enkel zinnig argument gehoord.”

Het belangrijkste tegenargument is horizonvervuiling. “Maar de molens staan op een kilometer afstand. Die zie je hoogstens als je aan de rand van ons dorp staat, maar nauwelijks bij ons in de wijk.”

Signaal

De spanning is voelbaar in het dorp, maar Jack is vastbesloten om niet te buigen voor de weerstand. “We moeten onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, dus ik laat me hierop aanspreken. Ik vind de tegenstanders kortzichtig en zal te vuur en te zwaard de windmolens blijven verdedigen.”

Jack gaat bovendien niet alleen als burger maar ook als ondernemer stroom afnemen van de turbine. “Ik ben voorzitter van de VvE van enkele bedrijfspanden en geef daarmee een signaal aan collega’s om dit voorbeeld te volgen. Geen fatsoenlijk mens kan tegen dit plan zijn. Er zou ook iemand bedreigd zijn in ons dorp, maar ik laat me niet zo snel uit het veld slaan.”

Feestje

Dat geldt ook voor Joep Mol, voorzitter van de coöperatieve vereniging Bossche Windmolen West. Windenergie op het land is in zijn ogen noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen te halen. “De molens zijn grote joekels”, beaamt hij. “Maar we zijn ervan overtuigd dat mensen er geen overlast van ondervinden. Waar dat wel gebeurt, nemen we passende maatregelen. Niemand hoeft er wakker van te liggen. Wel moeten we er met zijn allen aan wennen dat het stedelijke landschap verandert en dat molens de horizon gaan vullen.”

Pioniersgevoel

Joep sluit niet uit dat de molen twintig jaar later misschien wel achterhaald is, omdat er dan betere manieren gevonden zijn om duurzame energie op te wekken. Dan wordt de molen gewoon afgebroken en wordt de fundering weggehaald. Die vrijheid heeft de coöperatie, want de leden zijn de baas en niet de aandeelhouders van een grote energieproducent.

“We kunnen een deel van de opbrengsten bovendien investeren in de vergroening van de omgeving”, zegt Joep. “Of we richten een fonds op om mensen met een kleinere portemonnee ook te laten profiteren. Het rendement van de turbine gaat naar de leden en naar de omgeving. Dat pioniersgevoel en die vrijheid, daar doen we het ook voor.”

De coöperatie buffelt door om het aantal deelnemers het komende jaar flink uit te breiden en de tegenstand om te buigen. Naar verwachting kan in het najaar van 2019 de windmolen voor het eerst gaan draaien. “Dan vieren we met 1500 leden een feestje aan de voet van onze coöperatieve windmolen”, zegt Joep. “Het is geweldig om met andere Bosschenaren je eigen energie op te wekken en te kunnen zeggen dat dit jouw windmolen is.”

Meer informatie: www.bosschewindmolenwest.nl.