In deze stap maak je de keuze of jullie als bewoner zelf kunnen en willen investeren in het mini-warmtenet, of dat je een andere partij hierbij wil betrekken. Ook breng je de opties in kaart betreft het eigendom, en neem je de beslissingen over het beheer.
Het is in ieder geval belangrijk dat je als initiatiefnemer de betrokken bewoners goed begeleidt en ze actief laat meedenken in dit proces. Naar verwachting komt een mini-warmtenet voor particuliere woningeigenaren veelal uit op 'zelf investeren', maar er is nog veel te leren op dit gebied.
1. Zelf investeren of ontzorgd worden?
Zelf investeren
Als je als bewoners zelf investeert betekent dat ook dat jullie gezamenlijk eigenaar worden van het mini-warmtenet. Hoewel je in dit geval nog steeds een deskundige partij nodig hebt die het ontwerp, realisatie en het (mogelijk) onderhoud verzorgt, is het mini-warmtenet in handen van jullie als bewoners.
Zelf investeren betekent gezamenlijk betalen voor de aanleg en exploitatie, en invloed hebben op de te nemen beslissingen. Zelf investeren geeft dus de mogelijkheid tot zeggenschap, maar vraagt wel om meer inzet van de bewoners.
Voordelen:
- Meer controle en mogelijk financieel rendement op de langere termijn.
Nadelen:
- Samen verantwoordelijkheid voor investeringen en de risico's.
- Het vraagt meer tijd en inspanning van de bewoners, ook als het warmtenet in bedrijf is.
Ontzorgd worden
Wil je liever ontzorgd worden, dan laat je het mini-warmtenet door een professionale partij aanleggen en beheren. Bijvoorbeeld de lokale energiecoöperatie of een marktpartij. Als bewoners heb je minder zorgen, maar ook minder zeggenschap.
Voordelen:
- Vooraf geen grote investering nodig en minder verantwoordelijkheid.
Nadelen:
- Minder invloed en mogelijk hogere kosten op de langere termijn door de rendementsverwachting van de warmteleverancier.
Partijen die kunnen ontzorgen
Lokale energiecoöperatie
Een bestaande lokale energiecoöperatie kan ervoor kiezen om het collectieve deel van het mini-warmtenet in eigendom te nemen. Dit kan een goede optie zijn wanneer je als bewoners zelf de investering niet kunt opbrengen. De energiecoöperatie biedt de warmte in dit geval via een vastrecht aan aan de bewoners.
Eventueel kunnen de bewoners een deel van de kosten ook via crowdfunding bij elkaar verzamelen. Bij een dergelijke constructie moet wel rekening gehouden worden met de wettelijke eisen voor het opzetten van een warmtebedrijf onder de WCW. Ook moet er extra aandacht zijn voor verhuizing of afsluiting. Laat dit altijd goed juridisch uitzoeken.
Uitbesteden aan een marktpartij
Wanneer je het mini-warmtenet uitbesteedt aan een marktpartij neemt deze het collectieve deel van het mini-warmtenet in beheer en kan hij eventueel ook warmtepompen en energieverbruik financieren. Dit biedt bewoners maximale ontzorging, maar leidt tot langdurige afhankelijkheid van een commerciële partij.
Duidelijke contractuele afspraken zijn in dit geval cruciaal, bijvoorbeeld via een DBFMO-contract (Design, Build, Finance, Maintain, Operate).
Deze variant van ontzorgen is snel beschikbaar, maar brengt hogere kosten en juridische complexiteit met zich mee.
(bron: NPLW Handleiding mini-warmtenetten)
2. Vragen die helpen richting te bepalen
- Hoeveel invloed willen jullie als bewoners op de beslissingen rondom het mini-warmtenet?
- Willen jullie zelf investeren, of vinden jullie het prettiger als een bedrijf dat doet en jullie alleen klant zijn?
- Zijn er potentiële partners (zoals een lokale warmtecoöperatie of gemeente) waar jullie al vertrouwen in hebben?