Paul en Truus wonen in een prachtig jaren ’30 huis in Veenendaal. Ze waren al een tijd bezig met energiebesparing, maar in 2012 hebben ze besloten om hun woning volledig energieneutraal te maken. Daarom moesten ze ook van het aardgas af. Voor HIER willen ze graag toelichten hoe zij dit hebben aangepakt.
Wat heeft jullie doen besluiten om zonder gas te gaan wonen?
“M’n echtgenote en ik waren op vakantie te gast bij vrienden in Frankrijk. Ze waren daar begonnen met duurzamer leven. Hij liet me een boek van Jeremy Rifkin (De Derde Industriële Revolutie) zien over de noodzaak van transitie in ons energiegebruik en beperking van de opwarming van de aarde. Dat inspireerde. Huizen kunnen tegenwoordig ook Nul op de Meter worden gebouwd. Voor ons huis zou dat toch ook moeten kunnen. Ik vond dat een grote uitdaging want ik had nog geen enkel jaren ´30 huis gezien dat energieneutraal was gemaakt.”
Wat moest er in huis allemaal worden aangepast?
“Veel, want huizen werden in de jaren ´30 helemaal niet gebouwd met energiegebruik in gedachte. Zo waren de muren, vloeren en daken niet geïsoleerd en zat er in elk kozijn enkel glas. Toen we in 1984 het huis kochten zijn we meteen met aanbrengen van isolatie en later dubbel glas begonnen. Het energielabel ging uiteindelijk zo van G naar D.”
“Om naar A te komen moesten de spouwmuren worden geïsoleerd, de ramen naar 3-laags glas, de kruipruimte dichtgegooid en vervangen door een betonnen vloer op een isolatielaag, de elektriciteit zelf opgewekt met zonnepanelen, en tenslotte konden we met eigen stroom de verwarming van het huis, warm tapwater en koken verzorgen. Op het inductiefornuis kookten we meteen al net zo gemakkelijk als op het gasfornuis. Ook moesten er een paar flinke bomen worden omgehakt vanwege hun schaduw.”
Hoe hebben jullie uitgezocht wat de beste opties zijn voor jullie huis? Hebben jullie hiervoor advies gekregen?
“In 2012 was er geen goed ontwikkelde markt voor het energieneutraal maken van woningen. Ik kon dus niet zoals bij kleine maatregelen offertes aanvragen bij verschillende bedrijven, prijs en kwaliteit vergelijken en een keuze maken. Ik moest dus pionieren en alle kennis die ik in mijn carrière had verzameld bleek niet genoeg. Ik heb er een boek over geschreven dat op mijn website paal39.nl te lezen is.”
Hoe ging het aanleggen in zijn werk? Is het veel gedoe?
“Heel veel, want we begaven ons in onbekend gebied. Veel moeite kostte het opdelen van de transitie in kleine projecten die ik na elkaar kon realiseren terwijl het huishouden en onze werkzaamheden gewoon doorgingen. Zo hadden we een paar moeilijke weken toen de vloer van de huiskamer en keuken was weggebroken. Ook bleek dat de zonnepanelen door schaduw van een paar bomen in de achtertuin te weinig opleverden. Omhakken bleek noodzakelijk.”
Welke voordelen ervaren jullie met de manier waarop jullie nu verwarmen?
“Een belangrijk voordeel is dat verschillende delen van het huis nu door aparte kleine systemen worden verwarmd. Ze zijn niet altijd allemaal nodig. Als er door uitval een deel niet werkt doet de rest het nog wel. Ik had achteraf gezien graag de warm tapwater voorziening ook nog gescheiden gehad maar dat is zo’n pioniersfoutje. We hebben als belangrijkste warmtebron drie warmtepompen waarbij er een zit die vloerverwarming in de woonkamer en keuken verzorgt en ook het warme tapwater.”
Hebben jullie ook nadelen ervaren? Zo ja, welke?
“De drie warmtepompen halen hun warmte uit de lucht via ventilatorboxen die geluid maken. Ook moeten de andere onderdelen een plek in huis krijgen en die zijn samen een stuk groter dan een cv-ketel.”
Hoeveel heeft u in alle aanpassingen moeten investeren? En in hoeveel jaar denkt u dit terug te verdienen?
“We hebben flink geïnvesteerd maar mijn berekeningen laten tot nu toe zien dat de kosten er met 10 à 12 jaar uit zijn. Het voordeel nu is dat onze vaste kosten heel laag zijn geworden.”
Heeft u tips voor andere bewoners om hun huis klaar te maken om van het gas af te gaan?
“De route die ik als pionier zelf ben gaan ontdekken hoor ik inmiddels overal om me heen. De combinatie isoleren, zonnepanelen, warmtepompen en inductiefornuis lijkt me voor veel jaren ‘30 woningen geschikt. De mooie afwerking van zo’n huis hoeft er niet onder te lijden. De meeste zonnepanelen liggen achter in de tuin op de werkplaats, de ventilatorboxen zijn in passende stijl en geluiddempend omtimmerd en de tapwatertank met toebehoor zijn op een zolder geplaatst.”
